Naam maken in de rapwereld zonder marketingplan

Op de terugweg van onze afspraak met 39Bermuda in Café La Pompe in Brussel hadden we een geweldig idee voor een intro. Maar we waren een beetje dronken en naarmate de weg vorderde, raakten we de draad kwijt. De volgende dag veranderde onze "We sturen het naar jullie aan het eind van de week [duimen omhoog, knipoog]" in een afwijkende "Shit, wat zijn we aan het schrijven?”

Toen schoot ons iets te binnen: hoe langer we treuzelden met deze intro, hoe meer ongelezen e-mails we opstapelden, dreigende deadlines... Toen we terugdachten aan de dag ervoor, waren we een beetje jaloers op de jongens van 39, voor wie de dingen eenvoudiger leken, of in ieder geval soepeler. 39Felix, Skut en hun boeker Jonas legden ons uit dat ze zonder vast plan werken, zonder dingen te forceren. En die truc lijkt te werken.

Sinds 2022 dwaalt de band de Brusselse bars af, van de Réservoir tot Maison du peuple. En dan de Botanique. En dan Dour. Op 13 juli huldigden ze het Labo-podium in, waar de dagen erna Prince Waly, Eloi, Zuukou Mayzie en J9ueve optraden. Sindsdien is het wat rustiger geworden qua data, maar nu staat het duo op de affiche van het volgende FiftyLab, waarmee we partners zijn. De band, die op 17 november in de AB Box speelt, is ook de eerste die in de line-up wordt genoemd. Dit dankzij de gelukkige wet van het alfabet - die ons eraan herinnert dat ze, verre van enige berekening, vooruitgaan zonder enige marketingstrategie, iets ongewoons in een tijdperk waarin algoritmes en de noodzaak om aanwezig te zijn op de netwerken een echt effect hebben op de manier waarop artiesten hun carrière beheren.

In feite, als we zien hoe artiesten alles inzetten op de verschillende digitale tools om 'door te breken' en hun 'contentcreatie' daarop aanpassen, is de enige drang die we hebben om niet naar hun muziek te luisteren. Daarom hebben we besloten om de levensstijl van huisgenoten, openbaar vervoer en nachtelijke feestjes die 39Bermuda uitstraalt in hun muziek en imago, te omarmen. 

VICE: 39 staat voor tram 39? 
Skut: Ja, het is symbolisch. Het is de tramlijn die van Wezembeek naar Montgomery loopt. Die route namen we toen we jong waren.

Ban Eik, het eindpunt, is het punt in het uiterste oosten van de tramkaart van de MIVB. 
39Felix: Het is een heel eind. Ik heb in Ban Eik gewoond. 

Skut: Er is Brussel... en er is Wezembeek-Oppem. Maar daar hadden we onze maten, dus als we ons niet te ver wilden verplaatsen, spraken we af in Wezembeek. Degenen die voetbalden zaten in Wezem, degenen die basketbalden zaten in Wezem, we gingen naar school in de buurt... 

Er is een grote, grote Belgische rapper die toen ook de 39 nam...
Skut: Sommige rappers hebben in die buurt gewoond. Veence Hanao bijvoorbeeld. Hij speelde in ieder geval basketbal in Wezembeek. La Smala heeft de video ‘Dans le sofa’ opgenomen in Wezem.

Jonas: ‘Repeat’ van Caballero en JeanJass is ook opgenomen in de cité de l'Amitié [in Sint-Pieters-Woluwe, maar de citéhalte staat op de MIVB-lijn 39, nvdr].

Zijn jullie daar soms nog?
Skut: Ik woon in Stockel en werk in Wezem, dus ik ben er nog vaak. 

39Felix: We hadden samen een flat aan Montgomery, maar toen ben ik naar de stad verhuisd. 

Een flat delen is een van de belangrijkste manieren om een groep te vormen. 
39Felix: We hadden onze studio in de kelder. Daar begonnen we onze dingen te doen. 

Heeft het feit dat jullie niet meer samenwonen invloed gehad op jullie muzikale chemie? 
39Felix: Het is nu zelfs beter. 

