“We zijn uiteindelijk ook een stelletje lastige motherfuckers”

Zijn ouders komen er speciaal voor terug van hun vakantie in Frankrijk. De laatste twee jaar waren ze er niet bij en dat was allemaal prima, maar dit jaar mogen ze niet overslaan. Dat vinden ze zelf ook. Niet omdat ze vuistdiep in de hiphopgame zitten (“elke keer als mijn ouders hiphop op televisie zien, sms’en ze me. Of ik al van Typhoon heb gehoord”), maar omdat Appelsap zijn jubileum viert. Vijftien jaar geleden begon Rogier samen met twee anderen – Joris Methorst en Wiecher Troost – het hiphopfestival in Amsterdam-Oost. In tegenstelling tot wat je zou denken was er geen pijnlijk gebrek aan hiphop in de hoofdstad. “We waren gewoon drie gastjes van negentien die graag bij de cultuur wilden horen, vastberaden om de stad over te nemen. Ik weet nog goed dat gasten die al langer meedraaiden, Mr. Wix bijvoorbeeld, ons met een scheef oog aankeken. Je wist: zij vonden ons niet heel cool.” Tegenwoordig zijn ze goede vrienden en is Appelsap uitgegroeid tot een sterk – nog altijd onafhankelijk – festival dat dit jaar voor de vijftienduizend bezoekers gaat. Er is alleen één groot verschil met vijftien jaar terug: hiphop in Nederland is populairder dan ooit.

Noisey: Met de komst van WOO HAH! en Encore is Appelsap lang niet meer het enige outdoor hiphopfestival. Maakt dat je trots?
Rogier Smalhout: Ik denk dat wij in die ontwikkeling zeker een belangrijke rol hebben gespeeld. Niet alleen wij hoor, Boogiedown in Breda bestond bijvoorbeeld ook al langer, maar dat was allemaal wel erg hiphop met rugtassen en alles. Wij wilden een brug slaan naar andere muziekstijlen en naar een ander publiek. Dat is gelukt. Ik denk dat je wel kunt zeggen dat wij als eerste de verbreding zochten, door bijvoorbeeld samen te werken met Colors.

Wanneer wist je dat het niet lang meer zou duren voordat er vergelijkbare festivals kwamen?
Dat duurde langer dan gedacht. Toen PITCH begon, moest ik wel even slikken. Op de tweede editie hadden ze The Weeknd. Wel pas een jaar na zijn eerste mixtape, maar toch. Je weet dat er af en toe partijen opduiken die iets soortgelijks neerzetten. Dit jaar zijn het er extreem veel. Ik denk echt niet bij elk initiatief: kut, weer iets nieuws. Toen vorig jaar Vestival erbij kwam, had ik meer zoiets van, prima. We proberen altijd vast te houden aan de lijn die we hebben ingezet. Het enige wat lastiger wordt is het boeken van acts. Aan de ene kant zorgt het groeiende aantal initiatieven voor een professionelere hiphopmarkt. Met boekers is het steeds prettiger samenwerken. Maar er zit ook een nadeel aan: je aast met zijn allen op dezelfde namen.

En dat terwijl hiphop groter is dan ooit tevoren. Er zijn toch genoeg acts om uit te kiezen?
Je wilt er gewoon een populaire act bij hebben, en daar zijn er niet superveel van. In de housewereld ben je gewend dat er veel festivals en feesten zijn. Het verschil is wel dat ik best elke week Young Marco of Tom Trago kan zien draaien, maar niet per se elke week Joey Badass hoef te zien optreden. Maar misschien is er nog lang geen reden tot zorgen. Kijk naar de line-ups van de festivals: dit is een hele goede zomer voor Nederland. Travis Scott, Joey Badass en Vince Staples stonden op WOO HAH!, ASAP Ferg en Rae Sremmurd staan op Encore, en Skepta en Rich Homie Quan op Appelsap. Vergeet ook niet dat Kendrick Lamar op Lowlands staat, A$AP Rocky op Best Kept Secret stond en we samen met Encore later in augustus Young Thug naar de Melkweg halen. Alleen Drake en Kanye hoeven nog te komen en dan is de hele relevante game deze zomer langs geweest.

Dat is best knap.
Het is het grote voordeel van zoveel festivals. Zolang iedereen uitverkocht raakt, hoor je ook niemand klagen.

