Hey, laat YouTubers lekker muziek maken als ze dat willen

Rappende vloggers en vloggende rappers zorgen al een tijdje voor enige discussie. Artiesten leggen sinds een tijdje hun leven vast op YouTube , en YouTubers doen steeds serieuzere pogingen om liedjes uit te brengen. Voor allebei de richtingen geldt: vaak is de kwaliteit laag, maar soms is het leuk en vernieuwend. Vooral vanuit hiphopland wordt er vol irritatie gereageerd op de plotselinge komst van rappende vloggers. Vorige week haalden Chivv en Jonna Fraser nog uit op Twitter, en eerder liet ook Bokoesam weten dat hij niet down is met deze ontwikkeling:

Er is een grote kans dat ze hier doelen op de muziek die de laatste tijd wordt uitgebracht door de jongens die zich rondom Armoowasright bewegen. Hij bracht een paar tracks uit, net als JoeyBravo en Snapking. Ik snap dat dit opportunistisch overkomt: die gasten pakken enorm veel views met simpele, inwisselbare liedjes die inspelen op de tijdsgeest maar eigenlijk nergens naar klinken. Met hiphop als cultuur (zoals Chivv het noemt) heeft het in ieder geval weinig te maken. Toch denk ik dat ze zich niet zo druk moeten maken en zeker niet om het behoud van de cultuur ­– die term is namelijk ontzettend flexibel en kan door iedereen anders worden geïnterpreteerd.

Het internet en de muziekwereld zijn daarnaast groot genoeg voor iedereen. Het is niet alsof YouTubers opeens fans gaan afpakken van gevestigde rappers. Breng mij maar eens een kind dat roept: "Oh, nu Armoo liedjes maakt hoef ik niets meer te horen van Jonna Fraser." Mocht dat je lukken, dan zeg ik jou: "Wow, wat een eigenaardig kind heb jij gevonden." Wat Jonna en Armoowasright doen is namelijk totaal niet te vergelijken. Wanneer het niveau van rappende vloggers blijft zoals het nu is, heeft iemand als Jonna ­– die met zijn tweede officiële EP op nummer 1 binnenkwam in de album top 100 – helemaal niets te vrezen. Sterker nog: als ik de halfbakken raps van een vlogger hoor, verlang ik meer dan ooit naar nieuwe muziek van Jonna.

Aan jonge mensen vertellen wat ze wel of niet moeten doen is bovendien nergens voor nodig, zeker niet in een creatieve sector als online entertainment. Uiteindelijk zit overal een uiterste houdbaarheidsdatum op, of YouTubers nou vloggen, pranken of Jackass imiteren. Om relevant te blijven moeten YouTubers op een gegeven moment nieuwe stappen zetten. Het is logisch dat ze zich niet blindstaren op het succes dat ze met hun eerste video's hadden. Uiteindelijk is iedere YouTuber een merk en daarmee een wandelend bedrijf.

Deze ondernemers beseffen heel goed hoe snel ze beroemd en succesvol zijn geworden, en ze weten ook dat dit nog sneller uit hun handen kan glippen als ze niet blijven vernieuwen. En hey: muziek maken is nou eenmaal fucking leuk om te doen, en met het grote publiek dat ze met eerdere werkzaamheden hebben verzameld, is het ook nog eens relatief makkelijk om daar geld mee te verdienen.

Dus ik denk inderdaad: joh, gun ze gewoon een beetje? Het is niet alsof ze de shine afpakken van andere artiesten die wél jaren hebben moeten strijden om een muziekcarrière. Integendeel: dit soort ontwikkelingen zorgen voor iedereen voor meer kansen om geld te verdienen. Dacht je dat Lijpe op een track van Armoo springt voor twee Snickers en een flesje Extran? Natuurlijk niet, en voor imagoschade hoeft hij ook niet bang te zijn. Er zullen altijd haters zijn, maar diezelfde haters staan ook weer te springen wanneer hij met een paar keiharde straattracks en een goed uitgedacht studioalbum komt. Zo heeft Lijpe wat money gepakt, en Armoo wat shine.

Toch snap ik ergens ook wel waar de kritiek vandaan komt. Linde Schöne vertelt in de ellenlange podcast van Jiggy Dje (op 1:55:10) hoe zij een tijdje heeft geworsteld met de stormachtige carrièreontwikkeling van Teske de Schepper. Volgens haar is het voor een hoop meisjes die zorgvuldig hun carrière opbouwen moeilijk om te zien hoe Teske – succesvol YouTuber met zangaspiraties – uit het niets een nummer kan maken met Mr. Polska en Boaz van de Beats.

Maar, kaatst Jiggy terug, ze heeft wel keihard gewerkt om een carrière op YouTube uit de grond te stampen. Dat is wat mij betreft een belangrijk punt: een track met Polska en Boaz komt niet zomaar aanwaaien – het is een resultaat van een jarenlange struggle in een ander werkveld. Ze heeft op een onorthodoxe, creatieve manier een weg vrijgemaakt om zichzelf artistiek te kunnen uiten. Want of je het nou leuk, kinderachtig of amateuristisch vindt, elke YouTuber is in essentie een maker. Ze maken shit die ze willen laten zien, of dat nou voortkomt uit financiële of artistieke overwegingen. Je achterban gebruiken om een muziekcarrière te kickstarten is daar een goed middel voor.

En laten we niet vergeten dat het andersom ook zo werkt. Boef heeft heel YouTube gekanteld doordat de fans van zijn muziek massaal zijn vlogs bekeken. Kijk hoeveel rappers hem dorstig zijn gevolgd in de hoop hun bereik te vergroten en status te behouden – vaak tevergeefs, en al na een paar afleveringen gekapt.

Het wordt tijd dat de mentaliteit van 'schoenmaker, blijf bij je leest' plaatsmaakt voor wat meer acceptatie. Na dertig seconden luisteren kan iedereen met een beetje gezond verstand horen dat iemand als Snapking heus geen schade gaat aanbrengen aan de cultuur, wat dat ook mag zijn in 2017. Geen enkele YouTuber is uit op de positie van SBMG, Jonna of Bokoesam, en mochten ze dat wel zijn, zou dat ze waarschijnlijk nooit lukken.