Skut: Samenwonen, onze eigen banen hebben en onszelf dwingen om 's avonds de studio in te gaan, werkte niet. Als we nu samenkomen om aan het geluid te werken, concentreren we ons en weten we dat we serieuze muziek gaan maken. 

39Felix: Tegen het einde van het samenwonen vonden we het een beetje moeilijk om in de kelder muziek te maken, maar toen we apart gingen wonen werd het echt cool om samen te komen en dat te doen. Als huisgenoten zeiden we als we net gekookt hadden tegen elkaar dat we naar beneden moesten om te werken, maar soms wilden de andere huisgenoten iets anders doen, enzovoort. Kortom, het was niet altijd makkelijk.

Was het na de flat dat jullie serieuzer begonnen na te denken over je toekomst? 
39Felix: Ik weet niet of het echt op dat moment was, maar het is wel zo dat toen we elke dag samen waren, als we tien minuten probeerden muziek te maken maar er geen zin in hadden, we teruggingen naar onze dagelijkse bezigheden. We waren toch al thuis. Maar nu moet Skut 20 minuten met het openbaar vervoer reizen om bij mij thuis te komen, dus hij gaat er niet vandoor als het niet meteen lukt. Het dwingt je om serieuzer te zijn. Jonas zei altijd tegen ons: "Ik zoek graag optredens voor jullie, maar jullie moeten wat serieuzer zijn.” 

Skut: Nu werken we ook in de studio. We betalen ervoor, dus we gaan er niet voor niets heen. Het is professioneler, we zijn meer geconcentreerd. 

Zijn jullie ook professioneler geworden qua statuut? 
39Felix: Nee, we hebben bij niemand een contract. Jonas zorgt voor de boekingen en voor de rest doen we alles zelf. We zijn erin geslaagd om een “serieus” evenwicht te vinden, ook al laten we de dingen soms een beetje los. Daarnaast zijn we druk bezig met liveshows, voorstellen, releases enzovoort. 

Skut: We kunnen het onbekende momenteel vrij goed aan.

39Felix: We hebben ook geluk gehad. We hebben veel kleine optredens gedaan dankzij Jonas die ons boekte in kleine bars in Brussel. Toen kregen we een aanbod van Le Botanique en daarna van Dour. Beetje bij beetje werd het serieuzer. Ik denk dat het komt doordat we ons elk weekend in die bars lieten zien. We zagen dezelfde gezichten naar onze shows komen voordat ze hun avond elders voortzetten. In werkelijkheid zijn het de shows die ons tempo bepalen. We zijn echt gebaseerd op liveshows. Op een gegeven moment deden we zoveel dat we niet echt de tijd hadden om daarnaast nog andere dingen te doen. 

Skut: In het begin legden we de nadruk op het live testen van onze muziek. Dat ging echt goed.

Jonas: Ze speelden 17 concerten in één jaar. 

Wat was jouw ervaring daarmee? 
Jonas: Ik had al wat evenementen georganiseerd met Give Me 5, dus ik had al een beetje een idee. Bij 39Bermuda vond ik een optreden voor hun en vanaf daar ging het gewoon verder. Ik leer ook gaandeweg. Ik kende Félix en Skut al een paar jaar, maar we hadden niet echt een sterke band. Toen ze me vroegen om samen te werken, werd ik echt enthousiast. Ik stuurde e-mails, ging naar ze toe, enzovoort. Het is echt verpletterend. Op dit moment loopt alles op rolletjes en we zijn zelfs verrast - of aangenaam verrast - door de voorstellen die binnenkomen. We hebben beseft dat het werk dat ze bijna een jaar lang hebben gedaan, spelen in bars, zijn vruchten heeft afgeworpen. In Brussel beginnen mensen over je te praten zodra je dat doet. 

39Felix: Het is echt mond-tot-mondreclame, iets organisch. We zijn heel slecht op Instagram, maar het feit dat je op zo'n plek hebt gespeeld en met mensen hebt gepraat, dat werkt ook en mensen beginnen je te benaderen. 

Jonas: Dour kwam heel snel in hun carrière.

Skut: Het was heel onverwacht. We ontmoetten elkaar allemaal in een bar na de Bota stage en ik heb een vriend die de jongens van Dour kende, die naar ons kwamen kijken...

