Gedrogeerde ratten achter de gokautomaat

Ik weet niet zeker of ik net als miljoenen anderen een gokverslaving heb, maar het zou me niet verbazen. De cartoon-geluidjes van de gokautomaat, de glimmende draai van het roulette-wiel, de idioten die ellenboog-aan-ellenboog rond de tafels staan, het heeft z’n grip op me. Gelukkig is er nu onderzoek dat ‘ons’ misschien kan helpen.

Over een tijdspanne van 16 maanden zijn onderzoekers van de University of British Columbia er namelijk in geslaagd ratten te weerhouden van zich te gedragen als notoire probleemgokkers.

“Pathologisch gokken wordt steeds meer als een gedagsverslaving gezien die te vergelijken is met drug- of alcoholverslaving, maar we weten in vergelijking veel minder over hoe we die verslaving kunnen behandelen,” zegt Paul Cocker, een professor aan de UBC’s Department of Psychology in een persbericht. “Onze studie is de eerste die laat zien dat door bepaalde receptoren te blokkeren, we de beloningsaspecten kunnen verminderen van het ‘bijna-raak’-gevoel dat zo belangrijk lijkt bij gokverslaving.”

De ratten kregen medicijnen toegediend die de D2, D3 en D4 dopamine receptoren blokkeerden. Juist deze receptoren worden geassocieerd met het type beloning waarvan onderzoekers denken het een versterkende werking op de verslaving heeft. Het medicijn dat de D4 receptor blokkeerde bleek het succesvolst in het veranderen van de gokverslaving van ratten – die volgens de onderzoekers vergelijkbaar is met die van mensen. Maar wacht, hoe kan een rat gokken? Nou, door een gokautomaat voor ratten te ontwikkelen. Ja, je leest het goed: een gokautomaat voor ratten.

Het experiment begint met drie lichten die net als een gokautomaat willekeurig oplichten. Als alle drie de lichtjes aan gaan had de rat ‘gewonnen’, bij twee of minder verloor de rat. De ratten konden aan een uitbetaal-hendel trekken om een beloning van tien suikerballetjes te krijgen als ze hadden gewonnen, maar kregen een 10-seconde-durende “time-out” wanneer ze verloren. Ze konden ook een “roll-again”-hendel overhalen om een nieuw spel zonder straf te beginnen maar dan was er ook geen beloning.

Een van de hoofdbevindingen van het onderzoek is dat het blokkeren van de D4 receptor in ratten resulteerde in een vermindering van de verslavende aantrekkingskracht van een bijna-raak. Je weet wel, dat moment dat de gokautomaat “7-7-Cherry” draait en je verloren raakt in “maar ik was zo dichtbij”-illusie. Als je dat gevoel niet kent: prijs je zelf gelukkig. Juist dat soort gedrag wordt namelijk gezien als een factor voor het ontwikkelen van een gokverslaving.

Natuurlijk hebben we het hier wel over de reactie van ratten op oplichtende lichtjes en het is niet zeker dat hun gedrag ook echt op de beloningen gebaseerd was of niet. De interesse van een rat in suikerbolletjes is toch net even iets anders dan, zeg, de complete gekte van de verliezende Alexei Ivanovich in Dostoyevsky’s The Gambler.

“Meer onderzoek is nodig, maar deze resultaten bieden hoop voor de behandeling van gokverslaving, die een steeds groter probleem begint te worden voor de volksgezondheid,” zegt Cocker. “Dit onderzoek werpt een belangrijk licht op de hersenprocessen die bij gokken in werking zijn.”

Zou een anti-gok medicijn onderweg kunnen zijn om ’s werelds ergste gokkers te redden? Het is te hopen. Gambler’s Anonymous is ondertussen een van de grootste steungroepen voor Amerikanen, en zoals Chantix en Nicorette aantonen is een pil die de verslaving onderdrukt precies wat wij moderne mensen willen. Die pil moet dan natuurlijk wel werken, en dat duurt nog wel even.

@danstuckey