Een jaar geleden ging #MeToo viraal. In één klap werd duidelijk hoeveel vrouwen en mannen slachtoffer worden van seksuele intimidatie, aanranding en verkrachting. Nooit werd er in een jaar zoveel gesproken en geschreven over seksueel geweld en ongewenst gedrag. Maar er werden ook veel grappen gemaakt – zowel door collega's die “geen #MeToo-tje hoor!” in je oor tetteren bij een schouderklopje, als door de lokale carnavalsvereniging.
Advertentie
Cabaretier Youp van ‘t Hek schreef vorig weekend nog een column in NRC waarin hij Christine Ford, de vrouw die de Amerikaanse rechter Brett Kavanaugh beschuldigt van aanranding, op de hak neemt. Van ‘t Hek doet haar verhaal en alle ophef eromheen af als “amusement”, waarbij hij zich "kostelijk vermaakt”.Grappen zijn er om te lachen. Maar wat als jouw trauma stof is voor andermans grap? Zelf werd ik een keer lastiggevallen door een jongen die zich de volgende dag verontschuldigde met het excuus dat hij Viagra-pillen ophad. Ik denk bijna nooit aan wat er die avond is gebeurd, maar als iemand een grap over Viagra maakt, krijg ik een steek in mijn buik en kan ik er niet om lachen.Ik vroeg zes vrouwen en twee mannen die slachtoffer zijn van aanranding of verkrachting wat zij vinden van grappen over seksueel geweld.Ik haat het als er grappen worden gemaakt over #MeToo. Elke keer voelt het alsof iemand me in mijn gezicht slaat. Zes jaar geleden ben ik tijdens een reis verkracht door een barman die me naar huis bracht met zijn auto. Ineens stopte hij – anderhalf uur lang heeft hij me verkracht. Later ben ik naar de politie gegaan, maar ze vonden dat er onvoldoende bewijs was; het was zijn woord tegen het mijne. Ik heb me daar heel eenzaam door gevoeld.Door #MeToo krijgen vrouwen de kans om te praten, en daardoor kunnen ze zich minder eenzaam voelen; dat vind ik er goed aan. Zelf heb ik mijn verhaal niet publiekelijk gedeeld, ik wilde voorkomen dat ik een stempel zou krijgen. Toch heb ik het idee dat vrouwen en andere slachtoffers nog steeds niet helemaal serieus worden genomen. Door #MeToo staan we met z’n allen op om iets te doen, maar vervolgens wordt er lacherig over gedaan.
Eva (25)
Advertentie
Op mijn werk worden er veel grappen over gemaakt. Laatst werd iemand op z’n kont geslagen, en toen zei een collega: “Hoho, pas op, straks is het #MeToo.” Ik klapte helemaal dicht. Mensen hebben geen idee wat voor impact zo’n opmerking op mij heeft.Op mijn vijftiende ben ik meerdere keren aangerand door mijn toenmalige vriendin. Ik was destijds te bang om er iets over te zeggen tegen wie dan ook. Omdat ik een man ben had ik het gevoel dat ik me niet moest aanstellen. Ik had altijd het beeld dat het er bij aanranding agressief aan toe zou gaan. Dat was bij mij niet het geval, maar het was wel tegen mijn zin in. Ik heb er nooit over durven praten. Twee jaar geleden geleden ben ik daardoor in een diepe depressie terechtgekomen. Vorig jaar heb ik door de #MeToo-beweging mijn verhaal op Facebook gedeeld, ook omdat ik het belangrijk vind dat andere slachtoffers weten dat ze niet de enige zijn.In mijn omgeving worden er vaak grappen over #MeToo gemaakt, maar ik kan er niet om lachen. Laatst was ik met een groepje jongens op pad, en voor de grap zaten we elkaar een beetje te duwen. Iemand zei: “Haha, echt een #MeToo-tje dit.” Ik vond dat echt niet grappig, maar op zo’n moment durf ik er toch niks van te zeggen. Dan ben ik degene die de lol verpest. Wel moet ik soms lachen als De Speld een artikel over seksuele intimidatie publiceert. Maar ook al weet ik dat het satire is, toch voel ik me dan wel schuldig dat ik erom lach.