39Felix: ... maar we zeiden tegen onszelf dat als ze niet met ons waren komen praten na onze set, dat het voorbij was geweest en we niet waren geboekt.

Skut: Uiteindelijk kregen we twee of drie dagen later een e-mail. We moesten het vieren.

Nu jullie in het stadium zijn dat jullie je naam op de radar hebben gezet, kunnen jullie het je veroorloven om een tijdje afstand te nemen van live-optredens. Neemt internet het een beetje over?
39Felix: Eigenlijk zijn we het internet beu. We houden van muziek maken en live optreden, maar als het op posten op sociale media aankomt...

Maar muziekvideo's bijvoorbeeld - als je alles meerekent wat online gebeurt? 
39Felix: Muziekvideo's zijn leuk, maar het zijn ook veel verplichtingen en we willen er geen gewoonte van maken om een video te maken alleen maar om iets naar buiten te brengen. Maar als we op ideeën komen die spontaan en leuk zijn, gaan we ervoor.

Skut: Op dit moment hebben we ook de leiding over het project als we een videoclip maken. We werken met veel mensen samen, maar we willen ons eigen ding blijven doen. 

39Felix: We willen gewoon niet elke 20 minuten op de netwerken posten dat we in de studio aan een track werken. Ik denk dat het meer afleidt dan iets anders. Onze studiosessies op Insta posten om te bewijzen dat we niet niets aan het doen zijn is vervelend. 

Skut: We willen niet elke dag publiceren omdat we mensen dicht bij ons willen houden, maar we vinden de videoclips nog steeds leuk. Kijk naar die met Félé Flingue, we nemen onszelf niet te serieus.

39Felix: We deden toen een van onze grootste festivals, in Machelen. We feestten tot laat, sliepen allemaal bij mij thuis en de volgende dag maakten we de video. 

Hoe is Félé hierin verzeild geraakt? 
Skut: We gingen vroeger vaak naar concerten van Le 77. Hij werd een vriend met wie we praatten, feestten enzovoort. Later lieten we hem zien waar we mee bezig waren, hij vond het leuk en we probeerden samen enkele dingen te doen. Hij lijkt een beetje op ons, hij neemt zichzelf ook niet al te serieus. Hij is spontaan, maar hij doet de dingen grondig.

Hij is een beetje een zeldzame vogel geworden, vooral gezien als een luxegast.
39Felix: Ik wil niet voor hem spreken, maar ik denk dat hij veel bij zijn vrienden is, en als er iets is wat hij echt leuk vindt, dan doet hij dat en heeft hij een geweldige tijd.

Skut: Hij is geen carrièreman.

Ook jullie denken buiten de kaders van moderne marketingstrategieën. De beelden die jullie via jullie videoclips overbrengen, weerspiegelen deze terugkeer naar de bron.
39Felix: Op zich is de muziek die we maken old school, de prods zijn nineties jungle. Het zou bijna bizar zijn als we met onze muziek de codes van vandaag zouden toepassen en het voorbeeld zouden volgen van TikTok, de verplichtingen van streaming enzovoort. En dan zijn we nog met z'n drieën: Jonas zorgt voor de boekingen, ik doe de producties en Skut rapt, dus we hebben geen tijd om na te denken over promotiestrategieën.

Het belangrijkste om te onthouden is dat het kan werken zonder marketing. We hebben genoeg van marketing.
Jonas: We hebben niet echt een officiële structuur en toch lukt het ons om geboekt te worden voor festivals waar de meeste artiesten met wie we de affiche delen begeleid worden. En de resultaten zijn verbluffend.

39Felix: Natuurlijk gaan we niet doen alsof we de main stage van Dour om 22u hebben gedaan, maar met onze beperkte middelen boeken we goede resultaten. We zijn nog steeds een kleine onafhankelijke groep met de resultaten van een kleine onafhankelijke band. Maar dat het zo werkt, betekent niet dat we niet openstaan voor voorstellen of het idee om onszelf te structureren. We wijzen geen enkel idee af, maar op dit moment is dit hoe we de dingen aanpakken. Onze muziek en de sfeer die het creëert hebben we ook te danken aan onze zelfgemaakte kant. De mensen die naar ons komen kijken zijn daar naar op zoek, ze voelen zich onderdeel van het geheel.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.