Ik filosofeerde over de lyrics van ‘Meesterplusser’ met Mula B

Toen ik twee jaar geleden verslaafd raakte aan het luisteren naar Drugs & Geld Vol. 1 – de gezamenlijke mixtape van Mula B & LouiVos – studeerde ik nog aan de kunstacademie in Arnhem. Hier was ik destijds heel veel met conceptuele kunst bezig. Meestal waren dat werken waarin de maker een zeer simpele handeling documenteerde om daarmee uiteindelijk een bijzonder rijk en complex verhaal te vertellen. Een soortgelijke verteldrang herkende ik terug in de beknopte bars van Mula B, waarin de rapper telkens zo weinig mogelijk woorden wist te gebruiken om een zo substantieel mogelijk verhaal te vertellen.

Maar waar mijn favoriete conceptuele kunstwerken veelal geproduceerd zijn door witte mannen van middelbare leeftijd, bevatten de filosofische teksten van Mula B een zeer specifieke woede en pijn. Het zijn dingen die voor een in de achterstandswijk opgegroeide vluchteling als ik urgenter aanvoelden dan het werk van mijn favoriete kunstenaars. Omdat zijn debuutalbum Meesterplusser onlangs uitkwam, vond ik het een goed moment om met Mula B over allerlei zieke dingen te praten aan de hand van zijn bars en een aantal bijpassende kunstwerken.

Noisey: Ik heb voor dit interview vijf bars van jou uitgekozen, en per bar heb ik een kunstwerk geselecteerd.
Mula B: Sterk, man. Wat voor kunst maak jij eigenlijk? Zou je iets van jezelf kunnen laten zien?

Dit zijn gewoon instagram-posts. Ik tag usernames op een wit vlak, om een fotografische compositie te suggereren.
O ja, ik zie het. Damn. Dom. O ja! Die is wel gek verzonnen, man!

Ik probeer abstracte thema’s in kleine gebaren te vatten.
Ik snap het. Candle. Light. Space. Je moet het zelf verbeelden. Lijp. Superdom, man. Dat is kunst toch? Nieuwe shit bedenken.

Deze kunstenaar heeft een film van 24 uur lang gemaakt, bestaande uit duizenden verzamelde filmfragmenten waarin klokken voorkomen. De film is zo gemonteerd, dat als je ‘m om 12 uur aanzet, het synchroon loopt met de daadwerkelijke tijd van de dag.
Oké.

Jij gebruikt in je werk veel verwijzingen naar tijd. Je benoemt expliciet de momenten waarop dingen gebeuren. Ben je een nostalgisch persoon?
Ik kijk altijd terug. Ik vind mezelf niet per se een heel slim persoon. Ik vind mezelf iemand die heeft geleerd van dingen die ik heb meegemaakt. Bij elke situatie waarin ik verkeerd heb gehandeld, vraag ik me af: hoe kan ik dat nu beter oplossen dan dat ik toen heb gedaan? Ik ben geprogrammeerd om terug te kijken.

Stel je voor dat je een bioscoopzaal inloopt. Je hebt geen idee waar je naar kijkt, en je merkt ineens dat de tijd in die film constant synchroon loopt met de tijd op je horloge.
Dat is ziek. Ik heb daar laatst voor het eerst over nagedacht. Als ik een serie of film kijk, dan gaat hun tijd sneller dan onze tijd. Dat is toch raar? Het zou wel lijp zijn als er een serie is die even snel loopt als onze tijd. Een serie die je elke keer op een specifieke tijd moet kijken zodat je met hun tijd meeloopt.

Alleen zieke geesten zouden die shit beseffen.
Je kan dan ook alleen gedeeltes van die serie kijken. In de uurtjes die je kijkt moet alles gebeuren. Ze zouden ook een afspraak met je kunnen maken in de serie. Dat ze je aankijken en zeggen: “Ik zie je morgen om die en die tijd.” En dat-ie dan pas weer verder gaat. Zo krijg je een hele verhaallijn waar jij deel van wordt. Dat is wel ziek, eerlijk?

Je wordt bijna persoonlijk aangevallen als beschouwer.
Ja toch? Dat is ziek.

Wil je weten hoe oud je bent op de planeet Saturnus? Dan moet je hier even je geboortedatum invullen.
Ja toch.

Op vrijdag 1 november 2019 kan jij je eerste verjaardag op Saturnus vieren.
Haha! Hij is heel ver natuurlijk! Je bent daar gewoon niet jarig op de dag dat je geboren bent. Dus je bent elke keer op een andere datum jarig. Maar ook in Saturnus-jaren ben je elke keer op een andere datum jarig als je ons systeem zou vasthouden. Het zou wel gek zijn als dat ook op Aarde zo was.

Deze kunstenaar ging naar de Noordpool om daar op de as van de Aarde te staan. Hij calculeerde hoe snel hij om zijn eigen as moet draaien, om gedurende 24 uur tegen de richting van de aarde in te gaan. Dit kunstwerk is daar het resultaat van.
Haha! Deze past wel goed bij die line van mij.

