Ik at kaviaar met Finesselande om z’n debuutalbum te vieren

Toch een beetje gek om te schrijven dat het zijn debuut is. Zijn naam is er al jarenlang één met gewicht, maar dat heeft zich tot nu vooral achter de schermen gemanifesteerd. Als jonge jongen speelde hij al A&R in de studio bij U-niq, om zich later als adviseur te bemoeien met de carrières van artiesten als Ronnie Flex en Yung Nnelg. Hij bracht wel muziek uit, hele bergen zelfs, maar altijd als ik iets van hem hoorde had ik niet het gevoel dat het een serieuze zaak was. Laconiek, als een soort verveelde traplord/maatschappijleerdocent op zoek naar afleiding.

Tot ik dus vorige week zijn album hoorde en helemaal weggeblazen werd. Het is een extreem kwetsbaar verhaal over een verstoorde balans tussen geld, macht en liefde – verteld door een eloquente stem die even makkelijk praat over de porseleinen tijgers op bijzettafeltjes in woonwagens als over welk tafelkleed het meest geschikt is om een wapendeal onder te verstoppen.

Om in stijl bij te praten bestel ik met Finesselande wat kaviaar, want, ja, nou, ik ga dit verder ook niet uitleggen.

Noisey: Ik had verwacht dat ik na het luisteren van je album een gek businessplan voor een start-up in m’n hoofd zou hebben. Eindstand was ik zo ontroerd dat ik niet eens meer kon nadenken over geld.
Finesselande: Voor mij is het ook echt therapie geweest, midden in een transitieperiode. Om even bij het begin te beginnen: in 2012, eigenlijk zelfs een aantal jaren daarvoor, wilde ik serieus muziek gaan maken. Ik kon ook moeilijk anders: een van m’n beste vrienden pleegde zelfmoord en een ander kreeg een psychose. Dat was voor mij min of meer het einde van zaken doen op straat.

Ik hing veel met jongens als Ronnie Flex en Maximilli. In 2009 maakten wij al trapbeats, maar nog steeds stond ik met m’n andere been in een andere wereld. Dat begon zo aan me te knagen dat ik in de jaren daarna vol op SoundCloud ben gaan releasen. Losse nummers, projecten als de Tropicana-EP met Eightythrilla. Maar ik zeg je eerlijk: my shit wasn’t hitting on shit.

Waar lag dat aan?
Labels waren massaal geïnteresseerd om me te signen, eind 2014. Het ging ook lekker. Ik was vrijwel elke dag in de studio met Boaz en Jack $hirak. In 2015 kreeg ik een hernia, net nadat ik een commerciële single had gemaakt met Boaz, Polska en Cartiez. Die track is nooit uitgekomen, en ik was een jaar uit de roulatie. Ik verhuisde naar Amsterdam, en ik raakte verslaafd aan gekke opiaten. Je krijgt zoveel zware medicijnen voor een hernia. Die nam ik, naast lean. Dus ik moest ook nog afkicken.

Is dat gelukt?
Min of meer. Afgelopen voorjaar had ik last van m’n keel en daar heb ik wat lean voor gedronken. Maar het vervelendste is dat het je raar in een greep houdt. Voordat ik een hernia kreeg rende ik vijftien kilometer per dag. Opeens heb je een welvaartsbuik, en moet je daar weer mee omgaan. Opnieuw leren lopen, terwijl de linkerhelft van m’n lichaam zo goed als een jaar verlamd is geweest.

Hoe heb je jezelf toen weer opgepakt?
Na veel rondkijken kreeg ik een labeldeal bij Sony. Ik tekende Nnelg onder me, ik tekende FNMLAS. Ik had mezelf getekend, en ze hadden me A&R gemaakt. Ik was zoveel bezig met de carrière van anderen dat ik weinig tijd had om aan m’n eigen ding te werken. Maar in de tijd die ik vond, heb ik wel meerdere albums kunnen maken. Dus ik dacht in 2016 eindelijk: dit gaat ‘m worden – ik heb een vast salaris en een megabudget. We hebben het hier over een jongensdroom, hè? Ik wilde altijd al een Russell Simmons zijn, van voordat hij bekend stond om #MeToo. Hij mediteert? Ik mediteer. Yoga? Laat me die bikram hitten. Maar goed. After a whole bunch of bullshit waar ik niet over kan praten – ik heb een geheimhoudingsovereenkomst getekend – verviel die labeldeal, en daarmee m’n jongensdroom. Dat maakte me depressief. En zodra je ‘wit’ geld gaat maken, komt de belastingdienst ook om de hoek kijken. Aanslagen links, 40k rechts. Helemaal terug bij af. Radiostilte. Relatie kapot. Dus ik dacht: fuck alles, terug naar het leven vol flexen en finessen.

