Momi is de kroonprins van de Rotterdamse hiphop

Rappers interviewen staat vrijwel altijd gelijk aan wachten. Vaak betekent dat oeverloos koffie drinken, levenskeuzes heroverwegen en naar de klok staren, maar als Momi pas dik een uur nadat ik met hem heb afgesproken eethuis Marrakech in Rotterdam binnenwandelt, voel ik me eigenlijk best ontspannen. Dat kan komen doordat ze daar het lekkerste broodje garnaal serveren dat ik ooit heb geproefd, maar ook omdat de reden voor zijn vertraging zo ontwapenend is dat je moeilijk verontwaardigd kan reageren: het gebed in de moskee liep uit, en na de dienst moest hij zijn moeder helpen met boodschappen. Al heb je op het moment dat je je daar te groot voor begint te voelen ook verloren, zelfs als je een van de vetste jonge rappers uit je stad bent.

Sinds vorige week donderdag is zijn tweede langere project uit. De EP heet Topspul, en is verbazingwekkend goed. Niet omdat het op zichzelf baanbrekend of vernieuwend is, maar vooral omdat het een klassiek hiphop-verhaal is dat verteld wordt zonder dat het je een seconde verveelt. Een verhaal over jezelf opwerken vanuit een moeilijke situatie, schipperen tussen bando en succes in de muziekwereld, en de twijfels die komen kijken bij het balanceren tussen het leven in de trap en het zijn van een goede gelovige. En dat allemaal met een Rotterdamse tongval.

Het is opmerkelijk dat niet het creëren van een nieuwe stroming, maar juist het voortbouwen op het werk van een hele generatie rappers die een stad groot heeft gemaakt – denk aan Heinek’n, Uni-Q, Winne, Feis – hem een van de grootste beloftes in Nederlandse hiphop maakt. Al lijkt hij zich daar weinig van aan te trekken op het moment dat ik hem spreek, hier in zijn favoriete eethuis.

Noisey: Wat eet je normaal gesproken als je hier zit?
Momi: In de ochtend eieren, met olijven en olijfolie. Of een soepje. Maar in de middag ga ik erop los. Ik kies van alles wat, of ik neem gewoon een broodje met vlees – patat apart. Soms tajine. Het is m’n vaste plek. Er waren dagen dat ik hier drie, vier keer per dag kwam. Ik ben veel in West, en in Schiedam natuurlijk, het voelt als één stad. Overal waar 010 voor staat is onze plek. Iedereen is één.

Ben je hier in de buurt opgegroeid?
Ik ben geboren in Soedan, maar sinds 9 september 1999 woon ik in Schiedam. Ik weet gênant weinig over het land Soedan.
Dat snap ik wel, er zijn heel weinig Soedanezen in Nederland. Ze lijken erg zeldzaam. Al krijg ik sinds ik rap wel veel berichten van jongens uit Soedan. Dus ze zijn er toch, ergens. M’n vader woonde hier al, en later zijn wij als de rest van het gezin ook hierheen gevlucht. Ik was net een maand zes, dus ik heb niet erg veel herinneringen aan die tijd, maar nu ga ik elk jaar terug naar Soedan.

Hoe is dat?
De rest van onze familie is daar nog, dus dat zijn de enige momenten waarop ik ze kan zien. Zij wonen in de buurt van Omdurman, een grote stad die grenst aan de hoofdstad Khartoem. Daar ben ik dan een paar weken, en dat is erg chill, nergens schuilt hoofdpijn. Geen zorgen, geen brievenbus. Wakker worden, lekker eten, thee drinken, familie opzoeken. De mensen daar zijn zo beleefd, ieders deur staat open zolang de zon schijnt. Op de dag dat mijn oom ging trouwen waren ze mij kwijt, omdat ik de hele dag bij de buurvrouw had gehangen en in slaap was gevallen. Dat is Soedan voor mij.

Hoe groot was de shock toen je in Nederland kwam?
Alles is netjes: er zijn ineens stoeptegels terwijl je zand gewend bent. Mijn eerste ervaring was het openen van de autodeur, en wat ik zag was een vrouw die meeuwen aan het voeren was. Enorme beesten. Daar schrok ik van. Ik wist alleen dat ik naar m’n vader ging, maar ik had geen idee waar dat dan was.

Waar vluchtten jullie voor?
Het is er jarenlang chaos geweest, nu opnieuw trouwens, en er zijn steeds gevechten om wie de macht heeft. Het land is ook gesplitst in een christelijk deel en een islamitisch deel. Niet een plek waar je wil zijn als de hele boel een puinhoop is. Dat wens je niemand toe, dat constante schommelen. Het kan zomaar zijn dat er vandaag rellen losbreken. Ik ben elke dag dankbaar dat mijn vader de keuze heeft gemaakt om hierheen te komen.

