De Amsterdamse fotograaf Ilja Meefout over Beastie Boys, Snoop Dogg en waarom hij zich amper voorbereidt

Een echte Ilja Meefout.

Of het nou gaat om een portret van Snoop Dogg in Ajax-shirt, een beladen foto van de Beastie Boys net voor MCA bekendmaakte dat hij kanker had, of een bijna evangelische compositie van Mr. Probz, Ilja Meefout lijkt er keer op keer erin te slagen om iconische beelden te schieten van hiphopcultuur. Sinds afgelopen weekend hangt een deel van zijn werk in het Art ‘Otel in Amsterdam en de expositie is een maand lang gratis te bezoeken. Bewapend met een paar gin tonics kreeg ik een rondleiding en sprak ik met de Amsterdamse fotograaf over zijn werk in het afgelopen decennium. ​Dit is trouwens Ilja.

Noisey: Er hangen veel toffe foto’s hier. Welke was het moeilijkst om te maken?
Ilja: Het portret van Fat Joe denk ik. Het ging er vrij rommelig aan toe en het scheelde niks of ik had helemaal geen foto. We hadden op de dag van zijn optreden in Paradiso een afspraak voor een interview, maar meneer besloot dat hij er geen zin in had. We hebben echt uren gewacht en hij wilde alsnog niet op komen dagen.

Hoe heb je de foto dan toch geschoten?
Ik ben die avond naar het concert gegaan en ben meteen daarna backstage gegaan waar hij net van het podium afkwam. Ik stond hem op te wachten en hij vroeg nog licht geërgerd: “What you want?”. Ik vroeg of ik een foto mocht nemen en kon toen letterlijk één snapshot nemen. Dit is het uiteindelijk geworden. Ik vind het een toffe foto omdat hij vol imperfecties zit en het een perfecte momentopname was.

Waarom ben je niet gewoon weggegaan als hij zo moeilijk deed?
Ik geef nooit op als ik denk dat er wat te halen valt. Al is het maar één foto. Achteraf ben ik blij dat ik niet ben weggegaan. De foto hangt nu groot en veel mensen vinden het tof.

Oké, voor deze foto had je misschien niet zoveel tijd, maar hoe bereid je je op andere shoots voor?
Niet, hahaha. Nee, ik bereid me amper voor. Ik zorg ervoor dat ik mijn apparatuur bij me heb en that’s it.

Hoe bepaal je dan wat je gaat doen?
Bijna alle hiphopfoto’s die ik heb genomen waren voor een interview. Je hebt dan sowieso weinig tijd om gekke dingen uit te halen. Ik laat vaak de interviewer voorgaan waardoor ik iets meer tijd heb. Ik bestudeer het uiterlijk van de artiest, zijn mimiek en de omgeving. Ondertussen ben ik met het licht aan het spelen zodat ik de juiste sfeer en toon kan bepalen. Tot nu toe is het allemaal goed gegaan. Misschien heb ik ook gewoon veel geluk hoor, hahaha. Er zit namelijk wel een risico aan, het kan ook misgaan.

Is het weleens misgegaan?
Nee, eigenlijk nooit door een tekort aan tijd. Wel met Nederlandse artiesten, omdat ik dan meer tijd kreeg om gezellig te doen, om te kletsen, meerdere locaties te gebruiken en concepten te bedenken. Voor mij is de formule: hoe minder tijd ik heb, hoe beter het resultaat wordt.

Foto: Ilja Meefout

Is het gebruikelijk voor muziekfotografen om niks voor te bereiden?
Iedereen pakt het op zijn eigen manier aan. Je hebt controlefreaks die een concept tot in detail uitwerken en vervolgens dat gaan uitvoeren. Ze hebben dan wel een hele herkenbare stijl. Ik heb heel veel respect voor mensen die dat goed kunnen. Het probleem daarbij is wel dat wanneer je het eenmaal doorhebt en bijvoorbeeld het grapje ziet, het niet meer zo interessant is. Ik probeer juist een goede momentopname te maken van het gevoel van de artiest of het gevoel dat de artiest bij mij losmaakt. Als iemand in een serieuze bui is, vraag ik niet of hij opeens voor me gaat lachen. Ik wil het liefst dat de artiest zo normaal mogelijk op het beeld komt staan. Door alles voor te bereiden, krijg je tunnelvisie. Als er dingen misgaan valt het hele concept in het water. Ik wil mijn opties openhouden en snel kunnen handelen.

Ik bereid misschien weinig voor, maar ik heb natuurlijk wel voorkennis. Ik luister al sinds mijn achtste hiphop en ken de artiesten. Ik weet wat er goed bij ze past. Als fan wil ik ze ook sowieso tof op beeld hebben.

Ben je als fan weleens starstruck?
Nee, dat is eigenlijk maar twee keer gebeurd. Bij KRS-One, maar dat kwam vooral doordat het één van mijn eerste portretten was. En de eerste keer dat ik Ice Cube fotografeerde. Hij had geen attitude of iets dergelijks, maar het was alsnog vrij imponerend.

Je hebt gigantisch veel artiesten voor je lens gehad. Bekende en minder bekende namen uit binnen- en buitenland. Wat is volgens jou het hoogst haalbare als muziekfotograaf?
Het schieten van album artwork. Dat is toch wel een heel andere manier van het vereeuwigen van je werk. Een artiest legt als het goed is zijn ziel en zaligheid in een plaat en het is fantastisch als je daaraan kunt bijdragen. Het is een hele eer als je zoiets met iemand kunt doen. Artwork is natuurlijk ook de allereerste indruk die iemand van een plaat krijgt. Het is heel tof als iemand op basis van wat jij hebt gemaakt, een plaat die hij niet kent oppikt en beluistert. Ik heb al wat artwork geschoten voor onder andere Extince, Sticks & Delic en U-niq, maar het is echt iets wat ik nog veel meer wil gaan doen.

Je bent nu al bijna tien jaar bezig – wat wil je de komende tien jaar gaan doen?
Het lijkt me heel tof om mijn werk te bundelen en daarbij nog een grotere expositie te houden. Ook zou ik graag in het buiteland meer dingen doen, meer met modellen werken. Ik ben niet per se van plan om nog tien jaar precies hetzelfde te doen, het moet wel fris blijven. Ik heb mezelf daarnaast tot nu toe de ruimte gegeven om spelenderwijs alles te leren. Ik heb eigenlijk maar wat gedaan, hahaha! Nu begint het allemaal pas echt. Volg Souf op Twitter.

De expositie is nog t/m 16 november te zien Art ‘Otel in Amsterdam. Check de site van Ilja zelf om meer van hem te weten en te zien.