We ontdekten een groep gothics in de Amazone

De gothics in de Braziliaanse stad Manaus zijn pas echt monsterlijk hard toegewijd aan hun gothic-zijn. Ze slenteren door de hoofdstad van de staat Amazonas in zwarte jassen, enorme laarzen (ook zwart) en met dikke, dikke lagen eyeliner rond hun ogen. Ik was al een tijdje gefascineerd door hun extreme vastberadenheid om gothic te blijven op een plek waar het gemiddeld 26 graden is, en dus besloot ik ze een keer op te zoeken.

Ik vond de 41-jarige Lúcio Ruiz, die rondhing in het Parque dos Bilhares, op een verschrikkelijk warme vrijdagavond. Ruiz ontdekte het album The Head on The Door van The Cure jaren geleden. Door Robert Smiths opvallende verschijning – rode lippenstift, make-up, haar alsof hij net twee wereldoorlogen heeft overleefd – begon hij zich te interesseren in de subcultuur van gothics.

"Ik zette op een dag die plaat op en ik wist niet wat ik hoorde. Daarna keek ik Edward Scissorhands en las ik Dracula van Bram Stoker. Er was alleen niemand in mijn stad die ook maar in de verste verte op Robert Smith leek. Uiteindelijk creëerde ik met wat andere mensen dus maar een soort eigen scene. We begonnen ons te interesseren in de kunst van Vincent van Gogh, lazen poëzie van Casimiro de Abreu en merkten dat onze club steeds groter begon te worden." Ruiz organiseert ook Bela Lugosi Is Dead – een van de weinige evenementen voor gothics in Manaus.

Lúcio werd vergezeld door zijn vrouw, de 28-jarige Cristiane Ruiz. Toen ze elkaar voor het eerst ontmoetten, was ze een traditionele forródanseres. Pas veel later maakte ze een radicale omslag naar gothicmode en -muziek . "Ik dacht altijd dat het niets voor mij was. Ik dacht dat het heel somber was en het leek me eerlijk gezegd een beetje dom allemaal. Lúcio en ik hadden er altijd veel discussies over, maar langzaam begon ik het te begrijpen," zei ze.

Veel van de mensen die ik interviewde zagen zichzelf niet als échte gothics, waardoor ik begon te denken dat nederigheid waarschijnlijk een onderdeel is van het gothic-zijn. "Om mezelf nou 'gothic' te noemen gaat een beetje ver, maar ik steun de cultuur al sinds 2000. Ik kan niet geloven dat dat al vijftien jaar geleden is," vervolgde Cristiane.

Luciana Silva en haar zusje

Net als bij andere gothicscenes in de wereld, wordt er van de gothiccultuur in Manaus vaak gezegd dat het verbonden is met satanisme, zwarte magie, drugs en moorden. Dat zou ook een reden kunnen zijn waarom veel mensen terughoudend waren als ik ze als gothic bestempelde. Als je op Google zoekt naar de worden 'goth' en 'Manaus' vind je allemaal verhalen uit roddelbladen, waarin de subcultuur gelinkt wordt aan moorden en rare rituelen. "Dat heeft gezorgd voor problemen met onze families en de totale gemeenschap. In een stad als deze, die in ontwikkeling is, hebben mensen al snel bepaalde vooroordelen," zei Lúcio.

"Niemand lijkt te begrijpen dat iemand gothic kan zijn en tegelijkertijd gewoon als ieder ander mens huur en belasting betaalt," ging hij door. "Ze snappen niet dat iemand die van de gothiccultuur houdt ook gewoon kinderen kan opvoeden, een baan heeft en een bijdrage aan de maatschappij kan leveren. Het zou niet nodig moeten zijn dat we tegen dit soort vooroordelen moeten vechten."

Los van de voordelen is er nog iets dat het leven lastig maakt voor de gothics in Brazilië: de extreme hitte en belachelijke luchtvochtigheid. Geen enkele haarstijl of make-up is daartegen bestand.

Het kostte Lúcio drie jaar om te wennen aan het dragen van gothickleren in de verzengende hitte van Manaus. "De hitte is iets dat niet bepaald hand in hand gaat met onze filosofie en stijl, omdat die dingen ontstaan zijn op plekken waar het veel kouder is," zei hij. "Maar er zijn wel manieren om ermee om te gaan. Zo moet je gewoon heel veel water drinken." Zijn vriend Valéria Smith vult aan: "De meeste evenementen worden 's avonds georganiseerd, als het iets koeler is en we dus meer van onze kleding kunnen dragen."

Luciana Silva, een gothic met een hoed die haar krullende haar bijeenhoudt, roept: "De hitte is intens, maar dat is nou eenmaal zo. Het weerhoudt me er niet van om me te kleden zoals ik wil." Voor Cristiane ligt het minder simpel: "Mijn moeder en zusjes hebben er niets mee. Ze vinden het vreselijk raar dat ik me zo kleed, in dit verzengende klimaat."

Het klimaat van de stad functioneert eigenlijk als een soort natuurlijk selectiesysteem, waarbij degenen die deze levensstijl niet heel serieus nemen zo eruit gefilterd worden. "Het is alleen voor mensen die onze cultuur écht omarmen en écht gothic willen zijn," zei Lúcio.

In tegenstelling tot São Paulo, waar gothics genoeg plekken hebben om kleding en accessoires te kopen in winkels als Galeria do Rock, zijn gothics in Manaus aangewezen op hun eigen, persoonlijke stilisten. Lúcio en Cristiane zoeken naar kleding in tweedehandswinkels of maken zelf kledingonderdelen."

De eenentwintigjarige Angel Lorrane is erg van de DIY: "Sommige kleding koop ik, maar ik maak zelf ook veel. Ik doe niks professioneels met mode, maar ik vind het wel gewoon leuk om een eigen stijl te creëren."

De stad heeft niet veel evenementen die gericht zijn op muziekstromen zoals EBM, darkwave, synthpop of postpunk, maar als er een keer zoiets georganiseerd wordt duiken er vanuit alle hoeken en gaten gothics op. "We organiseren feesten waar mensen uit de punk-, thrash metal- en blackmetalscenes op afkomen. In het begin lijken mensen dan altijd verlegen, maar als ze zien dat er niemand is die hen kent durven ze steeds meer van de muziek te genieten. Manaus is muzikaal gezien nog niet helemaal volwassen – mensen moeten begrijpen dat iedereen verschillende smaken heeft en anderen ook ruimte te geven," zei Lúcio.

Het lijkt dat de kleine zwarte groepjes vastbesloten zijn om in het straatbeeld van Manaus op te duiken, en zich niet te laten weerhouden door sociale of klimatologische tegenwerking.

Hoe hard ze ook worden tegengewerkt door zaken als 'belachelijke temperaturen' en 'sociale uitsluiting', de groepen gothics in Manaus lijken niet van plan om hun gothicpakken aan de wilgen te gaan hangen. "Ik zou graag Lupicínio Rodriguez citeren," zei Lúcio aan het eind van het interview: "There are people who leave the sky because it is dark so they search for light in hell. Het klinkt echt als een gothic-quote, maar het komt gewoon uit een sambanummer uit de jaren vijftig. Het hangt allemaal af van de manier waarop je kunst wil interpreteren."