Ik sprak Arabisch, en dan is Schiedam wel een prima plek om op de basisschool te zitten. Ik kon gelijk praten met een Irakese jongen, dat was chill, want ik kon in het Nederlands alleen maar tot tien tellen. Dat had m’n vader me snel geleerd voor ik naar school ging. Het heeft niet lang geduurd voordat ik goed Nederlands sprak; ik keek alles op Fox Kids en Jetix. Ik zapte nooit. Beugelbekkie, Pokémon, Shin Chan – alles. In groep zes sprak ik de taal zo goed dat ik kon beginnen met rappen. Gek hoe snel dat kan gaan, als kind je plek vinden. Dat besef ik nu eigenlijk pas.

De eerste keer naar Rotterdam was toen een grote reis voor ons, we hadden alles in Schiedam. Kom je uit Soedan, zit je opeens in tram 1, en moet je overstappen op Marconiplein. Feyenoord speelde die dag, en overal waren supporters. Sinds die dag ben ik fan. Later heb ik nog stage mogen lopen bij de club, ik zat ook op Thorbecke, de school voor sporters. Terence Kongolo, Anass Achahbar, Jerson Cabral, Garry Rodrigues, Bruno Martins Indi, Jordy Clasie, Kyle Ebecilio – al die jongens liepen daar ook.

Allemaal jongens met een duidelijk doel voor ogen. Werkte dat motiverend voor jou?
Als je elke dag ziet hoe mensen aan hun droom werken, zelfs als je zelf niet kunt voetballen, wil je hetzelfde. Ook een droom hebben. Dus ik deed wel m’n best om aan te haken. We werden kampioen met Alexandria ‘66, maar dat was ook gelijk mijn hoogtepunt. Het mocht niet baten. Gelukkig kwam muziek op m’n pad.

Je hoort wel vaker dat rappers het net niet hebben gehaald in het profvoetbal. Hoe denk je dat dat komt?
Omdat naast het voetbal alles om muziek draait. Je draait het in de kleedkamer, je praat erover, je rapt zelf onzin met elkaar – dat zet een sfeer. Doen wat je leuk vindt, en daar ook geld mee kunnen verdienen, dat is ook een overeenkomst. Jongens die gaan voor een tweede kans.

Dat doet me denken aan jouw samenwerkingen met Lijpe – ik denk niet dat er veel mensen zijn die beter samen klinken dan jullie. Hoe komt dat denk je?
Ik ken hem al een tijdje nu, ik kan heel goed met hem praten. We hebben het veel over de islam samen. Hoe kun je de muziek maken die wij willen maken, maar tegelijkertijd een goede boodschap overbrengen? Wij zijn uiteindelijk degene naar wie mensen luisteren. Wat kunnen we meegeven, behalve dat dit leven niet glitter en glamour óf juist helemaal niets is?

Vind je het moeilijk om een goede moslim te zijn en tegelijkertijd muziek te maken?
Tja, ik weet van mezelf dat ik los van muziek een goed band heb met Allah, en elke dag werk om die band beter te maken. Niet na een foute dag gelijk denken dat het allemaal geen zin heeft. Zo probeer ik door het leven te gaan.

Terwijl je ook door het leven gaat als een van de heetste rappers van het land.
Ik zie dat het leeft, en dat ik word herkend op plekken. Maar ik denk dat ik zo op mezelf ben dat mensen me af en toe ook moeten zeggen dat het goed gaat. Ik kan er zelf niet bij stilstaan, dus ik denk dat het me ook niet verandert. En als ik een ding haat van deze wereld is het geld, ook al ren ik er zelf elke dag achteraan. Het is de basis van alles, alles kost geld, maar het meewaaien met deze wind is het ergste wat er is. Misschien komt het doordat ik niet jaloers kijk naar succesvolle mensen, maar eerder dankbaar ben dat het goed met mij gaat als ik iemand zie die het slecht heeft. Hoogmoed door geld haat ik uit de grond van m’n hart.

Maar laten we niet doen alsof geld niet chill is om te hebben.
Natuurlijk is het chill. En handig. Maar op mensen neerkijken is nooit nodig, en niemand is ooit untouchable. En zeker ik niet.

Dit klinkt erg nuchter, erg Rotterdams.
Ja, echt. Mensen lopen hier liever in trainingspak dan in dure spijkerbroeken. Normaal doen.

Maar tegelijkertijd is het ook een hechte, warme gemeenschap. Dat zag je bij de herdenking voor Feis.
Ja, maar hij was dan ook echt een legende, en een voorbeeld voor heel veel mensen. Een dag voor hij overleed had ik nog contact met hem. Ik kan het je laten zien als je wil, ik heb het bewaard. Ik heb weinig mensen ontmoet in mijn leven die andere mensen zoveel gunt als hij dat deed. Maar ook zo kieskeurig en kritisch op zichzelf, hij besefte niet hoeveel impact hij had op jonge rappers als ik. Ik heb hem meerdere keren verses weg zien gooien waar mijn mond van openviel. En dan die lach van hem: “Ha ha ha”. Echt een van de grootsten.

Volg Noisey op Facebook, Instagram en Twitter.