Is Tyler, The Creator een terrorist? Volgens de Britse regering wel

Eerder was al bekend gemaakt dat Tyler, The Creator niet meer welkom is in Nieuw-Zeeland. En daar kan nu een ander land aan worden toegevoegd: Groot-Brittannië. Voor een periode van drie tot vijf jaar ontzegt de regering hem de toegang tot het land. Het argument? “Hij zaait haat en lokt anderen uit tot terroristische activiteiten en hij moedigt geweld en intolerantie aan jegens homoseksualiteit.” De argumenten zijn volgens Tylers management, dat brieven ontving van de Engelse regering, gebaseerd op songteksten van Tyler die hij zeven jaar geleden schreef en die te horen zijn op de albums Goblin en Bastard. In de desbetreffende post is ook te lezen dat de overheid erkent dat de teksten vanuit een alter-egoperspectief zijn geschreven, maar dat dit argument uiteindelijk geen invloed had op het uiteindelijke besluit. En dit besluit maakt – volgens de Daily Telegraph – Tyler, The Creator de allereerste muzikant die de UK niet in mag vanwege zijn songteksten.

Het besluit van de overheid om Tyler met zulke zware maatregelen aan te pakken is zo bizar. In Glasgow treedt begin volgend jaar de Finse black-metalband Santanic Warmaster op. Zij zijn betrokken bij een neo-nazigroepering, en hun songteksten gaan onder meer over ‘de marteling van het Joodse volk’ en ‘één staat, één volk, één leider’­­­­. Vorige week trad Young Thug op in Londen, en die werd laatst nog aangehouden voor terroristische bedreigingen en wapen- en drugsbezit. Waarom zijn deze acts in Engeland niet verboden, en Tyler en zijn crew wel?

De voorbeelden leggen pijnlijk bloot hoe inconsistent de besluitvorming van de Britse overheid tegenwoordig is. Vooral het oordeel om rapteksten te classificeren als een vorm van haatzaaiing laat zien hoe weinig de uitvoerende macht iets begrijpt van kunst, en het idee van expressieve vrijheid al helemaal niet. Maar dit nieuws komt niet helemaal uit het niks: het past helemaal in de lijn van hoe de Britse overheid op een paranoia manier omgaat met, en zich op een onduidelijke en vooral roekeloze manier probeert te wapenen tegen terrorisme.

Vier maanden geleden deed David Cameron een van de meest verontrustende uitspraken in zijn loopbaan als politicus: “We zijn voor een te lange tijd een passieve, tolerante maatschappij geweest. De boodschap aan onze burgers was: zolang je de wet respecteert, laten wij je met rust. We hebben neutraal tussen verschillende belangen gestaan, wat uiteindelijk extremisme en bitterheid bij onze burgers tot stand heeft gebracht. Deze regering zal een eind maken aan dit hoofdstuk.”

Dit lijkt zorgwekkend veel op de hele situatie rondom Tyler The Creator. En natuurlijk: haatzaaiende teksten moeten aangepakt worden, en er zijn genoeg wetten die daarvoor bestaan – wetten waarvan veel advocaten van mening zijn dat ze te zelfingenomen zijn. Maar de zeven jaar oude teksten van Tyler vallen daar zeker niet onder. Ze sporen geen haat aan en lokken al helemaal geen terroristische activiteiten uit. Tyler The Creator is geen Geert Wilders, en al helemaal geen dictator zoals Hitler. Hij is een jonge artiest, en zijn vervolging is het perfecte voorbeeld van de woorden die Cameron zich voornam.

Dit zat er dus al aan te komen. Een paar maanden terug was het de Britse staatssecretaris Theresa May – verantwoordelijk voor de beslissing om Tyler te schorsen – die het idee van ‘counter-extremism powers’ introduceerde, een voorstel waar zelfs haar eigen collega’s niet achter stonden. Deze wet zou Ofcom (een deels door de overheid gereguleerd communicatiebedrijf uit de UK) meer macht geven om Britse televisieprogramma’s te censureren voordat ze worden uitgezonden. Dat zou de oplossing moeten zijn voor mensen die klagen over programma’s waar ze achteraf niet cool mee zijn, door vooraf te bepalen wat wel en niet gezien mag worden.

