Dit is een nieuwe gouden eeuw voor hiphop

Er was een moment, ergens aan het eind van de jaren 00, dat hiphop een overgangsperiode inging. Pioniers zoals Jay Z, Eminem en Lil Wayne kwamen rond deze tijd allemaal met zeer middelmatige albums. Mr Hudson ruïneerde elk nummer met zijn Kentish Town-vocals en de hotste “rapplaat” van dat moment ging over appelvormige broeken, hippe schoenen en bont – een ode aan George at Asda dus eigenlijk. Hiphop was een soort ex-eredivisievoetballer die nu z’n balletje trapt in de Jupiler League.

Maar nieuwe artiesten, zoals Drake, Kid Cudi en Tyler The Creator, die allemaal hun eerste mixtape in diezelfde periode uitbrachten, zorgden voor een verschuiving in zowel sound als de esthetiek van het genre. Rond 2010 waren de sluizen geopend voor nieuw talent, surfend over web 2.0 op een reddingsboot. Nieuw talent dat niet bang was om hun creativiteit te laten zien en op zoek te gaan naar hun eigen online fanclub.

De laatste twee jaar voelde als het beste tijdperk voor hiphop sinds lange tijd. Nieuwe namen werden geboren op het internet – denk aan Kendrick, A$AP, Danny Brown, Tyler – en er werden zeer gewaardeerde debuutalbums en mixtapes uitgebracht, die het genre wisten te veranderen en verbuigen. Het blijkt dat, zoals 2011 de introductie was van 2012, afgelopen jaar slechts het proloog was voor 2013. Dit jaar was kleurrijker en gevarieerder dan ooit en er werden consistent goede hiphopplaten uitgebracht.

De nieuwe albums, zoals die van Kanye, Mac Miller, J Cole, Jay Z, en Drake, Pusha en Danny, vielen bijna op elkaar. En nog mooier is dat de topreleases van dit jaar – WOLF, Nothing Was The Same, Yeezus, Old, Acid Rap – allemaal totaal anders zijn. Niet alleen qua geluid, maar ook qua artwork, marketingcampagne (of het ontbreken hiervan) en visuele identiteit.

Hiphop is nu een kunstvorm. Niet dat hiphop hiervoor geen kunstvorm was, maar nu is het allemaal zorgvuldiger weergegeven. De banale platitude dat hiphop gaat over geweren en bitches en zo een generatie kinderen kapotmaakt is nu slechts een klein detail in een groot, hi-res kunstportret. Hiphop staat op het hoogtepunt van de creatieve wereld: video’s die op gebouwen worden geprojecteerd, het uitbrengen van shortfilms bij tracks. Kanye heeft gelijk als hij zegt dat rappers de nieuwe rocksterren zijn. Ze zijn de culturele voetsoldaten die niet bang zijn om de grenzen te verleggen en deze te bezetten, ze breiden het genre uit in heel veel verschillende richtingen.

Oude mensen met stokken in hun kont zullen altijd negatief blijven doen over moderne muziek omdat er concrete scenes ontbreken. Maar dit jaar hebben we mogen smullen van een all-you-can-eat buffet, met ingrediënten uit elke keuken, in een muzikaal restaurant dat wordt bezocht door een hoog percentage van de populaire cultuur-liefhebbende wereld. Deze nieuwe plaats en tijd voor hiphop vond zijn omslag in de late jaren van de 00’s.

Het maakte niet uit of ze een “fucking lopende paradox” zijn dat “trio’s heeft met fucking triceratops” of een “pretty motherfucker” die Harlem presents: hiphop werd een succes omdat ze precies dat deden wat ze wilden doen. In plaats van doorgaan met de blauwdrukken van het zielloze verleden, creëerden ze hun eigen route op het internet en werden de fans daarbij betrokken. Niemand gaf iets om diegene die zich vastklemde aan de oude hiphop, omdat het simpelweg niet meer werkte. Daarom interesseerde niemand zich voor Tha Carter IV, Lasers of – ondanks de hype - Watch The Throne (wees eerlijk, hoe vaak heb je die integraal gedraaid na 2011?).

Het was een machtsverschuiving. En dit jaar zagen we die machtsverschuiving weer een stukje teruggaan, waardoor er een gulden middenweg is ontstaan tussen de opa’s, de vaders en de baby’s van hiphop, die allemaal hun beste werk inbrengen. Kendrick zegt in zijn verse van Control dat iedereen moet investeren, maar eigenlijk heeft iedereen dat, ergens in de machtsverschuiving, al lang gedaan.

