We vroegen Nederlandse punkbands of er nog iets te rellen valt op Vrouwendag

Ik kan me mijn eerste gitaarles nog goed herinneren. Ik was vijftien en zat met mijn namaak-Fender in de slaapkamer van een conservatoriumstudent. Ergens midden in de les, zei hij: “Ik heb veel respect voor je, omdat je een meisje bent en gitaar speelt.” Dat heeft nog lang door mijn hoofd gespookt, vooral omdat het de eerste keer was dat ik er bij stilstond dat al mijn gitaarhelden mannen waren.

Later bedacht ik me dat het erg vreemd is dat een band die uit alleen mannen bestaat gewoon een band heet, terwijl een band die uit vrouwen bestaat vaak een ‘vrouwenband’ heet. We zijn inmiddels wat jaren verder, maar de muziekindustrie is nog steeds een mannenwereld. Zo blijkt bijvoorbeeld uit onderzoek van Mama Cash dat slechts dertien procent van de Buma/Stemra-leden een vrouw is. Dat vind ik niet eens verbazend, maar dat zou het wel moeten zijn.

Daarom sprak ik in het kader van Internationale Vrouwendag met vijf vrouwen uit de Nederlandse punk: het genre waarin nog weleens gereld wordt voor de goede zaak.

Noisey: Loop jij mee met de Women’s March?
Marije Tangelder: Dat lijkt me leuk, maar ik ben zes en een halve maand zwanger. Ik ben een meisje aan het creëren, wat dacht je daarvan? Dat is toch ook heel mooi voor Vrouwendag.

Zeker. Relde je voor je zwangerschap weleens?
Ik heb wel altijd meegedaan met het punk-idee van je verzetten tegen autoriteit. Vroeger heb ik bijvoorbeeld meegelopen met de heksennachten, wat lijkt op de Women’s March van nu. Ik was ook lid van de Ravage, een progressief blad waarin allerlei artikelen over activisme en kraakpanden stonden. Eén keer was er een item over protestacties tegen bont, wat me inspireerde om naar een winkel te gaan en bontjassen te besmeuren met rode verf. Ik was toen een jaar of vijftien.

Ook heb je afgelopen jaar met je band een ‘kutfeest’ gegeven, met het thema ‘kut’.
Klopt. Er was een grote opblaasvagina waar we uitkwamen, van wel drie meter hoog en vier meter breed. We hadden ook kutcakes, iets van honderdvijftig verschillende: met hagelslag en zonder, in alle kleuren en zelfs met touwtjes eruit. Twee van de drie andere bands die met ons op het feest speelden, bestonden uit mannen. Die waren verkleed als vrouwen met jurken, hakken en pruiken op.

Is punkmuziek eigenlijk het beste genre om als vrouw je stem te laten horen?
Voor mij wel. Ik voel me minder kwetsbaar met punkmuziek dan wanneer ik als singer-songwriter zou optreden bijvoorbeeld. In de punk mag best veel. Je kan gewoon schijt hebben aan alles en ik neem mezelf niet zo graag serieus.

Noisey: Jullie hebben speciaal voor Vrouwendag een nieuwe EP uitgebracht!
Maaike van der Voort: Klopt. Onze eerste EP heette Good Girls Swallow, die ging erover dat vrouwen zich snel een slet voelen als ze hun seksuele verlangens uiten. Deze tweede EP heet Bad Girls Spit en gaat over je psychisch niet goed voelen. Als je als vrouw niet lekker in je vel zit, word je al gauw bestempeld als een ‘crazy bitch’. Dat proberen we tegen te gaan.

Valt er op Vrouwendag 2019 nog wat te rellen?
Ja, er valt nog veel te verbeteren in de muziekindustrie. We hebben laatst een klein protest opgezet toen we erachter kwamen dat wij de enige vrouwen waren die zouden spelen in de finale van een bandwedstrijd in Leiden. Voordat we begonnen, speelden we het nummer Survivor van Destiny’s Child af en kwamen we het podium op met borden waarop stond: “More girls on stage!” Er klonk veel gejuich, maar er waren ook een paar oude, witte mannen die na afloop naar ons toe kwamen en zeiden: “Ik vind het belachelijk dat jullie dit gedaan hebben. Vrouwen moeten ook gewoon hun plek verdienen.”

Oei.
Ik heb toen uitgelegd dat het ons gaat om het inspireren van jonge vrouwen zodat zij ook denken dat ze goed genoeg zijn om op een podium te staan met een gitaar. Wij ervaren zelf hoe je als vrouw in een band toch anders wordt behandeld dan als man. Geluidsmannen vragen bijvoorbeeld nog vaak of we weten hoe de versterkers werken, of hoe we onze gitaren moeten inpluggen. En dat terwijl we al zeker zeven jaar op het podium staan.

Jullie zijn zelf uitgesproken feministisch. Wat vind je van vrouwen in punkbands die zich niet zo profileren?
Ik snap het wel. Vaak zijn ze bang dat mannelijke muziekliefhebbers daardoor niet meer naar hun shows willen komen, of dat ze geen erkenning krijgen voor hun muzikale prestaties. Maar op het moment dat je feminist bent – en ik ga ervan uit dat elke vrouw dat is – en je denkt: wij zijn net zoveel waard als mannelijke bands in de muziekindustrie, dan moet je je uitspreken vind ik.

