Waarom Sevdaliza de beste artiest van 2015 is

De komende weken bespreekt Noisey vijf Nederlandse artiesten waarvan wij vinden dat ze 2015 hebben gedefinieerd. Als eerste aan de beurt was Sevn Alias, nu vertellen we waarom Sevdaliza de artiest van 2015 is.

Met 20 before 16 presenteert Red Bull de twintig artiesten waarop het merk in 2016 geld durft in te zetten. Het is een interessante, niet voor de hand liggende lijst van een energiedrankmerk dat met initiatieven als Red Bull Music Academy inmiddels door iedereen in de muziekindustrie bloedserieus wordt genomen. Naast artiesten als Palms Trax en Moullinex is ook Sevdaliza in de lijst opgenomen, als enige Nederlander. Ze primeurde afgelopen maandag haar nieuwe, nachtelijke liedje One Armed Lullaby, en meer internationale muzieksites beschouwen haar als muzikant van de toekomst – laatst nog modeblad i-D en Spotify, maar ook Jaden (zoon van) Smith, en dat is voornamelijk te danken aan wat ze dit jaar vanuit Rotterdam heeft neergezet.

Ook al betekent de vrijheid van internet veel voor onafhankelijke muzikanten, zonder back-up van een label is het nog altijd vreselijk moeilijk om op te vallen in het moeras van dagelijks nieuwe videoclips, EP’s, singles, mixtapes en albums. In eigen land kun je als independent zeker ver komen – dat bewijst de Nederlandse rapscene wel – maar als je graag stappen wil zetten buiten de landsgrenzen, dan wordt het al lastiger.

Alleen al daarom is Sevdaliza een opvallende verschijning. Ze doet niet aan houtje-touwtjewerk; de eerste video’s die ze uitbracht oogden stuk voor stuk als high-end producties, terwijl ze toch met weinig budget werden gemaakt. Dit jaar bracht ze in eigen beheer twee EP’s uit, in januari The Suspended Kid en vorige maand Children of Silk, twee tot in de puntjes verzorgde releases die haar tot redactiefavoriet maakten van onder meer The Fader, Pigeons and Plane en FactMag (en van ons, maar dat had je vast al door). Hoe ze dat heeft geflikt? Door een sterke eigen visie te ontwikkelen die dwars door al haar werk heen priemt, totale controle over haar werk en release-schema te behouden, en dankzij een enorme robotmentaliteit, zoals ze het zelf noemt.

Op haar vijfde ontvluchtte ze met haar ouders om politieke redenen haar geboorteland Iran en kwam na asielzoekerscentra in Groningen en Zeeland terecht in Hardinxveld-Giessendam, een christelijk dorp niet ver van Dordrecht vandaan. Ze was er het eerste niet-witte kindje in de klas. Het heeft haar gevormd tot wie ze nu is, vertelde ze begin dit jaar aan Noisey. Het bewust zijn van haar privileges en tegelijkertijd het anders voelen dan de rest, plus het gemis aan familie, gaf haar veel ruimte om na te denken over wie ze wilde zijn en wat ze wilde doen. Die ijzeren discipline bracht haar ook al in het nationale basketbalteam, en in de muziek zou ze er zomaar de meest succesvolle indieartiest van Nederland door kunnen worden; en niet alleen dat, ook de meest intrigerende en – mede door haar afkomst – de meest universele artiest van Nederland.

Als artiest schept ze een conceptuele wereld waarin muziek en beeld samenkomen en waar seksualiteit en lichamelijkheid een belangrijke rol spelen. Alles wat ze uitbrengt heeft een duidelijke Sevdaliza-signatuur, en met elke nieuwe track of video brengt ze je een stap verder haar eigen wereld in. Suspended Kid liet een moderne, industriële variant van R&B horen, geënt op haar anders-zijn, met begeleidende video’s zoals de tribale clip voor Clear Air en de sensuele, haast erotische video voor Backseat Love. Met de nieuwe EP Children of Silk doet ze nog meer een appèl op het lichamelijke dan op het hoofd. De muziek is trager en ruimtelijker, en ze combineert meer met klassieke instrumenten. De teksten gaan over identiteit, verwachtingspatronen en wat we voor de buitenwereld verborgen houden, zoals in de openingstrack The Inside.

Ook haar video’s zijn elke keer weer bijzonder. In de video voor tussendoortrack The Valley speelt ze met gender en meet ze zichzelf elk mogelijk type vrouw aan, en haar video voor That Other Girl is een vreemde versmelting van materiaal en menselijkheid, gemaakt in samenwerking met het Duitse kunstenaarsduo Pussykrew. Dat beeld wordt ook doorgetrokken naar de cover van de EP Children of Silk, waarop welgevormde vrouwelijke paspoppen als Griekse goden staan afgebeeld.

Het is een filmische, futuristische wereld waar Sevdaliza als krachtig persoon vooral heel veel vragen stelt. Het bracht haar dit jaar op plekken als SXSW, ADE, Londen, Los Angeles en de Berghain, met als hoogtepunt misschien wel de Red Bull Musis Academy – zo kwam ze namelijk terecht in de 20 for 16-lijst. 2015 was misschien nog niet haar doobreekjaar (ook al pikten alle belangrijke muziekblogs wel op), maar de zaadjes die ze voor de toekomst heeft geplant, hebben wij in Nederland toch maar mooi van dichtbij gezaaid zien worden.