Bij OCCII doen ze alles al 25 jaar lekker zelf

Amsterdam verandert. Soms snel, soms traag. Culturele broedplaatsen schieten uit de grond, om na een jaar of twee plaats te maken voor koffiezaakjes en steeds duurdere appartementen. Maar te midden van al die veranderingen zijn er ook plekken die blijven. Een zo'n plek is OCCII, het Onafhankelijk Cultuur Centrum In It, aan de Amstelveenseweg. Deze maand vieren ze hun 25-jarig jubileum.

Zoals je misschien verwacht van een plek die is ontstaan vanuit een kraakpand (de Binnenpret), is het is een plek waar de DIY-mentaliteit welig tiert. Je kan er bijvoorbeeld zelf een avondje organiseren, met de nadruk op zelf: je moet zelf zorgen dat er iemand aan de deur staat, dat er iemand is die biertjes tapt en het geluid regelt. Ook als er iets verbouwd moet worden, doen ze dat zelf: de opvallende gevel van het gebouw, dat oorspronkelijk ontworpen is als remise voor de paardentram door architect Abraham Salm in 1884, is bijvoorbeeld door vrijwilligers van OCCII helemaal gerestaureerd.

Er is niemand de baas bij deze organisatie. De vrijwilligers die er werken zijn samen de OCCII. Oké, je hebt een paar mensen die zich er fulltime en tegen betaling voor inzetten. Die mensen heten Sjoerd Stolk en Hilde Strijker. Je zou ze de ruggengraat mogen noemen, denk ik. Stolk werkt er sinds begin 2000 en Strijker sinds vijf jaar. Ik wilde ze graag interviewen, want hoewel ik best af en toe in de OCCII kom, had ik eigenlijk geen idee hoe het daar allemaal precies in elkaar steekt. We spraken over een kwart eeuw moeilijke undergroundbands programmeren, het gedachtegoed van OCCII en wat je allemaal leert als je al heel lang op een plek als deze werkt.

Noisey: Hoi! Vertel eens: wat is de OCCII en wat is het idee erachter?
Hilde Strijker: Wij willen een plek zijn voor alles en iedereen, en dan vooral mensen die muziek maken en daarvan houden, en niet alleen maar willen consumeren. Het is niet: je gaat erheen om een leuk bandje te zien en dan ga je weer weg. Het gaat om het hele leven eromheen en de DIY-gedachte.

Er mag hier alles?
Hilde: Ja en nee. We hebben heel duidelijk een paar dingen die we absoluut niet doen: geen privéfeesten, want het moet open zijn voor iedereen. Geen religieuze feesten, maar wel bijvoorbeeld iets waarbij alle religies aan bod komen. Geen politieke activiteiten, geen pro-SP, maar ook geen anti-PVV. Je zou wel een activiteit kunnen doen tegen discriminatie. Dat is ook politiek, maar niet iets voor één partij. Het mag ook niet commercieel zijn. Het doel mag niet zijn om er zelf beter van te worden.

Hoe belangrijk is dit jubileum eigenlijk voor jullie?
Sjoerd Stolk: Ik vind het vooral mooi dat het komt na een periode van veel verbouwingen en onzekerheid over de toekomst – eigenlijk over de Binnenpret als geheel. We hebben als vereniging een erfpachtovereenkomst, die loopt over een paar jaar af. We waren al een jaar of tien bezig met onderhandelingen, en dit jaar zijn die onderhandelingen ineens in ons voordeel uitgepakt. We krijgen een nieuw erfpachtcontract van oneindige duur.

Wat fijn! Gaan jullie nu dingen anders doen, omdat je weet dat je hier kan blijven zitten?
Sjoerd: Niet per se anders.
Hilde: Het geeft gewoon wat meer rust.
Sjoerd: Vooral in een stad waar zoveel verandert, waar zoveel plekken komen die over drie jaar weer weg zijn. Het beleid in de stad voor creativiteit gaat allemaal zo snel.

