Wil iedereen gewoon even ontspannen over die Zuckerberg-foto?

Volgens Google werden er sinds dit weekend welgeteld 1125 artikelen geschreven over de "Facebook zombies" die onbewust van de aanwezigheid van de glimlachende "overlord" Mark Zuckerberg naar een presentatiefilmpje van Samsung kijken. Allemaal refereren ze wel ergens aan hoe dit ons een blik geeft in een dystopische toekomst, waarin we verstoken blijven van menselijk contact achter een plastic bril met schermpjes.

Maar tenzij 'onze dystopische toekomst' betekent dat we allemaal werkzaam zijn in de techmedia en er een oneindige presentatie op een oneindig congres plaatsvindt – wat redelijk onwaarschijnlijk is – zegt die foto van Mark Zuckerberg die deze week viral ging exact niks over 'onze toekomst.'

is this picture an allegory of our future ? the people in a virtual reality with our leaders walking by us. pic.twitter.com/ntTaTN3SdR
— Nicolas Debock (@ndebock) February 21, 2016

De foto werd genomen op de Mobile World Congress in Barcelona, 's werelds grootste beurs voor mobiele technologie, en alle journalisten kregen een VR-headset op bij de presentatie van Samsung. Het zou dus raar zijn als ze die headset niet op zouden hebben.

Zuckerberg was een onaangekondigde gast tijdens de presentatie, die aanwezig was om te vertellen over hoe hij de toekomst van sociale media in virtual reality ziet. Tijdens de foto was zijn aanwezigheid nog niet aangekondigd, wat het dus niet bepaald raar maakt dat niemand naar hem aan het kijken is.

De foto is gewoon een publiciteitsstunt. Zuckerberg deelde de foto zelf op zijn tijdlijn om de samenwerking tussen Samsung en Facebook wat extra aandacht te geven. En dat is aardig gelukt, gezien de honderden artikelen die er vervolgens over geschreven zijn.

Wat valt er dan wel te zeggen over een blik in onze dystopische toekomst? Volgens mij alleen dat de jonge mensen die het nu voor het zeggen hebben in de media oud zijn geworden. Het is de foto van de mensen in de tram die de krant aan het lezen zijn voor de mobiele generatie, maar dan voor de generatie erna.

Waar onze generatie die krantenfoto gebruikt om aan te tonen dat er heus niks veranderd is nu iedereen altijd op hun telefoon kijkt, zal de volgende generatie die mobieletelefoonfoto vergelijken met een foto die ongetwijfeld zal opduiken van mensen die in dezelfde ruimte met VR-brillen opzitten.

En laten we even eerlijk zijn: onze generatie is ook niet verneukt omdat we meer met elkaar omgaan via het internet, toch? Waarom zou dat dan in godsnaam wel gelden voor een volgende generatie die een middel gebruikt waarmee je nog beter het doel kan bereiken dat mensen vroeger met krant, nu met een telefoon en later misschien met een VR-bril nastreven; het uitsluiten van andere mensen die je niet hoeft te zien?

Misschien is die Zuckerberg-foto een goed startpunt om even van een afstandje te kijken naar wat we als mensen constant doen; innovatieve communicatiemiddelen (radio, televisie, internet, mobiele telefoons) verketteren nog voordat er duidelijk is welke invloed ze gaan hebben.

Nou wil ik niet beweren dat alles prima is en dat er geen negatieve gevolgen kunnen ontstaan door iets als VR – dat kan namelijk best. Over tien jaar zullen ongetwijfeld de eerste VR-verslavingsklinieken hun deuren openen en zullen verwondingen die gerelateerd zijn aan het 'blind' rondlopen of rondzwaaien toenemen.

Alles wat ik wil zeggen is dat het stompzinnig is om een dystopisch wereldbeeld op te hangen aan een publiciteitsfoto waarin mensen zo'n beetje verplicht een VR-bril op moesten en daardoor niet doorhadden dat er iets gebeurde in het 'echte leven' (voor zover een vooropgezette verrassing op een productpresentatie die naam mag dragen). In het échte echte leven blijf je altijd de keus hebben om jezelf te verbergen achter een scherm, of dat zich nou in je hand of op je neus bevindt.