Nu snap ik wel waarom ik eigenlijk wilde janken toen ik je album luisterde.
Omdat je m’n pijn voelt. Ik was twee dagen geleden nog bij m’n therapeut. Daar heb ik het ook over dat ik nooit meer illegale dingen doe en wil doen, en de angstgevoelens die komen kijken bij het loslaten van dat leven. Er gaat veel goed, maar zolang je je omringt met mensen die fuckshit doen voel je je simpelweg niet goed. Je zit vast als krabben in een emmer en wordt tegengehouden door de mensen om je heen.

Misschien goed om alsnog een plan voor een start-up te bedenken hier.
Dat kunnen we doen. Vertel me, wat heb je nodig? Want laat ik beginnen met wat ik tegen al m’n vrienden zeg: een idee is belangrijk, duh, maar je ogen op een verdienmodel houden is belangrijker. Ik ben daar nu zelfs een boek over aan het schrijven. Mijn vader is antropoloog en lid van The Lions Club; een welzijnsclub, vergelijkbaar met de Rotary. Dus sinds jongs af aan heb ik een groot netwerk vol economische professionals uit verschillende branches.

Maakt dat jou illuminatie?
I wish, man, ik zou gelijk tekenen. Als ik nu m’n telefoon open kan ik blind de mensen uitzoeken die ik op zou offeren voor meer welvaart. Pak hem, hem, hem, en haar ook. They can all go.

Begrijpelijk. Maar daar heb je dus die mensen leren kennen?
Ja, ze kwamen over de vloer bij m’n vader. Hij was bezig met een boek schrijven over de relatie tussen Afro-Europeaanse jongeren, het continent Afrika en het slavernijverleden. Voor dit project was ik cameraman als hij interviews hield, in totaal hebben we meer dan tweehonderd interviews afgenomen – ook te zien in het Amsterdams stadsarchief. Als slavernij een specerij was, zou m’n vader het over elk gesprek sprenkelen. Helaas is onlangs een van mijn telefoons kapotgegaan en ben ik dus contacten kwijt.

Wat voor gesprekken voerde jij dan met deze mensen?
Mac McCormack heeft een boek geschreven genaamd What They Don't Teach You at Harvard Business School. Dat bespreken wij, maar dan uitgebreid. Bijvoorbeeld over het medialandschap in Hilversum, maar ook de tafel van zeven, over de mensen die hoe dan ook de geldstromen gegenereerd door Buma/Stemra reguleren. De muziek die ik maak, maak ik vanuit mijn kern. En elke stap die ik daar zet, probeer ik zo egoloos te zetten. Ik hou van dure shit, dat is een feit, maar ik heb door gesprekken geleerd dat geld mij niet definieert. Ik ben namelijk zelf degene die mij definieert. Doordat ik weet hoe de filmindustrie, muziekindustrie en mode-industrie in elkaar zitten, en ik bepaalde keyspelers ken, weet ik dat alles een façade is. En als je dat weet, creëer je voor jezelf ruimte om te ademen.

Als je al deze kennis hebt, waarom speel jij daar dan geen grote rol in? Je bent 31, en je brengt nu pas je echte debuutalbum uit.
Jandino Asporaat woont in een enorm huis verderop in mijn straat. En een enorme s/o naar hem, maar ik zie mij mezelf bijvoorbeeld niet verkleden als een vrouw of een karikatuur. Ik ben niet bereid om zoveel van mezelf op te geven, puur om een publiek te bespelen. Want dan begin je te slijten. Kijk maar naar Jörgen Raymann.

Is geld een gezonde motivatie?
Je welzijn hoort de grootste motivatie te zijn, maar geld speelt daar een enorme rol in. Ik weet hoe het is om doodskeer te zijn, en hoe het is om met twintig euro drie weken te moeten eten. Dat is een hoop patat eten, broer. Dan begin je in te zien dat eigenwaarde belangrijker is dan een trui van Haider Ackermann – zeker als de bitches waar jij op valt niet eens weten hoe duur dat is. Hoe oud ben jij, als ik vragen mag?

Ik ben nu tweeëntwintig.
Ah, chill. Want zoals mijn oom Toby uit Brooklyn altijd zegt: pas na je vijfentwintigste ga je genieten van het leven. Jonge mensen geven te veel fucks om wat mensen van ze denken. Wanneer je comfortabel met jezelf bent, you can fuck damn near anything you want and don’t give a fuck about it. Dat is ook waarom ik volledig Doe Maar en Acda en de Munnik ben gegaan in m’n teksten op dit album. Ik hoef niet meer met de hardste straatbars te komen, alleen om vervolgens van mensen in de industrie te horen dat het te moeilijk is.

