Laten we heel eventjes eerlijk zijn met z’n allen: kerstmuziek is extreem zwartgallig. Denk alleen al aan de tienduizenden vakkenvullers die tijdens hun tergende vakantieshifts urenlang worden blootgesteld aan een oeverloze playlist zonder enige variatie. De klanken van The Most Wonderful Time Of The Year slurpen langzaam alle vreugde uit hun tere hersentjes, en de beat van All I Want For Christmas steekt keer op keer als een dolk in hun harten. Stel je voor dat je zit opgesloten in de droomvlucht van de Efteling, maar dan in plaats van een pretpark bevind je je in het gangpad voor zoetzure sauzen van de Jumbo in Gorinchem.

Maar naast dat, is de inhoud van de meeste nummers alles behalve feestelijk – juist in deze muziek wordt de sluimerende naarheid van deze wereld blootgelegd. Noem ons maar cynische klootzakken, maar hier is onze lijst met nummers die per direct verwijderd moeten worden uit elke kerstplaylist.

Als er iets kenmerkend is voor de mens, is het dat we zeggen dat alles goed gaat terwijl het tegenovergestelde de waarheid is. Het beste voorbeeld is de loze vraag: “Alles goed?” Die wordt zonder uitzondering beantwoord met “ja, met jou?”, zelfs als het eigenlijk niet slechter kan gaan. Dat vind je ook terug in het nummer Wonderful Christmas Time van Paul McCartney. Op papier gaat het in de lyrics over romantische feestdagen, maar als je goed luistert hoor je op de achtergrond talloze familieruzies vol opgekropte frustraties. Dit is de perfecte soundtrack voor beleefde nepglimlachjes en geforceerde knuffels met familieleden die je eigenlijk niet kan uitstaan.

Dit is zonder twijfel een van de meest geliefde nummers in het kerstassortiment. Het is zo’n 72 keer gecoverd sinds Felix Bernard en Richard B. Smith het in 1934 schreven, en nu wordt de term Winter Wonderland uit iedereens muil gebruld bij de eerste vlok sneeuw en de geur van oliebollen. Uit de gouden strot van Sinatra klinkt het in combinatie met de strijkers als een zeer vrolijk liedje, maar deze positieve toon verandert direct als je weet dat Smith het liedje heeft geschreven toen hij vanuit het raam van een ziekenhuis een in sneeuw bedekt park zag liggen. Als je weet dat de tuberculose door zijn lichaam gierde op moment van schrijven, wordt de songtekst in één klap deprimerend. “Sleigh bells ring / Are you listening / In the lane / Snow is glistening / A beautiful sight / We're happy tonight / Walking in a winter wonderland,” schrijft hij een jaar voor zijn overlijden. “Gone away, is the blue bird / Here to stay, is the new bird / He sings a love song / As we go along / Walking in a winter wonderland.”

Het blijft een harde pokoe, dat wel. Iemand nog wat Glühwein?

Dit nummer gaat zeker weten over neuken. Het winterthema is louter bijzaak, want er staat maar één ding centraal: een ex-vriendje dat z’n uiterste best doet om een meisje onder haar sociale verplichtingen uit te praten om effe een onbescheiden potje te naaien. Op zich niets mis mee, een prima invulling van je kerst me dunkt, maar toch krijgt het een hele nare lading als je het hoort als je oma net haar puddingtoetje wegwerkt terwijl ze het deuntje neuriet.

Hoe onschuldig het ook klinkt, Jingle Bells is gewoon een nummer over straatraces en jezelf bezatten. Als we CBC mogen geloven is deze hele hype begonnen als een liedje voor tijdens het drinken, geschreven door een complete lul. Halverwege de negentiende eeuw was het in Medford, Massachusetts jaarlijks een groot spektakel om een aantal sleeraces te organiseren waarin iedereen zich met een rotgang bezopen naar beneden stortte. Dit deed men voor hun plezier.

Een eikel genaamd James Pierpont liet zich door dit tafereel inspireren om ergens in een lokale pub Jingle Bells te schrijven. Blijkbaar was dit een man die het totaal geen probleem vond om z’n vrouw te verlaten in zijn zoektocht naar geld. Sterker nog: de kinderen die hij had met diezelfde vrouw, liet hij in de steek toen ze stierf. Hij kwam niet eens terug voor de begrafenis. Wat een lul.

Oké: als je buiten IJsland woont, komt dit nummer je waarschijnlijk niet bekend voor. En met deze middeleeuwse compositie en de onverstaanbare zang, klinkt het ook niet bepaald als een kerstknaller. Maar als ik jou nu vertel dat dit nummer is gebaseerd op een een IJslandse mythe waarin een enorme kat alle mensen opeet die geen nieuwe kleding kunnen dragen met Kerst, breek ik waarschijnlijk je klomp.

Jólakötturinn is dus een monster met een hekel aan slecht geklede kinderen. De angst om opgegeten te worden was een waarschuwing voor boeren, zodat ze hun wol van de herfst gesorteerd zouden hebben voordat kerst aanbrak. Eigenlijk een lesje werkethiek dus. Als je hard werkt, blijf je leven.

Tja. Dit nummer gaat letterlijk over gewelddadige relaties.