In de bar erna zeg je: “Ook al ben ik eigen baas, ik werk harder dan een slaaf”. Zowel het werk van Guide van der Werve als jouw bars gaan deels over het hebben van controle. Zou je in je leven over net zoveel controle willen beschikken als deze kunstenaar?
Jawel. Het liefst zou ik willen controleren hoe alles loopt, maar dat is onmogelijk.

Je teksten bevatten vaak een bepaalde wijsheid. Een bepaalde vorm van kennis, ondanks dat je net zei dat je jezelf niet als slimme guy beschouwt.
Ja, maar dat is dat ding. Ik zie mezelf als iemand die met een blanco vel is begonnen. Ik heb gewoon zoveel shit gedaan dat het vel nu helemaal is ingevuld. Gevuld met kennis. Ik doe eerst iets tien keer fout, en de elfde keer doe ik het beter dan dat iedereen het heeft gedaan. Maar ik moet het wel eerst tien keer fout doen.

Je zei ooit in een track: “Ik kijk niet meer naar rechts of naar links wanneer ik oversteek / Ik weet het zeker, ik sterf in de dopegame.” Zou je je hele levenslijn uit willen kunnen stippelen?
Ik denk het niet, man. Ik had in die tijd gewoon geen hoop op een normale toekomst. Ik wist dat ik kapot zou gaan, of dat dacht ik toen te weten. Nu is er blijkbaar iets heel anders gebeurd. Toentertijd had ik eigenlijk geen angst meer. Hoe dan ook ga ik dood. Ik zou mijn hele leven trouwens wel uit willen stippelen, maar ik denk dat het op een gegeven moment saai gaat worden. Je moet soms verliezen om te beseffen wat de waarde is van winnen.

Dit is een werk van een kunstenaar genaamd David Horvitz. Als je één dollar naar hem overmaakt zal hij één minuut lang aan jou denken.
Dat is lijp.

Zou je een dollartje zijn kant opsturen zodat hij even aan jou denkt?
Haha! Ja toch? Maar hoe gaat hij dan aan mij denken? Hij kent mij toch niet?

We schrijven gewoon Mula B op. That’s it.
Nee joh? Dus hij gaat gewoon aan mijn naam denken en zich van alles voorstellen. Dat vind ik wel sterk. Sturen veel mensen een dollar naar hem?

Ik denk niet dat hij er veel mee verdient.
Misschien is het wel een software-robot. Dat is makkelijk verdienen.

Om terug bij de line te komen: Struggle is mijn favoriete track van het album.
Ja? Het is ook een van mijn favorieten. Wat vind je precies goed aan die track?

Ik kom ook niet uit een makkelijke buurt. Er is daar een bepaalde vorm van steun die de mensen heel hard nodig hebben, maar die steun komt er nooit. Daar gaat deze track voor mij over.
Soms als ik een pokoe maak, dan begrijp ik de betekenis of het gevoel zelf niet eens. Andere mensen die ernaar luisteren begrijpen het soms beter dan ikzelf. In die track hoor je heel veel emotie. In mijn stem ook.

Heb je er ooit bij stil gestaan dat jij en LouiVos succesvol zijn geworden dankzij het misbruiken van de taal van een land dat jullie liever kwijt dan rijk is?
Ik denk dat wij het echte Nederland vertegenwoordigen. De mensen die ons niet willen vormen een hele kleine fractie, maar die heeft alles te zeggen. En dan heb je de gemeenschap die fucking groot is, die wel van ons houdt. Het is een hele kleine groep die alles bepaalt in Nederland, terwijl die eigenlijk niet eens weet hoe Nederland in elkaar zit. Die kijken gewoon naar het nieuws en denken: o, vloggers, wacht, laten we hier iets tegen doen. Ze denken het te weten. Ben jij tegenwoordig een echte Nederlander als je niet met allochtonen omgaat? Nee, broer. Nederland zit vol met allochtonen en dat is onderdeel geworden van de cultuur. Ik zeg altijd dat jullie van de Nederlandse taal jullie bitch hebben gemaakt.
Voor mij is het belangrijk dat als ik rap, dat jij moet weten waar ik het over heb. Ik houd niet van die hocuspocusrap. Het klinkt goed, maar als ik ernaar luister dan vraag ik me af: wat heb je nou eigenlijk gezegd? Wij zijn Nederlands, broer. Daar schaam ik me niet voor. Ik ga ook niet komen met shit die niet van hier is. Veel mensen forceren dingen uit Amerika. Lean is daar een voorbeeld van. Bro, wij komen uit Nederland: alcohol, coke, pillen, mdma. Dat is Nederland. Nederland is helemaal niet op lean. Jullie forceren dat gewoon. Ze denken: wat gaat Nederland van mij vinden als ik zeg dat ik pillen, coke of mdma gebruik? Dan ben je geen echte kunstenaar, man. Drugs is hoe dan ook slecht, maar als artiest moet je gewoon eerlijk zijn. Praat gewoon over jouw leven. Dat is ook interessant – al werk je bij de Albert Heijn. Je moet de truc vinden om het over te brengen. Ik denk dat dat kunst is.

Je zag een film uit 1999 waarin de kunstenaar allemaal bestaande films vanaf het begin laat afspelen, om de films stuk voor stuk te beëindigen vanaf de eerste keer dat er iemand doodgaat in de film.
O! Juist. Goodfellas eindigde dus heel snel omdat die guy al in de eerste scène doodgaat. Haha! Dat is grappig, man!

Ik vind het ziek om op zo’n simpele manier over een moeilijk thema als de dood te praten. De kunstenaar zelf doet eigenlijk bijna niets.
Het is voor de persoon die dood is in de film ook ‘the end’. Misschien is die film net begonnen maar voor hem of haar is het al klaar. Daar sta je nooit bij stil. Is ook faya voor de acteur eigenlijk.

Is simpelheid iets dat je in je eigen werk nastreeft?
Dat is een van de belangrijkste dingen in mijn werk. Het mooiste dat je kan doen is iets ingewikkelds naar iets simpels vertalen. Met alles trouwens. Niet iedereen begrijpt dat. Het is net als vroeger toen ik op school zat. Je weet toch wanneer je een wiskundetoets kreeg en je had niet geleerd? Je kreeg die shit en je zag een vraag die fucking makkelijk was, maar je zag dat je bij het beantwoorden van die vraag heel lange aantekeningen moest maken. Dan weet je: you fucked up. Dan lijkt het simpel, maar het is eigenlijk fucking ingewikkeld. Dat is die truc. Pas als je nadenkt krijg je door hoe ingewikkeld het eigenlijk is. Daarom beseft niet iedereen altijd je shit. Sommige mensen denken dat iedereen het kan bedenken.

Gezien zowel jouw bar als het kunstwerk dat we besproken hebben beiden over de dood gaan: ben je banger voor de dood van jezelf dan voor de dood van anderen?
Goeie vraag. Ik heb nog nooit zo ver nagedacht. Ik ben eigenlijk niet bang voor de dood, ook niet voor die van anderen. Het is hier toch al zo fucked up dat het eigenlijk niet uitmaakt. De eerste keer dat ik op een begrafenis was, was op mijn vijftiende. Dat was erg, maar het hoort gewoon bij het leven, man. Het is klote, maar misschien is het zo beter, denk ik soms.

Dat waren de kunstwerken die ik wou voorleggen, maar ik wou het nog wel hebben over mijn favoriete Mula B-line, afkomstig van Uitkijk.
Ik had mijn ouders in die tijd lang niet gezien. Het leek echt alsof ik niet meer bestond.

Je zegt ook niet: “Of ik nog leef”. Je zegt gewoon: “Of ik nog besta”. Het gaat over veel grotere dingen dan je zou denken.
Ik snap wat je bedoelt, man. Is jouw bestaan nog nuttig voor de wereld? Daar moeten mensen over nadenken. Je leeft en je ademt. Maar besta je eigenlijk wel?

Doet me denken aan de clichématige filosofische gedachtegang: als er een boom valt in het bos, en er is niemand bij om dit waar te nemen, is het dan wel gebeurd?
Heeft-ie wel geluid gemaakt? Ik voel je, man.

Ik heb bij deze bar dus geen kunstwerk uitgekozen, omdat deze onder andere over jouw vader gaat, en ik ooit in een interview las dat jouw vader ook kunstenaar is.
Klopt.

Wat voor werk maakt hij?
Hij schildert, man. Maar hij maakt nu ook digitale kunst. Hij pakt bijvoorbeeld afbeeldingen, die hij dan bij elkaar zet met een rare kleur eroverheen. Of hij zet ze in negatief. Het is altijd beeldend. Mijn vader is ook geen kunstenaar die iets maakt waar je meteen aan ziet wat het is. Als kind hadden we schilderijen thuis, en dan vroeg ik aan mijn vader: “Wat is dit?” Dan kon hij mij niet uitleggen wat het was. Hij schildert ook geen gezichten na of zo. Hij is gewoon iemand die iets maakt. Ik vind shit die makkelijk te begrijpen is dan ook minder sterk dan dingen die je niet direct begrijpt. Met muziek is dat hetzelfde. Je moet erin groeien.

Heb je een favoriete bar van jezelf?
Ik heb geen favoriete bar, maar een bar uit Geen Isis Maar Crisis vind ik wel echt goed, omdat ik die onbewust heb gedaan. “We praten geen kilo’s maar liters / Want de skotoe die tapt als de tyfus”. Liters is codetaal voor kilo’s. Want de telefoon wordt getapt door skotoe. Maar liters tap je ook. En skotoe die tapt als de tyfus. Snap je? Sticks was trouwens de eerste die deze bar echt besefte. Hij besefte ‘m nog eerder dan ikzelf. Muziek is echt iets magisch. Wij als mens begrijpen kunst nog niet helemaal. We maken het en we genieten ervan, maar we beseffen nog niet wat het met ons doet. Luister hieronder naar ‘Meesterplusser’.