Noisey: In jouw band zitten ook twee mannen. Word je weleens anders behandeld dan zij?
Noortje Pullens: Nee, in deze band niet. Vroeger speelde ik gitaar in een bandje waar ik de enige vrouw was, en toen werd er weleens vanuit gegaan dat ik de vriendin van een van de bandleden was. Met deze band heb ik daar nooit last van, wat denk ik ook wel door de naam komt. Soms krijgen we nog weleens een mailtje dat begint met: “Hé mannen.” Dat vind ik wel irritant, want dan ga je er dus vanuit dat een band uit mannen bestaat, en dan heb je je ook totaal niet verdiept in wie wij zijn.

Zie je jezelf als een feminist?
Ja. Ik laat me als vrouw niet tegenhouden om te doen wat ik wil in wat toch nog steeds best een mannenwereld is. Als iemand een seksistische grap maakt, dan zeg ik er wat van. Toch heb ik ook weleens een ervaring gehad waarin wij als band juist als anti-feministisch beschouwd werden.

Waarom?
We waren in Duitsland op tour, waar we veel in linkse kraakpanden speelden. De eerste avond ging alles goed en deed het publiek heel enthousiast mee, totdat onze zanger zijn shirt uittrok. Een vrouw keek opeens erg boos en beende de zaal uit, terwijl ze andere mensen meetrok. Uiteindelijk liep de halve zaal weg, zowel mannen als vrouwen. Na afloop kregen we een berichtje van de vrouw die als eerste wegliep waarin ze uitlegde dat ze het ongelijkwaardig vond dat vrouwen hun shirts niet kunnen uittrekken op het podium, en mannen wel. Het werd bij de show daarna zelfs van tevoren tegen ons gezegd dat de zanger zijn shirt aan moest houden. We snappen wel een beetje waar ze vandaan komen, dus we hebben het in Duitsland niet meer gedaan daarna. We willen ook zeker geen mensen beledigen.

Trekt hij nu ook in Nederland zijn shirt niet meer uit?
We hebben het wel besproken, maar wij zien het uittrekken van een shirt niet als iets ongelijkwaardigs. In Nederland doet hij dat dus nog wel.

Noisey: Valt er in Nederland ook nog wat te rellen, denk je?
Julia Bekker: Zeker weten. Het idee dat vrouwen minder capabel zijn moet echt uit de muziekindustrie worden verbannen. Zoals die uitspraak van Ronald Molendijk over dat vrouwen nu eenmaal minder goede muziek maken. Daar was ik echt boos over. Als je een jonge vrouw in een band bent, denken mensen ook dat ze meer kunnen maken bij je. Toen we net begonnen, pakte een geluidsman een keer zomaar de gitaar van onze zangeres en ging daar zonder te vragen op zitten spelen. Dat vond ik zo onbeschoft!

Wat heb je toen gezegd?
Niks, want we waren nog jong en timide. Nu zou ik hem op een beleefde manier aanspreken en ook proberen een discussie te starten hierover om te kijken of hij dit ook hebben gedaan als wij mannen waren geweest.

Wat zou je eigenlijk doen als je een dag een man was?
Ik denk dat ik zou proberen mannen te begrijpen. Ik ben benieuwd of ik met een hoge dosis testosteron in mijn lichaam, ook zou voelen alsof ik boven een vrouw sta.

Noisey: Jij bent nu in Ecuador. Ga je nog iets speciaals doen voor Vrouwendag?
Kiki Weerts: Ja, we lopen mee in een protestmars in Quito voor betere vrouwenrechten. We logeren bij vrienden, die stelden dat voor. Er is ook speciale aandacht voor vrouwen die vermoord of vermist zijn, en er worden liedjes gezongen.

Zijn jullie een politiek geëngageerde band?
Nee, ik probeer daar een beetje van weg te blijven eigenlijk. Ik vind het moeilijk om een mening te uiten over dat soort zaken.

Maar vind je het bijvoorbeeld wel vervelend om als vrouwenband te worden gelabeld?
Nee, dat maakt me eigenlijk niet uit. Ik voel me niet gediscrimineerd.

Er zijn vrouwen die daar anders over denken.
Dat kan ik me voorstellen, maar misschien moeten ze dan wat mannen in de band nemen. Een vriendin van mij was klaar met dat stempel en is toen in een band gegaan waar alleen mannen in zaten.

Jullie hebben een video gemaakt waarin jullie te zien zijn met een enorme roze dildo die Tarzan heet. Kreeg je nog bijzondere reacties op de video?
Tarzan is een keertje gestolen. We hadden hem in elkaar gezet in een kunstatelier van een vriend van ons. Toen we klaar waren hadden we hem in de gang gezet om te laten drogen, en de volgende dag was-ie weg! Uiteindelijk vonden we hem in een douche ergens op de zolder. We zijn er nooit achter gekomen wie het gedaan heeft, maar wel hoorde ik via via dat diegene het aanstootgevend vond.

Wat dacht je toen?
Ik vond het op dat moment wel raar. Ja, er staat misschien een levensgrote dildo in de gang, maar in een ateliergebouw in Amsterdam moet dat toch kunnen. Maar goed, iedereen heeft daar zo zijn eigen ideeën over.

Volg Noisey op Facebook, Instagram en Twitter.