Hoe FIFA onze muzieksmaak al jarenlang bepaalt

FYI.

This story is over 5 years old.

Muziek

Hoe FIFA onze muzieksmaak al jarenlang bepaalt

Zonder de voetbalgame had ik waarschijnlijk nooit naar Blur, Radiohead of Fatboy Slim geluisterd.

Iedereen die door de jaren heen geconfronteerd is met talloze jantjes, doelpunten tegen in de laatste minuut en onophoudelijke provocaties van vrienden, weet hoe pijnlijk de laatste week van september kan zijn. De nieuwste FIFA komt dan uit, en met de jaarlijkse release komt ook een eindeloze reeks aan vernederingen. De geschiedenis herhaalt zichzelf iedere keer weer, en er is niets aan te doen.

Mijn eerste twee potjes in de laatste versie vonden plaats bij een van m'n FIFA-maatjes thuis. Klootzakken zijn het. Tweemaal verloor ik: 2-1 en 6-0. Omdat ik geen schijn van kans maakte in deze matches, besloot ik te focussen op iets in de game dat de afgelopen jaren steeds een meer centrale rol heeft gekregen: de soundtrack.

Advertentie

FIFA speelt al heel lang een belangrijke rol in de muziekwereld en het waren altijd games waarin totaal verschillende muziekgenres samenkwamen. Voor ik begin met mijn analyse van de playlists van alle delen, moet ik zeggen dat FIFA voor veel mensen veel meer is dan een spelletje. Het is een manier van leven. Een bron van angst. Een manier om hiërarchie aan te brengen in je vriendengroep. Een verslaving. FIFA is het anker waar je nooit te ver vanaf kan drijven, ondanks de verliespotjes, verbroken vriendschappen en vliegende controllers.

FIFA heeft de deuren van mijn hart wagenwijd opengezet voor muziek. Tijdens het spelen van FIFA 98 bereikte de eerste 'woo-hoo' van Blur de oren van honderdduizenden kinderen, waaronder ik, waarmee ze in één klap een simpel rocknummer transformeerden tot een onuitwisbare classic. Laten we voor het gemak alle games voor FIFA 98 niet meenemen, want de soundtracks daarvan doen letterlijk pijn aan je oren.

M'n hart loopt over van nostalgie na 98, want met FIFA 99 brak de oerknal van trance en elektronische muziek aan. Na het opstarten hoor je gelijk de Gotta Learn -remix van Danmass, gevolgd door Naked and Ashamed van Dylan Rhymes. Maar het kroonjuweel van het geheel is The Rockafeller Skank . De banger van Fatboy Slim komt om de hoek kijken wanneer je in de gameplay-opties duikt en laat je direct vol enthousiasme realiseren hoeveel beter dit deel is dan de voorganger.

Advertentie

FIFA 2000 nam de elektronische muziek uit de vorige versies mee, maar voegde een kleine dosis pop aan toe, wat in de komende jaren steeds meer zou worden. In deze tijd waren programma's als Top of the Pops extreem populair, en had MTV in principe nog een wereldwijd monopolie op muziek via televisie.

Met de opkomst van digitale muziek veranderde er natuurlijk een hoop, en ontwikkelaar EA had dat snel in de gaten. De keuze voor tracks van grote, commerciële artiesten als Robbie Williams en een track als Sell Out van Reel Big Fish is geen ongelukje. Deze popmuziek verrijkte de game, en dat mocht ook aangezien de hete, concurrerende adem van ISS voor PlayStation van Konami in de nek begon te hijgen.

Het nieuwe millennium bracht nieuwe muziek en nieuwe speelstijlen. Vanaf 2001 werd een wedstrijd afgelast als er te weinig spelers op het veld stonden, en met nieuwe tackles werd het leuker om je puberale woede af te reageren door je tegenstander kreupel te trappen. Ook in deze versie zit boordevol elektronische muziek, van Moby's Bodyrock tot de electro-funk van Utah Saints. Later zou zelfs Tiësto de tracks van FIFA 2002 samenstellen.

Met het verstrijken van de jaren bleef de techniek achter consoles verbeteren, en muziekgenres veranderden. Terwijl Complicated van Avril Lavigne de radiostations in z'n greep hield, begonnen EA en andere ontwikkelaars zich steeds meer te focussen op drum-'n-bass en hiphop. De tracklijsten groeiden, in 2004 was er opeens plek voor 28 tracks, en daardoor was er ruimte voor bijna elk genre dat destijds gaande was. De tracklist bevatte onder meer onvergetelijke liedjes van The Dandy Warhols, DJ Sensei, Kings of Leon, Caesars, Golfdfrapp en Radiohead en The Stone Roses. Allemaal in één game.

Advertentie

Hoewel rijkelijk laat, is dit ook het moment dat Konami zich met Pro Evolution Soccer steeds meer ging richten op muziek en ook grotere artiesten wist aan te trekken. In 2005 opende die game met Club Foot van Kasabian.

Tot die tijd was de PES-soundtrack vooral opgenomen door Nekomata Master, de alias van Naoyuki Sato, een producer van Konami. Maar de strategische waarde van muziek werd steeds duidelijker in kamp PES, en vanaf ongeveer 2010 zien de tracklists er min of meer hetzelfde uit als die van FIFA.

2005 was het jaar van de eerste FIFA Street: een tenenkrommend experiment van een aantal mensen die totaal niets met voetbal hadden, gemaakt voor mensen die totaal niets met voetbal hadden. Echter, dit probleem zat niet in de soundtrack. De tropische klanken en reggaeritmes sloten precies aan bij de extreem surrealistische sfeer van de game. Eindverantwoordelijke hiervoor was FatboySlim, met Jin Go La Ba.

Maar als we terugkomen bij FIFA 2005 (denk even aan Kaka, van Nistelrooy, Shevchenko, Henry, Del Piero, Morientes, Ronaldinho, Owen, Zidane, Beckham, Totti) zien we hoe EA artistiek inspeelt op een steeds meer globaliserende muziekwereld met artiesten als Flogging Molly en Franz Ferdinand.

Vanaf hier leunt de muziekselectie meer richting pop-rock, en wordt er duidelijk afstand genomen van de zware elektronische sound van de voorgaande jaren. Daarbij nemen ze wel elk mogelijk genre mee. Neem bijvoorbeeld de officiële playlist van dit jaar: 39 tracks met onder anderen Run the Jewels, ODESZA, The National, The xx, Giggs, Alt-J en Slowdive. Het is een prachtige vergaarbak die opnieuw laat zien dat muziek een game-ervaring kan versterken, en muziekcultuur over kan brengen naar zowel oude als jonge spelers.

Om af te sluiten heb ik een spotify-playlist gemaakt voor iedereen die zichzelf even wil verliezen in dierbare jeugdherinneringen. Die tijd komt nooit meer terug, maar de muziek zal voor altijd bestaan en kinderzieltjes doen terugdenken aan de vele vernederingen. Want onthoud: FIFA-nerds zijn verschrikkelijk, zeker als ze weten hoe ze een goeie rabona moeten uitvoeren.