De perfecte pijpbeurt bestaat niet

Als je te veel slechte sekstips leest in de bladen die je in de wachtkamer bij de tandarts vindt, voel je je op een gegeven moment net een circusaapje, dat zenuwachtig het ene na het andere kunstje doet in de hoop dat je uiteindelijk een schouderklopje krijgt van je bedpartner. Doe ik het wel goed? Is het al tijd om te wisselen van positie? Krijg ik straks een beloning?

Maar zo hoeft dat helemaal niet te gaan, zeggen wetenschapper en psychotherapeut Meg-John Barker en seksuoloog Justin Hancock, de auteurs van het boek Enjoy Sex: (How, when and if you want to): A Practical and Inclusive Guide – een nieuw boek over seks waar niet één standje in staat.

VICE: In jullie boek worden alle standaard sekstips behoorlijk afgekraakt – jullie stellen dat deze normatieve kijk op seks juist de problemen veroorzaakt die de tips dan moeten oplossen. Kunnen jullie, zonder namen te noemen, een voorbeeld geven van verschrikkelijk slecht seksadvies?
Meg-John Barker: Wat me opviel – nadat ik 62 seksadviesboeken had gelezen – is dat de bekendste boeken er allemaal vanuit gaan dat je alleen van seks kan spreken als er sprake is van penis-in-vagina (PIV). Dus gaan de meeste boeken over verschillende standjes voor PIV. Maar seksualiteit gaat om veel meer dan dat, dus denk ik niet dat je genoeg hebt aan alleen een lijst van verschillende standjes.
Justin Hancock: En door die bekrompen kijk op seks, heeft de helft van de populatie  weleens problemen op het gebied van seks, en maakt tien procent zich zorgen om hun seksleven. Dat komt doordat we een heel beperkt idee van seks hebben, dat iedereen buitensluit die niet in staat is om "normale" seks te hebben.

Ik was wel een beetje teleurgesteld toen ik las dat de perfecte pijptechniek niet bestaat. Maar jullie zeggen dat het idee dat er bepaalde dingen zijn die iedereen prettig vindt problematisch is, omdat je daardoor minder geneigd bent om je partner om toestemming te vragen. Een voorbeeld daarvan is de tip dat je je partner moet verrassen in bed. Waarom is dat een slecht idee?
Barker: O God, ik heb een heel boek gelezen dat ging over hoe je je partner kunt verrassen. Het was verdeeld in een stuk voor "hem" en voor "haar". Het stelde voor om zodra je partner thuiskwam, hem of haar direct aan een stoel vast te binden, of zelf op je knietjes te vallen en gelijk zijn pik uit zijn broek te trekken. Op die manier luister je totaal niet naar wat je partner wil, en begeef je je op behoorlijk glad ijs.
Hancock: En het benadrukt ook het idee dat mannen en vrouwen heel andere dingen leuk en fijn vinden. Dat is allemaal zo Vijftig Tinten - het gaat ervan uit dat mannen actief zijn en vrouwen passief. Er zitten zoveel mythes in alle boeken die advies geven over seks; dat vrouwen alleen maar liefde willen en mannen gewoon puur voor de seks gaan. En wat heel veel van die boeken eigenlijk zeggen, is dat vrouwen voor fantastische seks moeten zorgen, anders gaat hun man ervan door.

Oudere mensen, transgenders of mensen met een handicap worden vaak gezien als uitzonderingsgevallen, en krijgen hun eigen hoofdstuk of zelfs een eigen boek, als het over seks gaat. Jullie maken juist het punt dat iedereen van elkaar verschilt, op fysiek, psychologisch en sociaal vlak.
Barker: Ik vond dat belangrijk omdat je de laatste tijd veel documentaires over transgenders ziet die vooral gaan over het feit dat zij anders zijn, en andere behoeftes hebben. Als ik dat zie, dan vraag ik me altijd af waarom die documentairemakers niet gewoon een film maken over gender in het algemeen. Cisgenders ondergaan ook allerlei ingrepen – zoals schaamlipcorrecties, borstvergrotingen, borstverkleiningen, neuscorrecties. En heel veel  cisgenders slikken ook hormonen – bijvoorbeeld de pil, of hormoonvervangingstherapie. Als je een documentaire wilt maken over hoe mensen met hun gender omgaan, moet je ook een breed scala aan mensen volgen. En dat geldt ook voor het boek. Er moet gepraat worden over de diversiteit aan lichamen, in plaats van een normatief lichaam te pakken en dat te laten zien in een miljoen verschillende standjes. Want zelfs als je een witte cis-man en  een witte cisvrouw neemt die allebei geen handicaps hebben, zal je zien dat er nog steeds enorme diversiteit is in hoe hun lichamen werken en wat ze fijn vinden op seksueel vlak.