Freek* (30)
Advertentie
Lotte* (23)
Georgia (19)
Advertentie
Ik weet nog dat ik een filmpje op Facebook zag waarin een groep tieners een man filmde die zichzelf aan het aftrekken was in de bus. Veel mensen zeiden in de comments hoe grappig ze het vonden, maar ik moest meteen denken aan hoe onveilig en vies ik me had gevoeld. Ik kan maar moeilijk begrijpen dat mensen zoiets grappig vinden. Voor sommige mensen is grappen maken een makkelijke manier om met zware dingen om te gaan, maar ik vraag me af of we een ‘makkelijke manier’ moeten hebben – sommige dingen zijn gewoon zwaar. Gelukkig reageren veel vrouwen in mijn leven wel begripvol op mijn verhaal, zij weten hoe het is om zoiets mee te maken.In het begin maakte ik zelf ook grappen over #MeToo, als ik bijvoorbeeld per ongeluk een vriendin aanraakte tijdens werk. Ik wilde bewijzen dat ik om mijn eigen trauma kon lachen, maar dat wil ik niet meer. Daarom ben ik gestopt met dat soort grapjes.Drie jaar geleden ben ik verkracht door een jongen met wie ik een poosje had gescharreld. Ik had het afgekapt en hij wilde daar over praten. Ik ging naar hem toe en al snel begon hij te zeuren om seks. Hij duwde me op bed en zei: “Ik ga je niet om toestemming vragen.” Ik verstijfde van angst en kon niks uitbrengen. Toen ik na de verkrachting aan een vriendin vertelde wat er was gebeurd, vroeg ze hoe ik hem dit had kunnen laten doen. Door die opmerking heb ik er twee jaar niet meer over gepraat – het voelde alsof ík iets fout had gedaan. #MeToo heeft voor mij erg empowerend gewerkt; ik kreeg eindelijk het gevoel dat ik er wel over mocht praten.
Anniek (24)
Advertentie
Ik hou ervan om humor te gebruiken om dingen te relativeren, maar het is belangrijk dat mensen niet gaan bepalen of iets wel of niet grappig is voor slachtoffers. Laatst was ik met een groepje mensen samen, toen een jongen een grap maakte over een rockster die onder vuur ligt door #MeToo. Hij zei: “Metoo? Dat zijn toch gewoon groupies die het met hem willen doen.” Ik kreeg daar zo’n naar gevoel van. Het voelde alsof hij mijn ervaringen met seksueel geweld niet serieus nam. Later zei ik tegen de mensen die erbij waren dat ik me rot voelde over zijn opmerking. “Maar hij bedoelde het niet lullig,” zei iemand toen. Dat kan wel zo zijn, maar het kan wel zo overkomen.Laatst maakte ik op mijn werk een harde grap over #MeToo, toen twee collega’s zeiden dat ik dat echt niet kon doen. Ik dacht: juist ik mag dit zeggen, want ik heb het zelf meegemaakt. Als kleuter ben ik twee keer misbruikt.Afgelopen zomer publiceerde ik een stuk waarin ik mijn verhaal deel. Kort daarna was ik naar mijn wekelijkse voetbalavond, waar altijd veel grappen worden gemaakt. Als iemand tegen een ander oploopt wordt er al snel ‘#MeToo!’ geroepen. Dat was die keer wel even ongemakkelijk – ik wist niet of de jongens allemaal mijn stuk hadden gelezen en of ik op dat moment belachelijk werd gemaakt. Maar natuurlijk was dat niet zo, en gelukkig maar: ik zou het juist ongemakkelijk vinden als ik ergens binnenkom en er dan ineens géén grapjes meer gemaakt worden. Dat zou pas vervelend zijn.
Jeroen (31)
Advertentie