Moslima's over de keuze om naast hun hoofddoek ook veel make-up te dragen

Het dragen van een hoofddoek heeft voor iedere moslim een eigen betekenis. Waar vrouwen in landen zoals Nederland strijden voor de vrijheid om een hoofddoek te dragen, is het afdoen ervan in andere landen juist een teken van protest. De Koerdische feminist Hawzshin Azeez schreef op de facebookpagina The Middle Eastern Feminist dat het “vooral belangrijk is dat vrouwen de vrijheid hebben om hier zelf keuzes in te maken”.

Behalve de keuze tussen wel of geen hoofddoek, zijn er ook nog verschillende manieren om de hijab te dragen: je kan bijvoorbeeld je hele haar bedekken, of maar een stukje. En of je veel, weinig of helemaal geen make-up gebruikt als je een hoofddoek draagt, verschilt natuurlijk ook per vrouw.

Maar over dat laatste hebben mensen vaak een mening, of in ieder geval veel vragen. Nura Afia, de eerste hijab-dragende ambassadeur van cosmeticamerk Covergirl, vertelde in een interview met The New York Times dat ze veel reacties kreeg van mensen die vonden dat het hypocriet was om zowel een hoofddoek als make-up te dragen, omdat ze “zichzelf zowel bedekte, als aandacht-vragende make-up droeg”.

In 2009 werd het vrouwen op de Iraanse televisie zelfs verboden om make-up te dragen, omdat het “onislamitisch” zou zijn. Het Rotterdamse model en lifestyleblogger Ruba Zai vertelde vorig jaar in Trouw dat ze zich als fashionista vaak moet verdedigen tegen boze comments. "Ook mensen uit de moslimcommunity, de zogenaamde 'harampolice', spraken me aan. Of ik wel kon bidden met die lange, gelakte nagels. Of ik wel een hoofddoek mocht dragen, als ik zo veel om mijn uiterlijk gaf."

Ik was benieuwd wat jonge vrouwen in Nederland die zowel een hoofddoek als (veel) make-up dragen hier zelf van vinden, hoe deze keuze zich verhoudt tot hun kijk op de islam, en wat voor reacties ze hierop krijgen. Lees hun verhalen hieronder.

De hoofddoek is eigenlijk bedoeld om je ‘schoonheid' te bedekken. Als ik dat heel letterlijk neem, kan ik eigenlijk geen make-up dragen. Maar dat ik het doe, betekent niet dat ik geen goede moslima ben. Het zijn namelijk mijn daden die dat bepalen. Ik blijf dezelfde Arwa vanbinnen, ongeacht wat ik op mijn gezicht smeer. Dat is iets tussen mij en God, en daar heeft mijn uiterlijk verder niets mee te maken.

Hoewel ik dat zelf wel weet, krijg ik vaak genoeg opmerkingen naar mijn hoofd geslingerd, bijvoorbeeld van mensen die zeggen dat ik geen goede moslim ben vanwege de manier waarop ik mijn hoofddoek draag. Wat ik echt heel jammer vind, is dat het vaak vrouwen uit mijn eigen gemeenschap zijn die bijvoorbeeld zeggen dat het allemaal wel wat minder mag, doelend op mijn make-up. Maar dan denk ik: nee, het mag niet minder. Ik doe wat ik wil. Ik vind dat we – en zeker vrouwen onderling – elkaar moeten steunen, en niet naar beneden halen. Ook niet als het om iemands uiterlijk gaat.

De manier waarop ik mijn hoofddoek draag, heeft veel fases gekend. Eerst zorgde ik er nog voor dat mijn haar niet zichtbaar was. Daarna wikkelde ik mijn hoofddoek naar achteren, zoals een turban. Nu ben ik tweeëntwintig, en heb ik voor mijn gevoel eindelijk een manier gevonden waarbij ik me het meest mezelf voel: met een stuk van mijn haar nog zichtbaar. Ik ging een zelfde soort ontwikkeling door met make-up. Ik heb het dragen daarvan altijd leuk gevonden, en heb allerlei dingen uitgeprobeerd om te kijken waar ik me prettig bij voel. En met make-up op voel ik me zelfverzekerd en vrouwelijk – zoals meer mensen, denk ik.

Veel mensen denken dat een hoofddoek alleen maar is bedoeld om je schoonheid te bedekken. Maar zo zie ik het niet. Mijn hoofddoek is voor mij ook een manier om mijn geloof uit te dragen, en zo god te aanbidden. Daar kan ik prima make-up bij dragen, vind ik. Niet alleen omdat ik me er goed bij voel, maar ook omdat ik het hartstikke leuk vind om me met oogschaduw of lippenstift uit te leven. Dat is mijn manier om mijzelf te uiten. Als ik vrolijk ben, dan zie je dat terug in de felle kleuren van mijn make-up. Ik maak me niet per se mooi voor de buitenwereld, maar juist voor mezelf.