Als ik een verschil zou moeten noemen, dan lijken jullie je ten opzichte van andere festivals meer op Nederlandse acts te richten.
Ik weet niet of dat zo is. We brengen ze wel meer op de voorgrond, dat klopt. Ik zie dat kleine movements als Smib en de jongens rondom Rotjoch ook veel mensen trekken en veel interessante dingen doen. Om die reden doen we ook veel rondom Nederlandse acts: we maken ze zichtbaarder. We willen een cultuur creëren, ook op weg naar het festival toe.

Hiphop is een grillige wereld. Hoe slopend is het organiseren van een hiphopfestival?
Rapshows zijn vaak niet heel goed. Er zitten maar een paar Typhoons en Kendrick Lamars tussen. Zelfs iemand als Kanye is solo in de HMH niet erg boeiend. Het decor is wel sick, maar de show an sich niet. Tegenvallende shows horen er gewoon een beetje bij. Als je er rationeel over nadenkt, ben je gek om er zoveel geld aan uit te geven. Je betaalt zoveel voor gasten uit Atlanta, dat je weleens denkt: jezus, waar gaat dit over? Maar de muziek heeft zo’n aantrekkingskracht op ons. We boeken ook lang niet alles wat we aangeboden krijgen. Het gaat ons veel meer om de het complete plaatje, de hele line-up. Je wil niet dat een paar acts het hele budget opvreten. Toch kun je ook weer niet om iemand als Rich Homie Quan heen. Ook al kan hij als live-act een onzekere factor zijn, mensen willen hem toch zien. Eigenlijk zou je hem uit het marketingbudget moeten betalen. Het is bijna marketing dat je de coole, nieuwe namen op je line-up hebt staan.

In 2007 en 2008 ging Appelsap niet door omdat het financieel niet haalbaar was. De laatste jaren wordt er steeds meer geklaagd door omwonenden en uit Appelsap Light vorig jaar in Eindhoven is voortijdig de stekker getrokken. Wanneer dacht je: ik gooi de handdoek in de ring?
Heel vaak, heel vaak. Het heftigste was 2012, toen hebben we financieel best een slecht jaar gedraaid. Vaak denkt iemand van ons: ik stop ermee, maar dan weten we elkaar toch weer over te halen om door te gaan. En jij?
Ik stop zeker niet zomaar, maar ik denk wel dat het na dit vijftienjarig bestaan tijd is om een nieuwe fase in te gaan. Hoe die fase eruit gaat zien, weet ik nog niet, maar ik heb niet zoiets van: laten we nog vijftien jaar op deze manier, in het huidige festivalklimaat, verder gaan. We zijn een van de weinige independent festivals die zo groot zijn.

Wordt het niet tijd dat je een bod van MOJO krijgt?
Misschien wel. We hebben wel nauw contact met ze, maar ze doen niet zomaar een bod. Ze hebben tenslotte ook hun eigen festivals PITCH en WOO HAH!. Los van of MOJO wel of geen bod doet, is het alsnog tijd voor iets anders. Het moet ook wel anders, op deze manier valt het niet lang meer vol te houden. Daarvoor is het risico ten opzichte van wat we aan geld overhouden te groot. We zijn ambitieus, bij media als NRC worden we in het rijtje met festivals genoemd ‘waar je deze zomer heen moet’, krijgen insane veel persaanvragen, maar we doen het nog steeds met een kleine groep mensen. Maar het begint onhoudbaar te worden. Het festival draait nog grotendeels op liefde, maar op een gegeven moment is dat wel klaar. Al weet ik dat we nog veel meer kunnen bereiken.

Waar staat Appelsap over vijf jaar?
Misschien zijn we dan wel gefuseerd met WOO HAH! en Encore (lacht). Ik denk sowieso dat er een groot festival gaat komen en dat wij daar dan een rol in spelen. Dat is nog geen feit hoor, ik probeer vooruit te blikken. Het zou ook dom zijn als we het niet doen, ik denk dat het tijd is voor een groter hiphopfestival. Maar Appelsap zou ook net zo goed weer terug de niche in kunnen gaan, dat we niet mee doen aan het grote circus. Uiteindelijk zijn we eigenwijze jongens, lastige motherfuckers die zeer voorzichtig zijn als het op ons merk aankomt. We hebben laten zien dat we ver zijn gekomen door zoveel mogelijk zelf te doen.

Op 8 augustus wordt Appelsap gehouden in het Flevopark in Amsterdam, waar Noisey ook een podium host. We begrijpen het als je zo snel mogelijk kaartjes wilt halen, dat kan HIER.

Appelsap en Encore presents Young Thug is op 26 augustus in de Melkweg in Amsterdam. De voorverkoop is gestart.