Historia stylu skejtów w pigułce

Artykuł pierwotnie ukazał się na i-D US

Wszyscy nosimy skejtowe ciuchy, bez względu na to, czy faktycznie jesteśmy sk8er boiami, czy nie. Kto w życiu nie miał pary wsuwanych Vansów w kratkę, niech pierwszy rzuci kamieniem. Później modne stały się ciężkie, lekko ortopedyczne buty DC, które były hitem każdej szkoły na początku lat 2000. Dzisiaj ciuchy dla skejtów nie są już kojarzone wyłącznie z niechlujami — reprezentują nonszalancki, niewymuszony luz.

„W dzisiejszych czasach gdy ludzie mówią o »stylówce na skejta«, mają na myśli Vansy, Dickies, flanele i małą czapeczkę“ — wyjaśnił nam w mailu Alexis Castro, redaktor skateboardowego magazynu Jenkem Magazine. „Jak założycie bojówki od Goshy zamiast Dickies, nagle staniecie się częścią grupy »influenserów«, a nie zwykłych, szarych skejtów“.

Projektanci z wyższej półki, tacy jak Alexander Wang i Gosha Rubchinskiy, mają wręcz obsesję na punkcie elementów stroju typowego skejta: przydużych koszulek, bluz baja i wełnianych czapeczek. W zeszłym roku marka Hermès poszła o krok dalej, tworząc wartą 10 tys. zł deskorolkę z lekkiego, bukowego drewna. Z kolei niesamowicie popularna kolekcja Supreme x Louis Vuitton na wiosnę/lato 2017 pokazała, jak skejterska firma może umocnić swoją pozycję w świecie mody luksusowej. Na myśl nasuwa się pytanie: jak deskorolkowy styl przeszedł od dyskontowych butów Tony'ego Hawka do zamszowych „skate sneakerów“ Alexandra Wanga i Adidasa za 700 zł?

Jurgen Blumlein i Dirk Vogel, założyciele Muzeum Deskorolki w Stuttgarcie, próbowali znaleźć odpowiedź na to pytanie, tworząc liczącą 600 stron książkę Skateboarding Is Not A Fashion. Gigantyczna księga pokazuje początki jazdy na desce, która najpierw była rozrywką kalifornijskich surferów, pragnących ćwiczyć manewry na lądzie. Potem Jurgen i Dirk przeskakują do kolejnych trendów: np. krótkich, uczelnianych bluz noszonych w latach 70., gdy skejterskim środowiskiem rządziły ekipy sponsorowane przez takie marki jak Pepsi. Dopiero w latach 80., po tym jak Michael J. Fox wskoczył na deskę w Powrocie do przyszłości II, moda dla skejtów stała się bardziej punkowa i tak pozostało już do dziś.

„Istnieją książki na temat skateboardowych grafik — Sean Cliver jest autorem jednej ze świetnych publikacji — ale na temat mody wśród skejtów ciężko coś znaleźć“ — Jurgen powiedział nam przez telefon. „Razem z Dirkiem chcieliśmy stworzyć oś czasu, wrócić do korzeni, zbadać wpływ kultury surferów na stroje skejtów, sprawdzić kiedy się od siebie oderwały, kiedy styl skejtów zaczął wykorzystywać grafiki i wyjątkowe rozwiązania“.

Skateboarding Is Not A Fashion to obszerna lekcja historii, pełna bardzo dokładnie wyjaśnionych trendów i wpływów kulturowych. Widać w niej na przykład jak styl BMXiarzy przeniknął do świata skejtów w formie kultowej koszulki z długim rękawem. Możemy też prześledzić popularność skarpetek w romby w latach 70. oraz spodni z regulowanym paskiem na rzep marki Jimmy Z. Materiału było tak dużo, że Jurgen i Dirk musieli zatrzymać się na roku 1985. Kompletne kompendium mają zamiar wydać w formie trylogii.

„Książkę otwiera zdjęcie rodziny z lat 50., na którym dzieci są ubrane tak samo, jak rodzice“ —powiedział Jurgen. „Wtedy nie istniały stroje kultury młodzieżowej. Owszem, były jeansy, ale stanowiły raczej strój roboczy. Coś bardziej rzucającego się w oczy i odmiennego było wielkim wydarzeniem — np. surferzy spopularyzowali hawajskie koszule“. Jurgen jest chodzącą encyklopedią historii skejtów i potrafi wskazać genezę każdego trendu z niesamowitą dokładnością — wie nawet, jakie kolory były w danym czasie popularne. „Pierwszy trend wśród skejtów, czyli paski, zaobserwowaliśmy w latach 60. Zostały one zaczerpnięte od żeglarzy. Paski są obecne w tej kulturze po dziś dzień. W książce pojawia się wiele czerwonych i zielonych wzorów, ale dziś skejci wolą róż“.

Książka Skateboarding Is Not A Fashion powstawała trzy lata. Trwało to tak długo po części dlatego, że społeczność skejtów wystrzega się wszystkiego, co mogłoby ją przedstawić w złym świetle. Jurgen musiał sporo się napracować, żeby zdobyć zaufanie osób, z którymi przeprowadzał wywiady. „Gdy pojechaliśmy do Venice [dzielnicy Los Angeles], wielu [kandydatów do pomocy przy książce] chciało dowiedzieć się o nas czegoś więcej. Opowiadałem im o naszym muzeum deskorolki. Zdobycie zaufania i dostępu do vintage'owej koszulki zajmuje sporo czasu“.

Wystarczy tylko przerzucić strony w tej książce, by dowiedzieć się naprawdę sporo z samych oldschoolowych reklam i zdjęć. Znajdziecie w niej mnóstwo starych koszulek nieistniejących już marek, jak np. Warptail, Mad Rats i Santa Monica Airlines. Jednak bez względu na dekadę skejtów ze zdjęć łączy jedno: hedonistyczne, zadziorne spojrzenie. Tego błysku w oku nie da się kupić.

Więcej na VICE: