Steen laat weer van zich horen en dat op een moment dat-ie misschien beter zijn bek kan houden

Drie jaar na De Verloren Ziel van Steen de Vader, komt Steen volgende maand met een nieuw, persoonlijk album vol frustratie: Baby. En dat niet alleen, volgende week woensdag komt ook de documentaire Steen De Vader uit (woensdag 29 april te zien via Noisey). We zochten hem op in Den Haag bij zijn nieuwe werk, tattooshop G and Gents.

Wanneer hij in 2008 zijn debuutalbum Muziek voor je Moeder uitbrengt, zijn er twee dingen mogelijk: je haat hem of je vindt hem te gek, een middenweg lijkt onmogelijk. Steen is het enfant terrible on speed van de Nederlandse rapwereld. Zijn rauwe, choquerende raps gaan over de zwartgallige kant van het leven, maar ook over een leven op bier en wiet, hoeren neuken en gekanker. Heel veel gekanker. Maar na De Verloren Ziel van Steen de Vader, wordt het stiller rondom Stijn Kosterman.

Samen met zijn collega’s staat Steen buiten voor de tattooshop midden in een woonwijk in Den Haag, de stad waar hij een paar jaar geleden vanuit Utrecht naartoe is verhuisd. Naast hem staat de eigenaar van de shop, Kevin Specker. De twee leerden elkaar anderhalf jaar geleden kennen via Aiky van Zware Jongenz. Specker is niet alleen shopeigenaar. Net als Shockmount, met wie Steen zijn eerdere albums maakte, komt hij uit de hardcorescene. Samen hebben ze aan zijn album gewerkt. Hoe populair Steen nog altijd is, blijkt wanneer hij een oproep doet voor proefpersonen om het tatoeëren op te oefenen. Er komen meer dan driehonderd aanmeldingen binnen. Vanuit heel Nederland en zelfs België reizen mensen naar Den Haag voor een originele Steen-tattoo.

Noisey: Hoe bevalt je nieuwe baan?
Steen: Goed. Op een gegeven moment had ik zoiets van: ik wil gaan tatoeëren, wie wil er proefpersoon zijn? Op een paar ben ik het gaan proberen en ja, dat ging me wel goed af. Mensen kennen natuurlijk mijn stijl al wel van mijn graffiti dat ik sinds twee jaar weer heb opgepikt en van mijn albumhoezen die ik zelf in elkaar zet. Mensen weten dat het een beetje bizar en absurd is zoals mijn rapteksten, maar dan gevisualiseerd.

Wie zijn de mensen die een tattoo van Steen willen?
Nu zijn het nog vooral fans. Iemand zegt dan bijvoorbeeld: ik wil een kruis of zo, weet je. Maar dan zeg ik wat moet ik daarmee, weet je. Moet ik een inlegkruis maken of zo?

Wat heb je al wel gezet?
Ik zet alleen eigen ontwerpen; doodshoofdjes, ACAB-tekeningen van biggetjes, dat soort dingen. Die ontwerpen zet ik op Instagram en Facebook, waar mensen op reageren van: die wil ik. Van die ACAB-biggetjes heb ik er nu iets van vier gezet. Ik heb ook bij een gast uit Vlissingen of Middelburg ‘Steen’ in graffiti-letters gezet, zoals ik mijn naam ook op een muur tag. Hij was helemaal fan en had al mijn shirts en zo. Een meisje dat een wietblad in haar zij wilde, vroeg tijdens het zetten heel de tijd: kun je zo alsjeblieft zo nog iets spitten, dat zou ik echt vet vinden.

Het tatoeëren gaat zelfs zo lekker dat hij bijna zijn werk bij een callcenter kan stopzetten. Het aantal uren dat hij daar werkt, heeft hij al naar beneden bijgesteld. Steen is geen man voor een 9 tot 5-baan, maar zoals hij in de documentaire zegt: hij moest wel. Twee jaar geleden stapte hij naar de rechter. Nadat hij en zijn toenmalige vriendin uit elkaar gingen, kreeg hij amper nog zijn dochtertje te zien. Soms zat er wel een half jaar tussen de bezoeken, en dan vaak niet langer dan een paar uur. Via de rechter probeert hij tot een omgangsregeling te komen, om de kans daarop te vergroten zocht hij de luwte op van een regelmatig bestaan. De zaak loopt nog altijd en het album Baby gaat onder meer over de frustraties en tegenslagen die Steen meemaakte in zijn gevecht voor het vaderschap. Het is, uiteraard, een rauw album, vintage Steen die zijn frustraties van zich af rapt. Maar er is ook die diepere laag. Zijn persoonlijke geschiedenis, waardoor zijn agressie een nogal specifieke lading krijgt. “Voor het eerst heb ik een invalshoek voor mijn woede (lacht). Dit heeft me zo geraakt en mijn leven zo bepaald, dat ik het wel in mijn muziek moest meenemen.”

