FYI.

This story is over 5 years old.

Muziek

“Blijkbaar past mijn gedrag niet bij het beeld dat mensen van Marokkanen hebben”

In interviews met Sef gaat het zelden over zijn achtergrond.

Yousef Gnaoui, beter bekend als Sef, is een van de weinige rappers van Marokkaanse afkomst bij wie die afkomst geen rol lijkt te spelen. In de voorbereiding op onze Mocrorappers-documentaire (die hier is te zien) kwam hij precies nul keer ter sprake. Het klopt ook: de rauwe sound van Ismo hoor je op geen enkele manier terug in de muziek van Sef. Staat Marokkaan zijn in rap dan toch gelijk aan het straatleven? Is de perceptie van Sef daarom anders? Om een antwoord te krijgen op deze vragen sprak ik met hem over het Marokkaan zijn, het heersende beeld van Marokkanen en wat hij van het fenomeen mocrorappers vindt.

Advertentie

Noisey: Je bent Marokkaans, je heet Yousef Gnaoui, je bent rapper en toch ben je geen enkele keer ter sprake gekomen toen we onze Mocrorappers-documentaire maakten. Snap je dat?
Sef: Haha, ik begrijp het heel goed. De Marokkanen-problematiek is niet iets waar ik direct last van heb, en daarom heb ik het er ook niet over in mijn muziek. Het stoort me wel hoe mensen over “de Marokkanen” praten. Ik voel me voor een deel wel aangesproken, want je scheert heel veel mensen over één kam. Alleen heb ik ervoor gekozen om het in mijn muziek over andere dingen te hebben die me interesseren.

Waarom kies je er bewust voor om het niet te bespreken?
Het is niet echt bewust, dan klinkt het alsof ik er al heel lang over wil praten, maar het niet heb gedaan. Als er wordt gezegd dat Marokkaanse straatjongeren vervelend zijn, dan weet ik gewoon dat ze het niet over mij hebben. Ik ben geen straatgast, ik heb geen moeilijke jeugd gehad. Het is simpelweg niet mijn leven. Het is wel zo dat wanneer de hele wereld zich tegen één groep keert ­– wat de laatste tijd gebeurt ­– dat ik dan denk: ‘yo wacht even’. Daarom heb ik op mijn laatste album In Kleur voor het eerst in mijn carrière een maatschappelijke kwestie aangesneden.

Hoe dan?
Ik heb het heel subtiel in Ze Zeggen gestopt. Ik heb het expres in een luchtig nummer verwerkt. Als je het aantrekkelijk aanbiedt, neemt de luisteraar het beter op. Een kind gaat geen bord groente eten, maar als je er een hamburger van maakt, is het een ander verhaal.

Advertentie

Onderneem je ook op andere manieren actie?
Ja, door bijvoorbeeld bij Pauw te gaan zitten, na dat gedoe van Geert Wilders over “minder Marokkanen”. Ik had die dag mijn moeder huilend aan de telefoon. Ze was helemaal overstuur en ik dacht bij mezelf: je hebt het wel over meer dan alleen die jonge schooiers op straat. Je propt ook jonge vrouwen, moeders, vaders, opa’s en oma’s in die negatieve hoek. En zelfs die schooiers, dat zijn ook gewoon mensen met gevoel, en dat gevoel is dat ze niet gehoord worden.

Heb jij eigenlijk ooit, door de vooroordelen die er over Marokkanen zijn, het gevoel gehad dat je het tegendeel moest bewijzen? Dat jij wel deugde of zo?
Nee, ik heb me nooit anders voorgedaan dan ik was. Ik heb wel vaak het zinnetje ‘nee, maar jij bent anders’ gehoord. Want blijkbaar past mijn gedrag niet bij de publieke perceptie die mensen van Marokkanen hebben. Hoezo ben ik anders? Omdat ik het wel ‘goed’ doe? Omdat ik mazzel heb gehad? Omdat ik ouders had die achter mij stonden? Ik heb namelijk gewoon geluk gehad. Ik had net zo goed wel zo’n gast kunnen zijn. Het is niet iets wat ik aan mezelf te danken heb. Kijk, ik weet dat ik niet eng of crimineel ben of wat dan ook, maar dat wil natuurlijk niet zeggen dat mijn manier de juiste is. Als die jongens, die mocrorappers, ervoor kiezen om zich wel op die manier te uiten, is dat hun goed recht. Zij zijn helemaal niet verplicht om te laten zien dat het ook anders kan. Als dat hun leven is, rappen ze precies over hetgeen waar ze over moeten rappen. Hoezo moeten zij extra hun best doen om te laten zien dat ze anders zijn?

Advertentie

Als mensen ‘nee, maar jij bent anders’ zeggen, hoe komt dat over?
Wat er eigenlijk gezegd wordt is: jouw familie is kut, maar jij bent wel tof. Het is een belediging en een compliment tegelijk. Ik voel me namelijk wel verbonden met de rest van de groep die je nu staat te beledigen. Al mijn familie in Marokko is Marokkaans. Natuurlijk voel ik me dan aangesproken.

Even terug naar de mocrorappers. Hoe kijk jij naar rappers als 3robi?
Ik vind het heel tof dat iemand als 3robi letterlijk alles kan doen met zijn leven, maar dat hij er toch voor kiest om muziek te maken. Dat hij datgene wat hem bezighoudt en dwars zit probeert te uiten. Ik vind niet dat je dat moet remmen.

