L.I.E.S: het vetste punklabel van de dance

In een internettijdperk waarin nieuwe muziektrends de houdbaarheidsdatum hebben van een portie filet americain, is het indrukwekkend als een geluid jarenlang door weet te dreunen. De robuuste sound van Long Island Electrical Systems, oftewel L.I.E.S., onderscheidt zich als label van alles wat op het gebied van underground-elektronica gebeurt. De releases die door labelhoofd Ron Morelli worden geselecteerd zijn rauw en ongepolijst, en niks in het altijd maar groeiende aanbod lijkt op elkaar. In vier jaar tijd heeft Morelli een eigen muziekstroming gecreëerd zonder daarbij gimmicks te gebruiken. Maar wat doet L.I.E.S. wat anderen niet doen? Met een labelavond op Incubate in het vooruitzicht leek mij dit een uiterst geschikt moment om dat uit te zoeken.

Als de meedogenloze zakenman in Morelli een concurrentieverslindend businessplan zou moeten opstellen, zou het vakjargon zich beperken tot concrete termen als ‘punk’ en ‘improvisatie’. De New Yorker houdt duidelijk niet van een rechte lijn en de verscheidenheid aan artiesten als Legowelt, Professor Genius, Delroy Edwards, Torn Hawk en Jahiliyya Fields is het onomstotelijke, kakofonische bewijs.

Maar is het house? Een beetje. Techno? Soms. Ambient of noise dan? Misschien. Zelf heeft Morelli het al ‘muziek voor kluizenaren’ genoemd, en dat is ondanks dat het niet heel catchy is, waarschijnlijk wel de beste omschrijving. Weloverwogen benamingen als witch house, seapunk of chillwave hebben in het verleden maar weinig goeds gebracht voor nieuwe geluiden; ze droegen slechts bij aan de vergankelijkheid ervan. Op internet werden Morelli’s muzikanten bestempeld als ‘outsider house’, maar ook die naam hield gelukkig geen stand.

De grootste kracht achter L.I.E.S. is de selectie aan muziek die op vinyl wordt geperst. Morelli werkte jarenlange bij de beruchte platenzaak A-1 Records en had zo toegang tot de meest obscure geluiden die je nog nooit hebt gehoord. Deze brede kennis is terug te vinden op het label; van spookachtige, beatloze trance tot aan bombastische dansvloervullers. Hoewel de muziek achter het label vaak gericht is op de dansvloer, zal je de tracks nooit betrappen op simpliciteit. Er is geen formule waarmee je een L.I.E.S.-liedje kunt maken, en ook geen template waarmee je de uitstraling kan nabootsen.

De rauwe sound van L.I.E.S. onderscheidt zich van de gelikte dancemuziek die je overal op internet kan vinden. Als het elektronicarepertoire van het mede-underground label 100% Silk een schoon, met chloor gefilterd, urinevrij zwemparadijs is, is Morelli’s selectie een kanaal aan de voet van een industrieterrein, waar apparaten oorverdovend alle rust opslokken. Het grootste deel van de artiesten op L.I.E.S. maakt dan ook muziek met hardware en laat laptopproductie uit principe links liggen. De hoogtijdagen van Chicago house en Detroit techno lopen zo naadloos over in de experimentele wave-bewegingen van tientallen jaren geleden, en behouden zo authenticiteit. De trendy sound van 100% Silk ligt inmiddels in de budgetbakken.

De meeste muziek die het label uitbrengt vereist ook wat zoekwerk – wat makkelijk of moeilijk kan zijn, maar dat ligt een beetje aan je google-skillset. De meeste van jullie bezoeken ook geen platenzaken meer sinds Kazaa en Limewire je pc’s begonnen te vervuilen. Daarom zal ik je een handje helpen bij het doorzien van het hedendaagse L.I.E.S.-bos, waar inmiddels erg veel bomen in staan.

Samantha’s Vacation is een psychedelische mengelmoes van juke-ritmes en paranoïde house-akkoordjes. Wie Samantha is en waar ze op vakantie gaat, blijft onbekend. In werkelijkheid is dit project het resultaat van een dame genaamd Daryl Seaver, die een passie heeft voor onhandige, oude samplers waar ze dit soort hypnotiserende anthems uit laat komen.