Volgende maand komt je album uit. Je uit er je frustraties op naar het rechtssysteem en hoe weinig recht je hebt als vader om je kind te kunnen zien. Is het wel zo slim om hem - nu de zaak nog loopt - uit te brengen?
Het album zou eigenlijk nog eerder uitkomen, maar door vertraging bij het mixen en masteren is dat niet gelukt. Eind vorig jaar zat ik nog heel erg in het hele gebeuren. Als ik de nummers terug luister, merk ik dat het echt een momentopname is van hoe ik me toen voelde. Ik spreek er mijn frustratie op uit, ook over mijn ex terwijl we nu wel weer beter kunnen communiceren. Zij heeft mijn muziek nooit goed gevonden, dat zal nu niet anders zijn, en ze zal de tekst op haar eigen manier interpreteren. Dus ja, de kans bestaat het het contact naar beneden haalt, maar dat is voor mij geen reden het niet uit te brengen.

Waarom niet? Is er een noodzaak dat je het risico durft te nemen?
Je moet kunnen zeggen wat je wil zeggen. Daarbij richt ik me niet specifiek op mijn ex, maar vooral op hoe vaders zich in zo’n situatie kunnen voelen. Ik wil laten weten hoe lastig het is om als vader een omgangsregeling te krijgen. Je hoort het vaak: vaders kunnen hun kind niet zien, omdat de moeder het kind als machtsmiddel gebruiken om hun ex pijn te doen. Het enige advies dat ik kan geven is: stap naar de rechter. Die zal inzien dat het het beste voor het kind is als het opgroeit met zowel een vader als een moeder.

Wat werd je verweten?
Dat ik geen verantwoordelijkheid voel, dat ik alleen maar drugs gebruik en mijn kind niet veilig bij mij zou zijn. In de rechtszaak werden zelfs quotes uit mijn muziek als bewijsmateriaal aangevoerd. Maar ik sluit dat wat er over mij is gezegd en hoe het allemaal is gegaan, liever af. Ik zie mijn kind nu om de week. Natuurlijk zie ik het graag anders, maar ik kijk liever naar de toekomst dan dat ik dingen uit het verleden ga oprakelen.

Heb je van sommige dingen spijt?
Nee, dingen zijn nu eenmaal zo gegaan, waarom zou je er spijt van hebben?

Deze week komt Steen de Vader uit. Een documentaire over Stijn Kosterman als rapper Steen, als kunstenaar, als vader maar ook als zoon. De documentaire was een idee van een vriend hem, om een kant van Steen te laten zien die bij het grote publiek onbekend is. We zien hem met zijn dochtertje en zijn eigen vader, Hans Kostermans, die vroeger in de band Braak speelde en lange tijd werkzaam was voor Buma Stemra. Muzikaal gezien lijken ze steeds dichter naar elkaar toe te groeien, totdat de documentaire een onverwachte wending krijgt.

In het begin van de docu zeg je: “Ik ben ook maar een mens”. Het lijkt een reactie op hoe je bij het publiek bekend staat.
Ik wil laten zien dat niets vanzelf gaat en dat overal over wordt nagedacht, ook door mij. Ik maak bewuste keuzes rondom Steen, ik laat niet zomaar iets aan het lot over. Natuurlijk, toen het ooit begon, lagen Steen en Stijn nog dicht bij elkaar, maar nu is Steen meer een product en Stijn de mens.

Naar het einde van de documentaire gaat het over je relatie tussen jou en je vader en hoe jullie muzikaal gezien steeds dichter naar elkaar toe groeiden. Daar komt abrupt een einde aan. Je hebt liever dat mensen de de documentaire gaan zien, dan dat je er nu al over praat. Maar het is niet mals.
Het zijn wat dat betreft moeilijke tijden, zo met mijn vader en de rechtszaak. Ik probeer daar een weg in te vinden. Ik gaf eerst een fuck om niets, nu moet ik wel keuzes maken en stappen ondernemen. Die emotionele klappen probeer ik in mijn muziek te verwerken. Dat heb ik altijd wel gedaan, maar nu probeer ik nog meer mijn vinger op de pols te krijgen. Wat doet Steen op zijn zestigste? Staat ie op de hoek van een straat een beetje te kankeren op mensen die langs lopen?
Nee joh, natuurlijk ben ik dan alleen maar positiviteit (lacht). Maten van mij die in de zestig zijn maken nog altijd graffiti en zetten tatoeages. Dat ik zie mezelf ook blijven doen, het zal niet zomaar ophouden, en mijn muziek ook niet. Er zijn altijd momenten dat het minder is, maar dan komt het vanzelf weer opborrelen. Van Steen zul je altijd blijven horen.

De documentaire Steen de Vader is dinsdag 28 april eenmalig te zien in Louis Hartlooper in Utrecht. Regel je kaarten via docu.focksteen.nl.