Gebeurt dat?
Het wordt in elk geval niet gestimuleerd. Het wordt volgens mij vaak als mindere muziek gezien.

Door wie dan?
Het is veelzeggend dat al die gasten zoveel views op YouTube hebben, maar nog steeds amper op festivals worden geboekt of op radio en televisie komen. De Wereld Draait Door heeft 3robi’s telefoonnummer niet, hoor. Waarom moeten Ali of ik langskomen wanneer het ergens over gaat? Zij zijn veel populairder dan wij. Dat komt alleen maar omdat mensen een onderscheid maken in wat artistiek verantwoord is. In mijn optiek is wat ik doe niet artistiek verantwoorder dan wat hij of al die andere jongens doen. Het is hetzelfde als wanneer mensen Kendrick Lamar wel een goede rapper vinden, maar YG een domme straatneger. Terwijl ze precies dezelfde muziek maken, alleen vanuit een ander perspectief. YG doet het, Kendrick kijkt ernaar. Hiphop moet zichzelf sowieso altijd bewijzen, omdat rappers overduidelijk vredelievend moeten zijn om geaccepteerd te worden door de media.

Advertentie

Eigenlijk alles wat mocrorap niet is.
Zeker! Kijk, Typhoon is duidelijk een gast voor wie je niet bang hoeft te zijn. Ik weet niet hoe goed hij kan vechten, maar hij ziet er niet uit alsof hij je zomaar een klap zou geven. Zo’n jongen als 3robi, met een zonnebril en een nektasje, die voldoet aan het cliché waar mensen bang voor zijn. Dan gaan mensen per definitie niet luisteren naar wat hij eigenlijk zegt. Want er wordt echt niet naar die gasten geluisterd, totaal niet. Maar zodra ze iemand kunnen betrappen op iets wat het slechte gedrag van Marokkanen bevestigt, dan luistert de media opeens wel. Dan krijgt iemand wel een podium, maar op de verkeerde manier. Kijk maar naar het verhaal van Ismo en Eenmans. Het is ontzettend selectief.

Vind jij de stemmen van deze rappers waardevol?
Zeker. Rap is misschien wel de enige manier waarop ze gehoord worden.

Denk je dat er een moment komt dat de traditionele media niet meer gaan tegenstribbelen en naar deze jongens gaan luisteren?
Ik denk dat het nog wel een generatie gaat duren. Er groeien namelijk nu kids op met deze muziek, en zij kunnen later het verschil maken. Maar mensen die wat ouder zijn, gaan dit echt nooit begrijpen. Ik zie PowNews niet opeens Lijpe in het zonnetje zetten. Ik denk dat de kinderen van de redactie van PowNews wel gewoon naar dit soort rappers luisteren.

Toch willen veel van die rappers nu al gehoord worden door Hilversum.
Ik snap dat wel, maar het is een archaïsch systeem dat nog niet op hen is aangepast. Het is natuurlijk ergens wel kwalijk dat ze niet gehoord worden terwijl ze zo lekker gaan, maar ik vraag me af of die rappers dat wel moeten willen. Luisteren Ismo, 3robi of Lijpe naar 3fm? Gaan ze naar Lowlands of Pinkpop? Het is niet de plek ervoor. Het is tijd dat er een groot platform komt waarop zulke muziek een plek krijgt. Gewoon een zender op de kabel, bijvoorbeeld.

Wat vind jij eigenlijk van de term mocrorapper?
Het klinkt een beetje kleinerend. Alsof het geen echte rappers zijn. Ik begrijp het natuurlijk ook wel van Noisey, want met zo’n titel kun je prikkelen en daar is niks mis mee. Toch denk ik dat je het gewoon rap moet noemen. Misschien kun je het nog onderscheiden door het straatrap te noemen. Want wat is het verschil tussen Hef en Ismo? Het gaat in hun teksten altijd om hun eigen leven, levens die niet veel van elkaar verschillen. Ze zitten in hetzelfde schuitje, het zijn mensen die buiten de marges vallen.

Luister je eigenlijk naar de muziek van deze rappers?
Niet alles, want voor mij gaat het ook allemaal best wel snel. Weet je wat het ook is? Dit geldt overigens meer voor talentvolle jonge rappers in het algemeen, maar tegenwoordig brengen ze muziek uit vlak nadat ze er überhaupt mee zijn begonnen. Het is dus niet altijd even ontwikkeld. Daarom is het voor mij iets later pas interessant, als ze technisch en muzikaal beter zijn geworden. Ik vond de eerste paar tracks van Ronnie Flex bijvoorbeeld ook niet top. Op een gegeven moment ontwikkelt zo’n artiest zich tot iemand waar je niet omheen kan. Dat geldt in mijn ogen ook voor iemand als Lijpe. Bij hem is die ontwikkeling razendsnel gegaan. Dat vind ik echt heel knap.

Je maakt hele andere muziek dan de jongens die mocrorappers worden genoemd, zou je ooit met zo iemand willen samenwerken?
Ja, man. Ik zou je niet per se kunnen zeggen wie. Ik vond het ook dope toen Kanye en Chief Kief samenwerkten. Dan komen er twee werelden samen. Zoiets lijkt me heel tof. Uiteindelijk maken we allemaal muziek.