‘Homecoming’ vertelt het verhaal over Beyoncé’s legendarische Coachella-show

De zangeres was niet alleen de eerste zwarte vrouw die als headliner op het Californische festival stond, maar ze trad ook op met bijna honderd zwarte dansers en bandleden, waarmee haar optreden één groot statement werd, dat al gauw als historisch werd bestempeld. Precies een jaar na deze show, kwam afgelopen woensdag de langverwachte documentaire Homecoming: A film by Beyoncé uit op Netflix, samen met een live-album met veertig nummers.

Het optreden stond in het teken van HBCU’s, hogeronderwijsinstellingen die oorspronkelijk bedoeld waren voor Afro-Amerikanen. “Ik ben opgegroeid in Houston, en wilde altijd graag naar een HBCU gaan,” zegt ze daarover in de documentaire. “Ik kwam weleens bij de Prairie View A&M University, en heb vaak gerepeteerd bij de Texas State University. Maar mijn ‘universiteit’ was Destiny’s Child. Ik leerde door de wereld rond te reizen, en te leven.”

Of het nou gaat om haar debuutalbum Dangerously in Love, of haar laatste soloalbum Lemonade, waarin ze een beeld schetste van het hedendaagse huwelijk – Beyoncé verwerkt altijd beknopte boodschappen in haar werk. In elk project schemeren gevoelens door van trots, veerkracht en onverschrokkenheid, en bij Coachella was dat niet veel anders: ze zong het Afro-Amerikaanse ‘volkslied’ Lift Every Voice and Sing, danste op Everybody Mad van O.T. Genasis en liet ook een remix van Zombie van Fela Kuti horen.

Pilin Anice, een alumnus van Howard University en danslerares bij Ailey Extension, zegt dat het optreden “nostalgisch” was. “Het was voer voor mijn geest om haar op het podium te zien, een krachtige viering van onze geschiedenis. Het maakte me trots.”

Angel Lenise, een HBCU-alumnus die nu als videoproducent bij Elle werkt, sluit zich daarbij aan. De geboren Texaanse was lid van de dansgroep van haar middelbare school en deed onder andere mee met de prijswinnende Big ‘D’ Marching Band, dat op zijn beurt geînspireerd was op de dansgroep van de Prairie View A&M University.

Lenise zegt dat Beyoncé’s optreden haar meer inzicht heeft gegeven in de geschiedenis van de HBCU’s, die sinds de wederopbouw na de Amerikaanse Burgeroorlog als steunpilaren hebben gediend voor de Afro-Amerikaanse gemeenschap. “Ze vierde zwartheid voor een grotendeels wit publiek. En uiteindelijk ook voor de hele wereld, en een hoop mensen waarvan ik zeker weet dat ze niet bekend waren met HBCU’s. Ze stond voor ons te swagsurfen. En wij deden met haar mee.”

Coachella werd tijdens de show door DJ Khaled omgedoopt tot Beychella. En hoewel de term misschien vooral als humorvol was bedoeld, hangt er iets revolutionairs aan het optreden. Beyoncé was immers Coachella's eerste zwarte vrouwelijke headliner, wat de status quo van popcultuur in de 21ste eeuw voorgoed heeft veranderd. Het optreden heeft zelfs zoveel indruk gemaakt dat haar podium dit jaar tentoon wordt gesteld op Coachella, als eerbetoon aan de onuitwisbare stempel die ze ermee op ons collectieve geheugen heeft gedrukt.

“Als ze een minder uitgesproken show had gemaakt waren we natuurlijk ook heel trots geweest,” zegt Lenise. “We hadden niet verwacht dat ze zoiets zou doen, en op deze manier. Maar ze deed het. Ze liet weten dat ze ons ziet, en trots is om een van ons te zijn. En dat de hele wereld dat mag weten.”