Begin augustus zou de controversiële theatervoorstelling Homegrown (ontstaan door een workshop met Britse jongeren tussen de 16 en 25) in Britse theaters opgevoerd worden. Het stuk ging over radicalisering binnen de Britse jeugd en was geïnspireerd op drie studenten uit London die naar Syrië afreisden om zich bij ISIS aan te sluiten. Maar tien dagen voor de première werd de voorstelling abrupt geannuleerd door het theater zelf, dat opeens niet meer achter de boodschap van de voorstelling stond. In een brief die een week later werd gepubliceerd in The Times, die werd ondertekend door belangrijke mensen uit de theaterwereld, werd deze zogenaamde annulering in twijfel getrokken: de schrijvers hadden hun verdenkingen richting de overheid en welke druk zij had uitgeoefend op het theater: “We fear that the government policy in respons to extremism may be creating a culture of caution in the arts.”

Al deze punten lijken misschien onbelangrijk voor het Tyler-scenario, maar ze zijn allemaal geboren in dezelfde sfeer die momenteel heerst binnen de conservatieve Britse regering. De nieuwe houding tegenover terrorisme en extremisme betekent dat theatervoorstellingen, televisieprogramma’s en nu zelfs rapteksten gezien kunnen worden als provocerend. En ja, Tyler, The Creator laat altijd een gepassioneerde vorm van expressie zien die met enige regelmaat controversie opwekt. Maar het zouden de burgers zelf moeten zijn die bepalen wat dit met ze doet. Zulke beslissingen moeten niet vooraf worden gemaakt, en 25 shows in de UK in 3 jaar tijd ZONDER serieuze incidenten, zeggen meer dan welke raptekst dan ook, oud of nieuw.

Als de artiest in kwestie nou ronduit racistisch, antisemitisch of haatdragend was, en hij zijn shows als podium gebruikte om zijn gedachtegoed op zijn publiek over te brengen, dan hadden we iets om over te discussiëren. Als de geciteerde songteksten niet van zeven jaar terug waren en niet afkomstig waren van een fictieve stem, een alter-ego, dan waren we de eerste geweest die het debat hadden aangezwengeld. Maar de regering heeft hier niet een rapper de toegang tot een land geweigerd vanwege zijn aanstootgevende teksten, maar omdat hij verkeerd wordt begrepen. Ondanks de anti-rap en anti-vrijheid-van-meningsuiting-standaard voelt het alsof ze de verkeerde jongen eruit hebben gepikt. Als de regering wil voorkomen dat buitenlandse artiesten die geweld tegen vrouwen of homofobie stimuleren in Engeland optreden, dan hebben ze nog een hele rits te gaan voordat ze bij Tyler, The Creator uit zouden moeten komen. Het voelt alsof Tyler het slachtoffer is geworden van iemand die wat oude teksten opdiepte en dacht: “Hiphop? Provocatie? Kids met een donkere huidskleur? Verbannen!”

Hoe dit heeft kunnen gebeuren – misschien dat Theresa May een middagje op Genius op zoek was naar haar favoriete Drake-bars en toevallig op Yonkers stuitte – is voor nu niet relevant. De vraag is wat dit besluit voor gevolgen gaat hebben voor de toekomst van censuur en hoe we daarmee omgaan. Wanneer ik deze vraag stel aan Jodie Ginsberg van de organisatie Index on Censorship, zegt ze: “De afgelopen maanden heeft de Britse regering herhaaldelijk gesproken over het belang van vrijheid van meningsuiting, en toch laat ze telkens zien dat ze zich maar halfslachtig aan die overtuiging durft te verbinden. Vrijheid van meningsuiting betekent ook dat je mensen wiens uitspraken je als beledigend ervaart, zich kunnen uiten. Tyler, The Creator zou om die reden gewoon moeten kunnen optreden.”

You can follow Joe Zadeh on Twitter.