Ik bezocht een festival en ging alleen naar de vrouwelijke artiesten

Deze week schijnt VICE een licht op het oogverblindende gebrek aan vrouwen op festivalline-ups, en besteden we aandacht aan de vrouwelijke artiesten die er wél op staan. Bekijk meer stukken over dit onderwerp op onze festivalpagina.

Festivals zijn er om nieuwe dingen uit te proberen: een indieband kijken waar je nog nooit van gehoord hebt, opstaan met een biertje, een zeewierburger vreten, of je heteroseksuele tong op experimentele wijze in de mond van je beste vriendin draaien / met je homoseksuele tong in een mensenmond van het andere geslacht roeren.

Die alles-kan-mentaliteit wakkert ook in mij een experimentele vlam aan. Ik zag eens een getuigenis langskomen van een vrouw die met zichzelf de uitdaging was aangegaan om een jaar lang alleen maar boeken door vrouwelijke auteurs te lezen. Dat had haar leven radicaal omgegooid: in de stem van een vrouw, zo schrijft ze, "vond ze dingen die ze elders nooit had kunnen vinden." Ze herontdekte een "pulsende creativiteit waar ze nu nog steeds van nasiddert," vond "toevlucht in de wijsheid van het vrouwelijke ras," en, kort samengevat, haar leven ziet er nu een stuk beter uit.

Niet dat ik van nature ultrafeministisch ben, maar als het lezen van boeken door vrouwen iemands leven met zoveel paardenkracht kan verbeteren, is hetzelfde dan mogelijk voor een festival? Als ik mijn keuze van artiesten afstem op het al dan niet hebben van pik of vagina, zal mijn festivalplezier dan als een katapult de lucht in schieten? Zal mijn geest, net als die van haar, verlicht zijn wanneer ik het terrein verlaat? Om uit te zoeken hoe zo'n beslissing mijn festivalervaring zou beïnvloeden, ging ik op Lowlands een dag lang enkel naar vrouwelijke artiesten.

Op vrijdag begon ik vol goeie moed aan de festivaldag. Ik had vooraf wat research gedaan en op mijn blokkenschema aangeduid waar ik allemaal heen mocht (roze), waar ik heel even heen mocht omdat er bijvoorbeeld maar één vrouw in de band zit (oranje), en waar ik absoluut niet heen mocht, maar na wat alcohol zeker heen zou willen en dus voor moest opletten (rood kruis).

Het aantal roze vakjes was veelbelovend. Wie zegt dat er niet genoeg vrouwen op festivals staan? Met een line-up die voor 7,26% uit vrouwen bestaat hoefde ik me hopelijk niet erg vervelen.

Omdat een hoop vrouwelijke artiesten al redelijk vroeg moesten optreden, en mijn vrienden nog lagen te stinken in hun tent, ging ik om een uurtje of half twee in mijn eentje naar het festivalterrein.

De eerste op de lijst was AlunaGeorge. Ik kende haar muziek niet voordat ik dit optreden zag, maar de tent stond propvol dus dat beloofde veel goeds. Ik ging ergens links achteraan staan, vlakbij een zeventienjarig meisje dat haar vriendje een ongemakkelijke tijd aan het bezorgen was door alle songteksten keihard in zijn gezicht te schreeuwen en erbij te kijken alsof ze rechtstreeks uit een Rihanna-videoclip kwam gewandeld. Eigenlijk blèrde iedereen behalve ik de lyrics mee. Aha, dacht ik, dit moet een vrouw zijn met inspirerende teksten! Terwijl ik lichtjes met mijn heupen swingde probeerde ik heel goed naar haar woorden te luisteren. Dit is wat ik opgepikt heb, vooral omdat iedereen op deze momenten helemaal los ging: "If you wanna get tough, let's play it rough. I don't need you telling me how to be." En een beetje later: "Come and tell your boss you know that I'm in control."

Verlicht was ik nog niet echt, maar ik zette haar wijze les onmiddellijk om in de praktijk door me om te draaien en weg te lopen. Ik heb controle over mijn leven, verdomme, en ik heb geen zin om iemand vast te pakken en op semi-elektronische popmuziek in zijn oor te schreeuwen dat we het rough gaan spelen.

Ik liep naar NAO, een artieste die ik wél ken en leuk vind. Daar kwam ik zo vroeg aan dat ik helemaal vooraan kon staan. De jongen naast me had een regenboogpet op en om de tijd te doden vroeg ik hem of hij ook speciaal hierheen komt omdat vrouwen op het podium zo verrijkend zijn voor de festivalervaring. Hij keek me een beetje gek aan en toen kwam NAO op het podium voordat hij antwoord kon geven.