Moet je niet de politiek in?
Alleen als ik daarna bij een bank kan werken. Getting my Gerrit Zalm on. Al lijkt het me moeilijk om in de tweede kamer te komen als uitzendkrachten in het winkelcentrum nog steeds denken dat ik te dom ben voor een NRC-abonnement als ze me zien lopen. Ik ben wel dankbaar dat ik die krant lees sinds m’n elfde, daardoor kan ik ook over iets anders rappen dan het openbreken van kluizen.

Je zei dat je een boek aan het schrijven bent. Gaat dat me dan wel rijk maken?
Dat boek gaat over verdienmodellen in muziek, kunst en mode. Eigenlijk om ervoor te zorgen dat creatievelingen minder tonijn uit blik hoeven te eten. Go get that sashimi. Het komt deels voort uit ergernis. Ik erger me kapot aan dat jonge mensen zich niet los durven te zien van hun product. Ik benader mijn muziek als een bakker, en mijn album is een brood. Applaudisseer of niet, maar ik heb eten gemaakt van niets. Dit zijn niet meer de dagen van Basquiat, je gaat niet zomaar money maken. Heroïne is daar ook niet groot genoeg in Nederland trouwens, al komt dat nog wel. Maar dat terzijde.

Heeft het niet te maken met een epidemie van onzekerheid, zelfs onder ‘creatives’?
Absoluut speelt onzekerheid een grote rol, maar de angst om los te laten nog een grotere denk ik. Ik heb met genoeg artiesten gewerkt die op stapels goede muziek zitten, maar niets uitbrengen omdat ze het zien als hun baby. Wat je nu ziet is dat de mensen die nu poppin’ zijn, vaak lang niet zoveel talent hebben als de mensen die dat niet zijn. Waarom? Omdat ze een knop omzetten en resultaten behalen. Dit is een handeling die je kan leren, en die probeer ik te beschrijven in mijn boek. En dit is nog maar het begin, don’t get me started over de dingen die ik heb gedaan in m’n lsd-periode.

Let’s go.
Ik had al wel eerder lsd gedaan, maar kwam nooit echt verder dan Stanley Kubrick-films kijken in bed. Dat gaf genoeg inspiratie om een soort handboek voor bevriende artiesten te schrijven – The Playbook – maar dat schrijven zelf is broodnuchter gedaan. Tot ik een maand of twee het elke dag ging gebruiken, nadat ik was gebroken met Sony. Wat veel mensen misschien niet weten is dat ik m’n vorige project heb uitgebracht onder Nouveau Riche, en dat ik al jaren met Boaz werk. Ik had tijd, dus ik was veel met Boaz in Rotterdam om hem te helpen met schrijven voor grote EDM-artiesten.

En uit die tijd heb je een boek getrokken?
Ja, het is bijna af en gaat Spring heten. A guide to life voor iedereen onder de vijfentwintig, in een zoektocht naar comfort in zichzelf. Het geeft hopelijk een boel affirmatie, en een bepaald perspectief wat jou kansen biedt om je niet meer slecht te voelen. Uiteindelijk zijn wij als organismen ook objecten, en wat ons uniek maakt is dat we uit onszelf bewegen. Maar als je al je redeneringen, zintuigen en gevoelens weghaalt ben je ook maar een plantje. Zodra je dat beseft kun je dingen zelf betekenis geven, en niet meer afhankelijk zijn van de betekenissen en waardes die anderen hebben toegekend aan wat jij misschien belangrijk vindt. Wat weer goed aansluit op m’n volgende boek, dat gaat over ego.

Is de grootte van ons ego het meest onderschatte gevaar?
Ego heeft iedereen nodig, maar zie het als een hond. Of een klein kind. Heb je ooit met een neefje of nichtje over straat gelopen? Belangrijkste regel: hou zijn of haar handje vast, anders ben je ze kwijt. Daar gaat dat boek over.

Ik heb het gevoel dat de mensen onder de vijfentwintig met wie ik hang eigenlijk meer op zoek zijn naar innerlijke welvaart dan een dikke bankrekening. Heb je daar nog tips voor?
Het belangrijkste is dat je jezelf goed onder ogen moet durven komen. Maak een lijst met de dingen die je wil zijn, de dingen die je niet wil zijn, de dingen waar je bang voor bent. En commit jezelf aan de oplossingen. Dat is alles, aan het einde van de dag. Toen ik 22 was, woog ik 120 kilo. Dat was in februari van dat jaar. Ik ben gaan hardlopen en in oktober woog ik 75. Discipline, commitment, go for it. En geloof niet dat iets overnight gaat komen. Want alles wat overnight komt, kan ook in een dag weer klaar zijn. En dat is het laatste wat je wil.

Volg Noisey op Facebook , Instagram en Twitter .