Tien dingen die je altijd al wilde vragen aan iemand met misofonie

Niemand ter wereld wordt écht enthousiast van het geluid van een collega die naast je zit te snotteren op kantoor, of van tantes die zo van “sssssssllllllllllllllllp… eeeeeehhhhhhhhhhhhh” doen als ze een slokje hete thee nemen. Wel is de reactie hierop bij sommige mensen veel heftiger dan enkel wat irritatie. Deze mensen lijden aan misofonie – een aandoening waarbij specifieke geluiden extreme gevoelens van woede, walging of haat opwekken. Fun fact: het artikel dat onze collega’s van Motherboard ooit over de aandoening schreven is een van de allermeest gelezen VICE-artikelen ooit – blijkbaar kunnen veel mensen zich in meer of mindere mate herkennen in de afkeer van geluiden als smakken, kauwen of hard ademen.

Ik sprak Yaell (22), uit Gent, die al sinds ze zich kan herinneren hysterisch wordt wanneer ze iemand luidruchtig hoort eten.

VICE: Wanneer kwam je erachter dat je last hebt van smakgeluiden?
Yaell Monas: Volgens mijn ouders was ik een jaar of vier, vijf, toen het voor het eerst begon op te spelen. Vlak voor ik naar school ging zat mijn moeder een boterhammetje met speculaas te eten. Het malen van haar mond, het geluid dat dat maakte, zorgde ervoor dat ik zo kwaad werd dat ik begon te roepen dat ze moest stoppen met eten. Daarna sloeg ik met gebalde vuisten op de muur en rende ik naar mijn slaapkamer boven, waar ik de deur met een klap dicht gooide.

Sinds dat moment werd ik echt woedend als mijn ouders te veel geluiden maakten tijdens het eten. Dan wilde ik geen hap meer eten, of begon ik zelfs hysterisch met dingen te gooien. Mijn ouders hadden geen idee wat ze ermee moesten.

Wat is voor jou het allerergste wat mensen in hun mond kunnen stoppen?
Chips. Ik eet het zelf graag, maar ik vind het vreselijk om een ander chips te horen eten. Het maakt zoveel lawaai. Hoe luider dat iets ‘crispt’, hoe irritanter ik het vind. Popcorn is ook vreselijk. Daarnaast vind ik mensen die soep of koffie slurpen de hel. Of mensen die pudding eten en daar heel luid bij smakken. Je kan de pudding soms letterlijk horen ronddraaien in iemands mond, walgelijk!

Wat doe je als je iemand smakt?
Ik ga niet meer met dingen gooien zoals vroeger, maar mijn eerste emotie is nog wel woede. Ik sla helemaal dicht. Vergelijk het met een alarmbel in je hoofd waarbij je zo snel mogelijk moet vluchten. Als degene die harde eetgeluiden maakt iemand is die ik ken, dan zeg ik er wat van. Als het een onbekende is hou ik mijn mond, omdat ik het toch wat onbeleefd vind om te klagen over hoe iemand eet.

Vind je het ook goor om jezelf te horen kauwen en smakken?
Als ik bijvoorbeeld chips eet heb ik daar geen last van, maar wel wanneer ik iets eet en mijn kaak plotseling blokkeert. Dat gebeurt soms, en dan hoor je zo’n knakkend geluid, heel diep in je oor. Dat gebeurt iedereen weleens, alleen hebben de meeste mensen het waarschijnlijk niet eens door. Voor mij is dat echt verschrikkelijk. Ik moet dan echt even een tijdje stoppen met eten.

Het AMC is het enige instituut ter wereld dat op grote schaal therapie biedt aan mensen met misofonie. Zou je je willen laten behandelen?
Toen ik kind was, was er nog haast niks bekend over misofonie. Mijn ouders dachten dat ik misschien autistisch was, maar uit tests die ik toen heb ondergaan bleek dat niet het geval te zijn. Nu zou ik me liever niet officieel laten diagnosticeren als iemand met misofonie. Ik hou er niet van om alles en iedereen te labelen, dus ik bestempel ook mezelf liever niet. Wie weet heb ik er binnen tien jaar geen last meer van – voor nu is het in elk geval nou eenmaal zo.

Is een dier dat een goor geluid maakt erger of minder erg dan een mens?
Nou, een hond die zichzelf likt, in de genitale zone, is wel een nachtmerrie. Dat vind ik een vreselijk geluid. Ik heb zelf een hond die dat doet. Gadverdamme.

Zijn er plekken die je bewust vermijdt, zoals restaurants?
Nee, ik zou het van mezelf te ver vinden gaan als ik nooit meer naar een restaurant zou gaan. Sommige plekken zijn wel erger dan andere. Ik ben ooit een keer met mijn ex en zijn ouders naar de Amadeus in Antwerpen geweest, een spareribrestaurant. Het geluid dat je daar hoort, van mensen die smakkend ribbetjes verorberen, is echt vreselijk. Ik was laaiend. Maar goed, de mensen die dat restaurant bezoeken kunnen er ook niets aan doen – je kan geen spareribs eten zonder een hoop geluid te maken. Daar zou ik dus echt nooit meer heen gaan.

Is er iets wat je actief probeert te doen om je niet te storen aan etende mensen?
Naarmate ik ouder ben geworden heb ik mezelf een mechanisme aangeleerd waarbij ik me mentaal probeer af te schermen wanneer iemand eetgeluiden maakt. Alsof er een muur tussen mij en hem of haar staat. Dat werkt een beetje, dus wat dat betreft is er wel enige vooruitgang, in vergelijking met vroeger.

Zijn er meer lichaamsgeluiden waar je van gruwelt?
Nagels die schuren over een krijtbord vind ik echt een onuitstaanbaar geluid. Soms gaat het ook verder dan enkel een lichaamsgeluid. Als ik vroeger als kind in bad ging en mijn ouders droogden daarna mijn lichaam af, dan gingen ze altijd met die handdoek in mijn oor. Dat maakte zo’n verschrikkelijk geluid. Kleren van ribfluweel vind ik ook verschrikkelijk. Tenminste, ik vind het heel mooi, maar ik kan er echt niet tegen. Als ik kind kon ik ook nooit tegen satijnen pyjama's, maar daar heb ik nu niet meer zo’n last van.

Ben je weleens met een hoop onsmakelijke geluiden oraal bevredigd door iemand?
Eerlijk gezegd wel ja, vooral bij one-night-stands heb ik er last van. Omdat het enkel en alleen om de seks draait focus je meer op de details. Als ik verliefd ben op iemand heb ik tijdens de seks veel minder last van misofonie, omdat ik me dan kan focussen op de gevoelens die ik binnenin me ervaar, en niet enkel de daad.

Mannen die tijdens een one-night-stand smakgeluiden maken, terwijl ze hun best doen om mij een orgasme te bezorgen, zijn wel echt een afknapper. Ik kan er dan nog steeds wel van genieten, maar wel minder intens. Ik heb om deze reden weleens een orgasme gefaket, ja.