Na haar tweede hit sleurde ik aan die jongens arm en schreeuwde ik toch nog een vraag in zijn oor: "Naar hoeveel vrouwelijke artiesten ga jij vandaag?!!" Hij pakte zijn blokkenschema erbij en stond een tijdlang te tellen; daarna zei hij: "Nog eentje hierna. De rest zijn allemaal mannen. Naar hoeveel ga jij er?" Ik vond het wel lief dat hij dat vroeg en toen deelde ik mijn plan met hem, waarop hij zei dat hij dat wel een vet idee vond maar dat ik eigenlijk gewoon net als hij naar de muziek moest gaan die ik goed vind. Anders ben ik een seksist, zei hij. Daarna vertrok hij naar Jake Bugg, waar ik eigenlijk ook heen wilde maar niet heen mocht van mezelf.

Op dit punt begon ik me een beetje eenzaam te voelen en whatsappte ik wat vrienden. Die gingen allemaal naar Die Antwoord, waar ik volgens mijn goed uitgedokterde blokkenschema ook heen mocht. Ik zat met mijn vrienden in het gras en sloot mijn ogen om de muziek optimaal te kunnen ervaren. Telkens als die jongen rapte, stopte ik mijn vingers in mijn oren, en als ik de hoge stem van Yolandi Vissers detecteerde, haalde ik ze er zo snel mogelijk weer uit. Dat zag er een beetje gek uit voor mijn omgeving, en was tevens niet de meest aangename manier om een concert te beleven.

Hierna ging iedereen naar Flatbush Zombies. Misschien is het goed om te vertellen dat ik normaal het soort festivalganger ben dat het vooral gezellig vindt om met een groep te zijn. Ik liep met hen mee naar de Heineken-tent en bleef daarna alleen achter. Op dit punt begon ik me een beetje te irriteren aan de verplichting die ik mezelf had opgelegd. Ik stond daar nog even aan de zijkant te dansen, besefte dat dat valsspelen was, slaakte een pijnlijke zucht en ging naar Izzy Bizu. Alleen.

Daar stonden om de een of andere reden een hoop mannen met kale hoofden en omdat ik even bevestiging zocht dat wat ik aan het doen was waardevol was en niet een of ander stom feministisch idee, vroeg ik: "Komen jullie ook hierheen omdat zij een vrouw is?" Een van die mannen begon heel hard te lachen omdat hij dacht dat ik een grapje maakte. Toen vroeg ik nog eens: "Wat vinden jullie van vrouwen op het podium? Vet he?" Ze lachten nog een beetje en deden verder alsof ik niet bestond. Best onvriendelijk.

Na dat optreden ging ik naar de 50% vrouwelijke band The Kills en dat was waanzinnig goed. Daarna had ik een gat van een uur waarin op geen enkel podium een vrouw te bespeuren was. Ik haalde eten en ging op een willekeurig grasveld dichtbij een van mijn favoriete Belgische artiesten Oscar and the Wolf zitten. Om te eten, niet om muziek te luisteren. Het was ongeveer half negen toen ik in de verte mijn lievelingsnummer hoorde en precies op datzelfde moment een groepje collega's dansend richting die tent zag lopen.

Ik keek naar mijn blokkenschema en het enige wat ik kon zien waren alle artiesten waar een dik rood kruis doorstond. Ik wilde helemaal niet om half elf naar een cabaretshow van een Friese vrouw waar ik nog nooit van had gehoord, in plaats van naar FS Green of Jameszoo. Bovendien werd het aantal boeiende roze vlakken er in de loop van de dag niet per se alleen maar beter op. Er is eigenlijk vrij weinig te doen als je enkel vrouwelijke artiesten gaat kijken, zo blijkt.
[*Kleine correctie: de Friese vrouw blijkt na wat googelen niet Fries, ze heet alleen (Sanne Wallis) de Vries, waardoor ze in mijn hoofd uit Friesland kwam. Ik ben Vlaams, laat me.]

Na elf uur, als het echte feest hoort te beginnen, zou er in geen enkele tent meer een vrouw draaien of optreden. De enige opties die ik dan dus had waren (1) naar mijn tent gaan en slapen, (2) met oordoppen in ergens op een bankje gaan zitten en toekijken hoe iedereen meer plezier had dan ik, (3) om één uur 's nachts een thriller over een soort kindheks gaan kijken, of (4) dit experiment opgeven.

Of je er nou het boze oog van het patriarchaat bij haalt of niet, feit was dat er door het lage aantal geboekte vrouwen en het vrijwel ontbreken van vrouwen na elf uur, mijn festivalnacht bij voorbaat al verpest was. Omdat nummertje vier - opgeven - de enige optie is waar het woord 'fun' mee te koppelen viel, besloot ik dat ik het beste per direct de brui kon geven aan mijn plan. Een festivalterrein is uiteindelijk per definitie een plek waar goeie voornemens heenkomen om te sterven. Ik gooide mijn kartonnen bord in de vuilnisbak en holde achter mijn vrienden aan. De rest van de avond verliep zoals een festivalavond hoort te verlopen: we dronken bier, pingpongden heen en weer van de ene tent naar de andere, en gaven geen ene sikkel om het geslacht van de mensen op het podium.