Dat is best bijzonder, toch? De meeste plekken, of broedplaatsen als je het zo wilt noemen, mogen er een paar jaar zitten en dan moeten ze weer weg.
Hilde: Ja, dat zijn plekken die door Bureau Broedplaatsen zijn bedacht, die mogen het hip maken voor de vastgoedontwikkelaars. Als het leuk is geworden, moeten ze weer weg, want dan kunnen ze het verkopen.

De bandjes die hier optreden, is er iets wat die met elkaar verbindt? Iets wat ze met elkaar gemeen hebben?
Hilde: Nou, niet iets wat alles en iedereen verbindt, maar bijvoorbeeld wel de DIY-gedachte. Niet achterover leunen en wachten tot het allemaal geregeld is, maar als je iets wil, een Europese tour bijvoorbeeld, dan ga je dat ook zelf regelen.

Wat is er mis met iets door een ander laten doen?
Hilde: Daar is op zich niet veel mis mee. Het ligt eraan met welke beweegredenen je dat doet. Als je iemand anders je tour laat plannen omdat je dat zelf niet goed kan, denk ik: top. Maar ik heb een voorbeeld. Een beginnende band trad hier op, en ze zouden de versterkers en het drumstel van een andere band gebruiken. Toen die band eindelijk aankwam, zaten die gasten me aan te kijken, zo van: ga je die auto nog uitladen? Ik zei dat ze blij moesten zijn dat ze die backline mochten gebruiken en dat het me aardig leek als ze de band even zouden helpen met sjouwen. Zegt er eentje: "Ja, maar ik ben de artiest." Dat bedoel ik met dingen zelf regelen. Het gaat om de mentaliteit erachter.
Sjoerd: Het is echt een bepaalde mentaliteit. Vroeger werd ik nog weleens gebeld door een bandje: "We staan vanavond in Brussel en we zoeken nog een plek om op te treden in Amsterdam." Dan had ik geen idee wie ik aan de lijn had, maar we hadden die avond wat staan, dus dan kon het er gewoon bij.

Jullie hebben hier veel bizarre undergroundmuziek staan, als ik het zo mag noemen. Is er weleens een optreden geweest waarvan jullie zelf dachten: dit is wel echt teringherrie?
Hilde: [lachend] Nooit!
Sjoerd: Natuurlijk niet.
Hilde: Vaak genoeg, maar dat is persoonlijk. We staan open voor alle soorten muziek, maar dat wil niet zeggen dat ik het zelf allemaal mooi vind. Daar gaat het ook niet om.

Maakt het jullie uit wat voor muziek hier speelt?
Sjoerd: Jawel, maar het contact is met de mensen. Als mensen enthousiast kunnen uitleggen wat ze willen doen, en dat klikt, dan is het prima. Ik kom uit de noise, maar ik word er nu niet meer blij van als hier vijf dagen achter elkaar noise is. Dat is er ook niet! Daarom zitten we elke maand met z'n allen te vergaderen, dat er een beetje verloop zit in die avonden. We willen een breed programma.

Wat is de beste tip die je kunt geven aan iemand die zelf een underground-podium wil beginnen?
Hilde: Ga niet mee met de mode. Blijf bij jezelf.
Sjoerd: Ja, anders is het snel voorbij. Dat zie ik op veel plekken in grote steden. Ik hoorde over een DIY-podium in Londen, waar ze met een goede groep mensen begonnen, allemaal enthousiaste activisten. Maar zodra het begon te lopen, rook iedereen geld. Nu betaal je 12 pond voor kaartje terwijl het eerst 2 pond lidmaatschap was. Volgens mij ben je op zo'n manier snel weg.

Wat hopen jullie voor de toekomst van OCCII?
Hilde: Sowieso dat het blijft bestaan, maar ook dat er een nieuwe groep mensen bijkomt. Dat het verloop door blijft gaan en zichzelf blijft verversen. Niet dat ik wil dat iedereen die er nu werkt over een half jaar vervangen moet worden, maar dat het idee van de OCCII blijft bestaan en door nieuwe mensen wordt overgenomen.
Sjoerd: Ik hoop niet dat als wij weg zijn, dat MOJO hier dan ineens dingen gaat doen. En dat als er later verbouwd moet worden, ze niet meteen in de Gouden Gids gaan bladeren, maar dat ze lekker zelf aan de slag gaan.