De dood van XXXTentacion is tragisch voor zowel fans als haters

Veel jonge mensen die in deze tijd opgroeien zijn zo bekend met de dood en pijn dat ze er totaal gevoelloos voor zijn, of het gevoel hebben dat er niets meer is om voor te leven. Met de muziek die gemaakt wordt door hun leeftijdsgenoten – zoals XXXTentacion – vinden ze een antwoord op hun emotionele instabiliteit.

De 20-jarige rapper uit Florida, die onlangs werd doodgeschoten, stond bekend om zijn gepijnigde jeugd, maar haalde het nieuws ook regelmatig door anderen te pijnigen. Dat is de reden waarom je, zelfs zo kort nadat beelden van zijn dood opdoken, een verdeeldheid ziet op social media.

De harde waarheid is namelijk dat de artiest die geboren werd als Jahseh Onfroy, er soms plezier in leek te hebben om anderen pijn te doen. In een van zijn eerste interviews met No Jumper vertelt hij hoe hij bijna een homoseksuele celgenoot vermoorde omdat hij simpelweg naar hem staarde. Hij schepte zelfs op over dat hij zijn bloed over z’n eigen gezicht smeerde. Een tijdje daarvoor werd hij beschuldigd (met overtuigend bewijs) van het mishandelen van zijn zwangere ex-vriendin. Hij zou haar bijna blind gemaakt hebben. Afgelopen september publiceerde hij een aantal video’s op Instagram waarin hij op deze beschuldigingen reageerde met idiote reacties als: “Iedereen die mij een mishandelaar noemt: ik zal de kutjes van jullie kleine zusjes mishandelen vanachter.” In een recent artikel van Miami New Times vertelt de vrouw die hij mishandeld zou hebben dat de fans van XXXTentacion haar zelfs lastigvielen op haar werk. Daarnaast meldt ze dat zijn achterban haar fundraiser – waarmee ze geld inzamelde om haar ogen te redden – probeerden te saboteren.

Om die redenen zijn er een hoop mensen die nu online zijn dood vieren. Het is verschrikkelijk om te zien hoe iemand dood is geschoten, maar deze reacties komen niet uit het niets. Geweld en seksuele mishandeling richting vrouwen is in deze tijd een veelbesproken, belangrijk onderwerp, maar mannen die zich eraan schuldig maken krijgen nog vaak genoeg ruimte om hiermee door te gaan. Chris Brown verdient nog steeds bakken met geld, R. Kelly zit nog niet vast, Tekashi 6ix9ine wordt met de dag populairder, en de zaak tegen Harvey Weinstein begint eindelijk een beetje te rollen. Veel mensen noemen de dood van XXXTentacion het gevolg van slechte karma, maar voor de cultische aanhang van de artiest was zijn muziek niets meer dan helend.

Zijn eerste twee albums, 17 en ?, kwamen respectievelijk binnen op nummer 2 en 1 in de Amerikaanse Billboard 200. Hierop praat XXXTentacion over eenzaamheid, depressies en de neiging om zichzelf van het leven te beroven. “Tired of feeling like I’m trapped in my own mind/ Tired of feeling like I’m rapping a damn lie/ Tired of feeling like my life is a damn game/ Nigga really wanna die in the nighttime,” rapt hij op het nummer Everybody Dies In Their Nightmares. Op de track before I close my eyes gaat hij daar verder op in: “I hope it’s not too late for me.” Zijn muziek spreekt jongeren aan die met vergelijkbare mentale problemen kampen. Daarbij predikte XXXTentacion geregeld op Instagram voor de mensen die psychisch niet in orde waren. Het plaatste hem op de voorgrond van een generatie rappers die de Amerikaanse crisis rondom verdovende middelen en zelfmoord vertolken, waarin hokjes en huidskleur geen rol spelen. Hij hielp zijn fans en zij hadden zijn steun nodig. Lil Peep, die eind vorig jaar stierf door een overdosis drugs, kreeg een enorme aanhang door dezelfde soort muziek uit te brengen. Rappers als Lil Uzi Vert begonnen over hun mentale issues te praten nadat Peep er niet meer was. Een hoop andere artiesten die nu opkomen lijken geobsedeerd met de dood en antidepressiva. De hiphopwereld krijgt vaak de schuld van deze ontwikkeling, maar de problemen spelen ook bij de jeugd die niet eens naar rap luistert.