Toch krijg ik genoeg opmerkingen naar mijn hoofd geslingerd over de keuze om naast mijn hoofddoek ook make-up te dragen. Vooral op sociale media krijg ik reacties als: “dat kan toch echt niet, een hoofddoek en make-up samen”. Soms ook van vriendinnen, maar dat komt meer door een zekere nieuwsgierigheid: “Maar je bent moslim, dan kan je toch geen make-up dragen?”. Dan zeg ik dat iedereen lekker moet doen waar zij of hij zich goed bij voelt, en dat het dragen van make-up dat voor mij is.

Ik denk dat we ons wat minder met anderen moeten bemoeien, en vooral naar onszelf moeten kijken. Iedereen moet voor zichzelf beslissen wat goed voelt en wat niet.

Toen ik op mijn dertiende make-up begon te dragen, was ik er niet heel bewust mee bezig dat het ‘eigenlijk niet mocht’. Ik droeg make-up omdat iedereen het droeg en meiden om mij heen ermee begonnen te experimenteren – dus ik ook. Ik zie het dragen van make-up ook als zelfontwikkeling, iets wat ik nu uitprobeer en wat bij mijn leeftijd hoort. Ik kan me best voorstellen dat ik, als ik ouder ben, misschien wat minder make-up op doe dan nu.

Als ik de regels van de islam heel letterlijk neem, dan kan ik eigenlijk geen make-up dragen. Maar ik draag liever make-up dan dat ik me gedwongen voel om het niet op te doen. Daar zou ik me al helemaal onprettig bij voelen. Het is dus een persoonlijke afweging, en ik denk dat iedere moslim zulke afwegingen maakt. De een doet dat met make-up, de ander met iets als het drinken van alcohol, of wel of niet bidden.

Ik heb gelukkig nooit veel negatieve reacties gekregen over mijn hoofddoek of mijn make-up. Integendeel: soms, als ik achter de kassa aan het werk ben, zeggen klanten dat ze mijn make-up samen met mijn hoofddoek zo mooi vinden. Mijn moeder maakte er vroeger nog wel eens opmerkingen over, maar dat was meer omdat ik het nog niet mooi op deed. Niet omdat het niet van haar mocht.

Vroeger was ik visagiste en vond ik het geweldig om anderen mooi te maken. Zelf droeg ik in eerste instantie nog niet echt make-up. Maar omdat ik het zo leuk vond om het bij anderen op te doen, dacht ik op een gegeven moment: waarom doe ik het eigenlijk niet zelf ook op? En zo ging ik het wat meer dragen.

Binnen de islam zijn er volgens mij duidelijke regels – zo ook over het dragen van make-up. Ik heb ervoor gekozen om een hoofddoek te dragen, maar ik vind het ook heel leuk om me mooier te maken met make-up. Bovendien vind ik het belangrijk om er verzorgd uit te zien. Toch doe ik dat echt vooral voor mezelf. Zelfs als ik een dagje alleen thuis ben, doe ik weleens make-up op.

Tegelijkertijd verschilt de make-up die ik draag per gelegenheid. Op een feest pak ik bijvoorbeeld wat meer uit met een cat-eyeliner, en als ik met familie ben, doe ik of geen make-up op, of houd ik het heel neutraal. Want als ik daar met eyeliner aan kom zetten, krijg ik waarschijnlijk opmerkingen als “wat zijn dat voor vleugels, ben je van plan weg te vliegen?”

Uiteindelijk draagt iedere moslima haar hoofddoek op haar eigen manier. De ene moslim draagt een hoofddoek zonder make-up, de ander draagt er wel make-up bij, weer iemand anders draagt helemaal geen hoofddoek. En iedereen moet daar zelf keuzes in maken. Uiteindelijk is het alleen God die kan oordelen over je daden als moslim – of je daar nou wel of geen mascara bij draagt.

Ik vind het leuk dat make-up de mooie kanten van mijzelf naar voren kan brengen. Ik draag bijvoorbeeld best vaak lippenstift, omdat ik vind dat het echt kracht uitstraalt. Dat voelt soms wel een beetje tegenstrijdig. Een hoofddoek kan namelijk worden gezien als een manier om je schoonheid te bedekken, maar door make-up te dragen accentueer je die schoonheid juist meer. Sommige mensen begrijpen mijn keuzes daarom ook niet. Niet alleen wat betreft make-up, ook de manier waarop ik mijn turban draag roept reacties op. Omdat je een stuk haar kan zien, vinden sommige mensen het geen hoofddoek.

Op het moment dat je een hoofddoek draagt, letten mensen sowieso meer op je uiterlijk, op welke kleding je erbij draagt en of je wel of niet make-up op hebt. Soms heb ik het gevoel dat ik het nooit goed kan doen. Maar het helpt om te onthouden dat ik mijn hoofddoek voor mezelf draag, en voor niemand anders. Het heeft immers met mijn geloof te maken, het geeft mij een extra verbintenis daarmee. Daar staan anderen en hun oordelen verder los van.