De grommende repetitie van Inhalants klinkt daarentegen een stuk minder liefkozend, en heeft naast het opwekken van een slapeloze trance weinig gemeen met de artiest hierboven. De Brooklynse, gemuteerde techno van Matthew Morandi en Max Ravitz toont aan dat de wijk in New York niet slechts garant staat voor Pitchfork-vriendelijke muziek waar veel te lange reviews uit voortkomen. Tenzij je moeder voor die website zou schrijven, want die zou het kort en bondig ‘pillenmuziek’ noemen.

Nee, niet Hookworms, maar Bookworms heeft de ghettosound naar een onontdekt universum gebracht met zijn doffe Twilight Zone-composities. De minimalistische gelaagdheid in Japanese Zelkova bewandelt het soms zo fragiele pad tussen house en techno, maar geeft aan beide genres niet volledig toe.

Een schop geven in het kruis van Beau Wanzer is kennelijk iets waar je alleen jezelf mee pijnigt. Met ballen van staal heeft de horrorfilmfanaat een bijzonder willekeurige lijst aan muziek uitgebracht, waaronder de coldwave-house hybride van Streetwalker, maar ook het slijmerige zijproject met legende Traxx, genaamd Mutant Beat Dance. Zijn solowerk is een frigide, uitgeklede versie van zijn collaboraties, waarin zijn fetisj voor hardware-instrumenten als seksuele energie uit de speakers loeit.

Als ik niet beter zou weten, zou ik zeggen dat Luke Wyatt een popster is. Die perfecte kaaklijn op zijn persfoto’s, in combinatie met die vreselijk sympathieke glimlach; de man leent zich perfect voor een uitvouwbare Break Out!-poster. De muziek en daarbij behorende VHS-video’s die hij maakt als Torn Hawk zijn daarentegen een compleet ander verhaal. Het pastichegehalte in zijn composities is belachelijk hoog en voelt bij het zien en horen als een cultische brainwash. Geen genrebenaming is hier tegen opgewassen.

Wanneer Matthew Morandi geen mutantentechno maakt met Inhalants, stort hij zich op het allesverpletterende Jahiliyya Fields. Het is op zich een beetje oneerlijk om de beste man twee keer te noemen in zo’n kort lijstje, maar het verschil tussen de twee projecten is zo spectaculair, dat het wel het noemen waard is. Waar de muziek van de New Yorker in 2012 nog deed denken aan ritualistische hekserij, ligt de nadruk nu meer op oren laten bloeden. De typische house-elementen zijn er, maar de manier waarop alles tegen elkaar aan botst, klinkt meer als punk.

Nog zo’n zijproject dat z’n weg gevonden heeft naar het gelimiteerde vinyl van L.I.E.S. is Shadowlust. Dit keer is het Svengalisghost. die samen met zangeres Lili Schulder de angstaanjagende coldwave-plaat Trust In Pain heeft opgenomen. Luke Wyatt heeft op zijn beurt weer de artwork en video’s gemaakt hiervoor, wat het samenwerkingsverband tussen de vele artiesten op het label goed weergeeft. Op het Incubate Festival is er zelfs een heuse workshop waarin iedereen zijn eigen MIDI-instrument mag meenemen, om zo samen met de artiesten van het label muziek te maken.

Het enorme contrast tussen de producers hierboven is wellicht ook één van de redenen dat L.I.E.S. nog jaren relevant blijft. Het label limiteert zich niet tot één bepaalde sound of trend, maar brengt alles uit dat iets toevoegt aan het muzikale spectrum van dancemuziek. Toch is de selectie niet zo random als het lijkt. De DIY-spirit druipt van zowel de groezelige releases als van de wat meer gladgestreken producties af.

Een mooi moment om deze verscheidenheid aan grensverleggende artiesten mee te maken, is op de L.I.E.S. & Bunker avonden die Incubate Festival op 19 september presenteert. Samen het Haagse label van Guy Tavares, die ook niet graag binnen de lijntjes kleurt, vervagen de percepties van dancemuziek tot in de late uurtjes.