Jullie boek besteed veel aandacht aan toestemming en instemming, en jullie stellen ook dat geil zijn maar een deel van de reden is waarom we seks hebben. Mensen hebben seks met elkaar om allerlei redenen.  
Barker: Ik vind het een mooi idee dat we leren van de mensen die de grenzen opzoeken. Als je bijvoorbeeld kijkt naar de fetisjwereld, dan heb je mensen die ervan houden om de ander te domineren en is er nauwelijks tot geen sprake van PIV, en raken ze soms elkaars geslachtsdelen niet eens aan. Je kan je dan afvragen hoe die mensen daar dan plezier aan beleven. Maar zij gaan voor hele andere ervaringen. Degene die gedomineerd wordt ervaart het gevoel van onderdanig zijn en de controle loslaten. De andere persoon voelt zich juist weer heel machtig, bepaalt wat er gebeurt en kan kijken hoe de gedomineerde persoon reageert op zijn of haar acties. Dit zijn ook dingen die je uit seks kunt halen. Erkennen dat mensen seks hebben om verschillende redenen, kan de druk van het idee dat iedereen een orgasme moet hebben wegnemen.

Het idee dat degenen met een penis altijd iemand wil penetreren en degenen met een vagina altijd gepenetreerd willen worden klopt niet. Hoe zouden we dit bespreekbaar kunnen maken in seksuele voorlichting?
Hancock: Momenteel ben ik bezig met een project dat dosreforschool.com heet. Hierbij werken we vanuit de aanname dat seks niet alleen om PIV gaat. We vertellen: "Hier is een manier om uit te vinden wat je fijn vindt en een manier om dat te communiceren met elkaar; hier is hoe je dat het beste kunt overleggen binnen je relatie; en dit is hoe je het beste kunt dealen met alle normen die de maatschappij je oplegt." Dus we hebben eigenlijk al een soort versie van ons boek gemaakt voor scholieren.
Barker: Je kan het belang van toestemming vragen en krijgen al op jonge leeftijd aanleren. Het hoeft niet meteen met seks te maken te hebben. Het hele punt is dat eigenlijk alles gaat om het bereiken van overeenstemming, niet alleen bij seks.

En wat is jullie beste sekstip?
Hancock: Leer om in het moment te zijn tijdens de seks, in plaats van naar een bepaald einddoel toe te werken. Als je je de hele tijd blijft vasthouden aan dat ene doel, stap je daar nooit vanaf. Als jij denkt dat PIV altijd iets is wat altijd maar moet gebeuren, dan kan je een heleboel slechte seks hebben zonder dat je ervan geniet. En in het moment zijn, en bewust aandacht besteden aan alles wat er gebeurt tussen jou en je partner, verzekert je er ook voor dat je dingen met wederzijds goedvinden doet. Wij willen graag het idee overbrengen dat "met toestemming" en "plezierig" hetzelfde zijn.
Barker: Ik weet dat ons advies niet heel erg sexy klinkt, maar ik vind zelfbewustzijn en zelfvertrouwen heel erg sexy. Waar het om gaat is  dat je jezelf de dingen opwindend laat vinden die je ook echt opwindend vindt. Vraag jezelf: "Wat zijn de dingen waar ik écht opgewonden van raak?" – in plaats van te doen alsof, omdat je denkt dat dit is hoe "normale" seks hoort te zijn.

Enjoy Sex: (How, when and if you want to): A Practical and Inclusive Guide isnu verkrijgbaar via Amazon.