FYI.

This story is over 5 years old.

Muziek

Lana Del Rey en black metal hebben akelig veel met elkaar gemeen

Lana Del Rey wijkt in haar diepste, zwarte zijn nauwelijks af van een goeie black metalband. Alleen is de setting anders.

Een simpele Facebookpost over mijn liefde voor Lana Del Rey bracht de nodige discussie teweeg; hoe kon het dat ik- organisator van Roadburn en liefhebber van ‘duistere’ underground- openlijke flirtte met de meest bediscussieerde popster van dit moment?

Was ik publiekelijk verliefd geworden op de bevallige retro goddess, alleen maar omdat ik – ietwat kalende, bijna vijftiger en vechtend tegen de overtollige kilo’s – me graag weer jong wil voelen? Of voelde ik me als metalliefhebber de ridder op het witte paard, die Del Rey kosten wat het kost wil redden uit de klauwen van de nietsontziende critici; het hongerige gepeupel dat haar het liefst op de brandstapel wil zien eindigen?

Advertentie

Welnee.

Mijn liefde voor Del Rey heeft alles te maken met haar muziek, die akelig veel gelijkenissen heeft met black metal dan je in eerste instantie zou denken.

De verontrustende, onheilspellende ondertonen van Del Reys veel besproken en het publiek verketterde album Ultraviolence roepen bij mij hetzelfde gevoel op als Watain en The Devil’s Blood; bands die op indringende, spirituele wijze de duistere kant van het leven omhelzen. Het zijn bands die zich overgeven aan (nihilistische) natuurdriften en appelleren aan een oergevoel dat sinds mensenheugenis door religie en moraal wordt onderdrukt.

Precies dat herken ik ook in de muziek van Del Rey. Net als haar metal-counterparts geeft haar karakter zich volledig over aan drank en drugs, stort ze zich in onheilspellende, gewelddadige relaties, bedrijft ze de liefde op niet al te zachtzinnige en onderdanige wijze en flirt ze met de dood. Kortom: ze verkiest openlijk haar schaduwzijde en dompelt zich onder in de chaos van haar ‘fucked up’ bestaan.

Noem het nihilisme, noem het ultraviolence; Del Rey wijkt in haar diepste, zwarte zijn niet of nauwelijks af van bovengenoemde bands. Alleen de setting is anders; er zijn geen bloederige live-rituelen of ultrazware metalriffs. Haar veelal melancholische en uiterst geraffineerde popsongs zijn kleine film noirs met dezelfde impact!

Ultraviolence staat voor mij qua intensiteit op het op hetzelfde niveau als Watains Lawless Darkness en Wild Hunt, en The Devil’s Blood’ The Thousandfold Epicentre, een van de belangrijkste platen uit de Nederlandse metalscene. Del Rey geeft je namelijk het gevoel dat ze Ultraviolence speciaal voor jou heeft geschreven; haar zwoele stem is welhaast tastbaar en zuigt je letterlijk mee in haar zelfdestructieve wereld, of je nu wil of niet. Er is geen ontsnappen aan.

Advertentie

Dit ongemakkelijke, maar ook gevaarlijke gevoel maakt Lana Del Rey en Ultraviolence zo uitermate spannend. En behoort muziek dat niet juist te zijn, ook wanneer je wordt geconfronteerd met je duistere verlangens en lusten? Hoe controversieel ook: Lana Del Rey (of is het Lizzy Grant?) loopt er niet voor weg, ongeacht de woede en ongebreidelde kritiek die ze zich op de hals haalt.

Met name in Amerika ligt ze momenteel zwaar onder vuur van de vrouwenbeweging; Del Rey staat volgens hen synoniem voor een grote stap terug. Zo zou ze zonder enige vorm van nuance ‘abusive relationships’ en ‘domestic violence’ verheerlijken, en daarmee alles teniet doen waar de moderne vrouw juist zo hard tegen gevochten heeft.

Het wordt Del Rey verweten dat ze haar bekendheid niet gebruikt om feministische doeleinden meer kracht bij te zetten. Del Rey zou een voorvechtster moeten zijn voor ‘equal rights’, ‘taking power’ en ‘owning your sexuality’ in plaats van een tijdsbeeld te schetsen dat teruggrijpt naar de late jaren 50 en vroege jaren 60 waarin vrouwen niet alleen systematisch vernederd werden door ‘powerful men’, maar ook volledig afhankelijk van ze waren.

In een interview met The Fader laat Del Rey zich ontvallen: “The issue of feminism is just not an interesting concept. Whenever people bring up feminism, I'm like, god, I'm just not really that interested."

Schuilt hierin niet de dreiging van Lana Del Rey? Is ze niet de ultieme femme fatale in de letterlijke zin van het woord? De vrouw die haar eigen lusten volledig botviert, hoe destructief ook, en zich niet laat hinderen door conventies, maar bijna dierlijk handelt? Vanaf daar is het nog maar een kleine stap naar de thematiek van bands als Watain: geef jezelf over aan ‘de kracht van het beest’. Het maakt van Lana juist een hele sterke vrouw.

Ik ben trouwens niet de enige die er zo over denkt. Del Rey oogst diepe bewondering in (underground) metalkringen. Maar zet de nieuwe Lana zelf nog eens op en oordeel zelf.

En volg Walter Hoeijmakers aka Mr. Roadburn op Twitter.