Maar zelfs na zijn dood is het belangrijk om in te zien hoe onverantwoord XXXTentacion met zijn invloed omging. In een van de grootste singles uit zijn carrière, SAD!, vertelt hij een ex dat hij zelfmoord gaat plegen wanneer ze hem zal verlaten. Het nummer heeft een pakkende melodie, waardoor je onbewust mee begint te neuriën met de teksten. Maar wat het écht pijnlijk maakt, is dat deze lyrics goed overeenkomen met de beschuldigingen van zijn ex in politieverslagen. En dit was niet de enige keer dat zijn muziek een verlengstuk was van zijn wangedrag. Op de track Carry On rapt hij: “Falsely accused/ Was used and misled/ Bitch, I'm hopin' you fuckin' rest in peace.” Je kan je misschien wel voorstellen dat dit soort teksten olie op het vuur gooien bij fans, die ervoor hebben gezorgd dat de fundraiser van de vrouw in kwestie offline ging terwijl zij probeerde door te gaan met haar leven.

XXXTentacion wist dat hij deze macht had. Tijdens een live-uitzending op Instagram in 2017, zegt hij: “Als ik ooit dood ga of opgeofferd wordt, wil ik zeker zijn dat ik vijf miljoen jongeren blij heb gemaakt of dat ze ergens een antwoord of steun hebben gevonden in mijn leven.” Tijdens een interview met DJ Akademiks vertelt hij later: Als ik ooit beschoten word en in het ziekenhuis beland, en er staan geen miljoen mensen buiten om te zien of ik oké ben, zou ik nooit meer muziek maken.” Dit is uiterst manipulatief en het laat zien dat hij volledig op de hoogte was van hoeveel mensen achter zijn ideologieën staan.

Dat zorgde ervoor dat XXXTentacion na zijn dood een martelaar zou kunnen worden, wat critici ook te zeggen hadden. Zijn reputatie als artiest waar de media niet mee weg loopt, maakte van hem een onbegrepen buitenbeentje die met zijn muziek ver voor zijn tijd was. Door zijn dood te voorspellen, zichzelf onschuldig voor te doen en zijn fans op te ruien tegen iedereen die anders dacht dan hij, zal zijn aanhang zelfs na zijn dood nooit met een kritisch oog naar hun idool kijken. Hij wordt gezien als iemand die de problemen van de jeugd aankaartte en zal door zijn vroege dood herinnerd worden als een mythisch figuur binnen de hiphop. En dat is wat zijn dood zo tragisch maakt. Het is niet alleen verschrikkelijk door de manier waarop hij is overleden, maar ook doordat hij de mensen die hij zo beïnvloed heeft nooit gaat kunnen vertellen dat de dingen die hij deed fout waren.

Daarom is de dood van XXXTentacion niet alleen tragisch voor fans, maar voor iedereen. De artiest heeft nooit hoeven opdraaien voor zijn acties en zijn gebrek aan verantwoordelijkheid, maar bovenal heeft hij zo nooit de kans gehad om zichzelf te beteren. Want dat is wat zijn fans nu vooral proberen te zeggen, dat hij zich de laatste tijd op het juiste pad bevond. Hij was bezig met veranderen. Zijn slachtoffers vinden misschien rust in zijn afwezigheid, maar zullen de trauma’s misschien wel voor altijd met zich meedragen. Ook is het verontrustend voor jonge mensen om te zien hoe problematische figuren vrijgesproken worden en bedenkelijke voorvallen worden gebruikt om meer volgers te krijgen op social media.

Het verhaal van XXXTentacion is tragisch op alle vlakken, niet alleen door wat voor een invloed zijn leven en dood gaan hebben op jongeren, maar ook omdat het een voorbode lijkt te zijn van waar we als afgestompte maatschappij heen gaan.

Volg Noisey op Facebook, Instagram en Twitter.