FYI.

This story is over 5 years old.

Muziek

Salah Edin wil niet dat je nog naar zijn muziek luistert

In zijn allerlaatste interview legt hij uit waarom.

Salah Edin gaat nooit meer een album uitbrengen. Hij gaat ook geen interviews meer doen, dit is zijn allerlaatste. “Ik ga echt stoppen.”

Dat vertelde hij me toen ik hem interviewde voor de Noisey-documentaire Mocrorappers die nu te zien is. Daarin is Salah (echte naam Abid Tounssi) natuurlijk een belangrijk personage: hij liet zich voor zijn omstreden album Nederlands Grootste Nachtmerrie portretteren als Mohammed B., sprak zich uit over de radicalisering van moslimjongeren in Nederland en bracht naast Nederlandstalig werk ook Arabische muziek uit. We hebben ruim twee uur gepraat over hoe het is om als Marokkaan in Nederland te zijn, religie en veel meer.

Advertentie

Omdat hij zoveel meer interessante dingen vertelde dan er in de documentaire pasten, vroeg ik hem toch nog eens af te spreken. En dan ook echt voor de allerlaatste keer. Op dezelfde plek waar ons eerste gesprek plaatsvond, in het jongerencentrum waar hij werkt met probleemjongeren.

Noisey: Met wat voor jongens werk je hier?
Wat mij betreft aardige jongens, maar daar denkt de maatschappij anders over. Het zijn voornamelijk Marokkaanse jongens. Ik werk met de zwaarste groep. Jongens die meerdere malen de gevangenis in zijn geweest.

Wat doen jullie hier zoal?
Dat verschilt. Soms kijken we een documentaire en praten we erover na. Soms koken we met z’n allen. Het zijn vaak alledaagse dingen die sommigen van de jongens thuis niet meekrijgen. Niet dat ze iets tekort komen hoor, behalve soms wat aandacht. Als je aan het koken bent, voer je vaak interessante gesprekken. Als iemand naar de gemeente gaat met zijn problemen dan is het allemaal heel formeel. Dat is hier niet. Hier kunnen ze vrijuit praten.

Waarom werk je met deze jongens?
Het inspireert mij. Je bent een rolmodel voor veel jongeren. Niet dat ik mezelf zo zie, maar er wordt naar je geluisterd. Je hebt een succesverhaal. Dat is wat je nodig hebt om jongeren te overtuigen. Deze jongens worden benadeeld. Er wordt gesproken over een jeugd die losbandig en roekeloos is. Maar de mensen die dat zeggen, staan er niet zo dichtbij als ik, en dan kom je erachter waar de problemen vandaan komen. Vaak zijn er verschillende oorzaken. Het kan door geld komen, vanwege hun achtergrond, hun beperkingen. Ik werk met deze jongeren omdat ik het leuk vind, leuker dan muziek.

Advertentie

Leuker dan muziek?
Ja. Ik zal je wat vertellen: ik ga nooit meer een album uitbrengen. Naarmate je ouder wordt, krijg je andere prioriteiten. Ik was verslaafd aan muziek. Daardoor gaf ik alles op, ook mezelf. Nu focus ik me op mezelf. Muziek maken doe ik nog wel, als therapie, zo is het voor mij ook ooit begonnen. Dat zal altijd blijven, ik zal de muziek alleen nooit uitbrengen. Er zullen wel projecten van mij uitkomen maar dan treed ik niet meer op de voorgrond. Daar kies ik bewust voor. Bovendien ben ik ook steeds meer naar mijn geloof aan het groeien, en daar is geen ruimte voor muziek.

Waarom is er in je geloof geen ruimte voor muziek?
Voor mijn gevoel zijn de beste teksten al geschreven. Daarmee refereer ik naar de Koran. Alles wat wij willen weten staat erin, volgens mij. En het is moeilijk uit te leggen, maar het heeft te maken met wat wij ‘in trans raken’ noemen. Als je kijkt naar Michael Jackson: gillende vrouwen, huilende mensen. Je verheerlijkt iemand, het wordt bijna een god voor je. Voor mij is er maar één god, dat is mijn idool. Als ik zelf op het podium sta, vind ik het ook niet prettig als mensen tegen mij opkijken. Ik heb liever geen voorbeeldfunctie.

Je stopt met muziek om anderen voor zichzelf te beschermen?
Nee. Ik bescherm mezelf, want daar word ik op afgerekend.

Door wie?
Door god.

Maar bijvoorbeeld Het Land Van…, sta je daar nog wel achter?
Moeilijk… Nee.

Wat is er veranderd?
Ikzelf. Ik heb muziek gemaakt met een bepaalde visie, maar de boodschap komt niet altijd over. En als het naar buiten komt, heb je geen controle meer over je muziek. Ik maakte muziek om mensen wakker te schudden. Maar je kunt ze niet wakker schudden, al leg je een pistool op hun hoofd. Denkwijzen zijn heel moeilijk te beïnvloeden.

Advertentie

Maar om het concreet te houden: ik heb vier jaar geleden een kind gekregen. Dat was het moment dat ik dacht: nu is het een heel ander verhaal. Ik wil niet dat mijn kind zijn vader verliest om een punt te bewijzen. Al die mensen die zijn overleden om het punt dat ze probeerden te maken, hebben die echt een punt gemaakt? Ik stel deze vraag aan veel mensen: noem de twee grootste rappers die bij je opkomen.

Eh, Ali B en Dr. Dre? Je wil waarschijnlijk Tupac en Biggie horen.
Ja. Tupac en Biggie. Wat is daarmee gebeurd? Die zijn dood. Vermoord. Ken je Cheb Hasni? Die is vermoord in Algerije. Hij is zeg maar de Tupac van Algerije. Zijn muziek ging over drank, politiek, eigenlijk een beetje wat ik deed. Na zijn dood was er een interview met zijn moeder. Die zei: elke keer als ik over hem droom, zegt hij tegen me dat mensen niet meer naar zijn muziek moeten luisteren omdat ik pijn heb. Het is natuurlijk maar een droom, maar toch. Ik weet nog dat mijn moeder huilend naar me toekwam toen mijn album uitkwam. Ik stond in de krant en mensen op haar werk stelden allemaal vragen. Zij wilde niet dat ik me zo portretteerde. Ik was toen rebels, maar nu begrijp ik haar: ik ben haar kind, ze wil niet dat mij iets overkomt.

Om maar aan te geven dat je muziek tegen je kan werken. Voor je het weet word je, zoals in mijn geval, gevolgd door de AIVD en loop je niet meer op straat. Als je alleen bent is dat oké, maar als je kinderen krijgt verandert alles. Ik wil eigenlijk niet eens meer dat mensen mijn oude muziek luisteren. Gelukkig heb ik zelf alle rechten van mijn muziek. Dus je moet niet raar opkijken als morgen al mijn muziek van internet is verdwenen.

Advertentie

Waarom zou je Het Land Van van YouTube afhalen? Het nummer en vooral de video zijn juist nu weer relevant. Het kan een eyeopener zijn voor mensen, om te kunnen zien dat dezelfde thema’s negen jaar geleden ook al speelden.
Zeker, maar ondertussen moet ik met alle nadelen omgaan.

Je hebt niet het idee dat iemand er nog iets van kan opsteken?
Nee man.

Je gelooft niet meer in muziek.
Ik geloof niet meer dat muziek een middel is.

Waar het op neerkomt is dat je de verantwoordelijkheid die je muziek met zich meebracht niet meer wil dragen?
Klopt. Mensen komen naar mij toe en zeggen: jij bent onze woordvoerder. Snap je wat voor verantwoordelijkheid dat met zich meedraagt? Juist in deze tijd. Ik moet me verantwoorden voor mijn kind en voor mijn religie.

Ik zou ook tegen mijn fans willen zeggen: luister mijn muziek niet meer. Wat wij doen, wat ik deed, is het vertalen van de straat. Dit is ons leven. Maar wat geef je luisteraars dan mee? Je geeft ze alleen maar rotzooi mee. Over drugs dealen en zo. Dat is ook nog steeds waar ik over schrijf, gek eigenlijk. Maar daarom breng ik het ook niet meer uit, omdat ik weet wat voor verantwoordelijkheid het met zich meebrengt. Het is niet de bedoeling dat zo’n jongen tegen jou gaat opkijken met het idee van ‘ik wil ook gaan dealen’, terwijl ik er eigenlijk een heel ander verhaal mee wil vertellen.

Is dat niet laf?
Het is juist heel dapper. Iedereen hier in het buurtcentrum zegt bijvoorbeeld dat ik juist moet doorgaan. Maar als ik het uitleg snappen ze het. En trouwens, mensen mogen denken dat ik laf ben. Ik kies voor mijn religie, mijn kind, en de mensen die het moeilijk hebben. Ik wil niet bekend staan als de rapper van Vrouwtje is een Bitch, ik wil bekendstaan als iemand die andere mensen kan helpen. Ik hoef het niet meer publiekelijk te doen. Ik ga uit de kooi van geluk. Want het is een kooi, daar is geen echt geluk. Nu ben ik een vrije vogel.