In een poging om de hype die werd gemaakt door nieuwe artiesten terug te winnen, ging het oudere hiphoppubliek helemaal los op hun promotie-aanpak. Al de grote releases van dit jaar zijn inderdaad ondersteund door een marketingcampagne die vaak net zo creatief is als de muziek zelf. Kanye liet letterlijk zijn gezicht op gebouwen projecteren en Jay Z verkocht zijn album aan Samsung (slimme zet, maar dat is een ander verhaal), Drake hield ons stapsgewijs warm door nieuwe video’s en restjes van zijn album te releasen en Pusha gooide zijn beste track al twee seizoenen voor de release van zijn album online.

Het was overduidelijk: gelekte tracklisten, previews van album artworks, screenshots van lyrics; er was honger. De grote momenten, zoals Kanye’s hoofd dat overal opdook, werden wereldwijd groots opgepikt. Het is gemakkelijk om te suggereren dat muzieksites die voorheen hiphop negeerde, er nu alleen maar over schrijven omdat het populair is. Maar misschien is het populair geworden omdat hiphop weet hoe je kan fucken met het internet? Ik schrijf liever over de trailer van

Tyler, The Creator’s short film

dan over de nieuwe lyricsvideo van Kings of Leon.

Deze gebeurtenissen hebben een grotere interesse voor hiphop gecreëerd dan ooit tevoren, waardoor de nieuwe artiesten naar hogere levels worden gepusht; ze willen gehoord worden. Begin dit jaar zagen we het album van Chance The Rapper, Acid Rap, verschijnen: een weelderige hyper-gekleurde release die maar liefst 270,000+ keer werd gedownload. Voor een paar weken neuriede iedereen, zelf de mensen met een basic hiphopkennis, dit voorjaar Chain Smoker of Cocoa Butter Kisses. Het album was een groot succes en terecht, want goede muziek is goede muziek. Acid Rap is catchy, memorabel en de plaat pakt je direct. En nog belangrijker: de plaat is goed geproduceerd, goed samengesteld en goed uitgedacht.

En ditzelfde zien we terug bij vrijwel alle releases van dit jaar. Van Danny Browns – Old tot Kanye’s – Yeezus, en van Tylers – Wolf tot aan al die unieke langspelers die dit jaar zijn uitgebracht. Al gaat het niet alleen om de albums, het gaat ook om de scenes. Veel kleine scenes duiken op en diegene die al bestonden evolueren.

Vic Mensa zwemt rond in de door Chance geteisterde wateren. Als je van de oude hiphop bent is daar Joey Bada$$ met Summer Knights en een paar maanden later kon je huilend in een hoekje worden gevonden omdat Bishop Nehru zijn samenwerking met DOOM voor een nieuwe EP bekend maakte. Als je meer houdt van een lagere BPM was daar Hive, waarmee Earl Sweatshirt, Vince Staples en Casey Veggies bewezen dat rapfans met een voorliefde voor woordspellingen ook in goede handen zijn. En Antwon gaf ons met In Dark Denim precies de goede mix tussen hiphop uit het verleden en hiphop uit de toekomst.

En het is niet alleen de muziek die laat zien dat er een nieuw tijdperk voor hiphop aankomt. In de 00’s was het feit dat rappers ineens als headliners stonden op festivals een belangrijke spelmaker in de discussie. “Wie is Jay Z? Wat doet hij en waarom gooit hij deze muziek over het terrein van mijn festival?” De machtsverschuiving, die hiphop heeft gekatalyseerd als een creatieve kracht, heeft het genre opnieuw aan de top van de cyclus gezet. Hiphop domineerde de media dit jaar. Geen enkele artiest heeft met slechts één interview zo lang de aandacht van de media gegrepen als Kanye dit jaar deed. Danny Browns onstage fellatio, het Australische visum van Tyler, Gucci Mane’s mentale breakdown, de Samsung-campagne van Jay Z: het zorgde er allemaal voor dat iedereen, van Jezebel tot The Guardian, over hiphop schreef.

Rappers deden het afgelopen jaar niet alleen wat van ze verwacht wordt, ze werden ook onderdeel van de media. Odd Future heeft voor een nieuwe seizoen van de serie getekend, Mac Miller had een show op MTV. Riff Raff is de koning van Vine en de hond van Pusha T heeft een Instagram. Rappers zijn volop aanwezig in de media, in plaats van (wat ongeveer vijftien jaar geleden het geval was) dat ze door de media worden verafschuwd. Het is natuurlijk simpel om te roepen dat dit geen gouden eeuw is voor de hiphop omdat alles anders is. Maar dat is juist het punt. Dingen ZIJN anders en dat is geweldig. Rappers zijn misschien wel de enige artiesten die op dit moment de grenzen van muziek opzoeken. Cultuur is rapmuziek. De media is rapmuziek. Het internet is rapmuziek. Alles is rapmuziek en daardoor zitten we nu in een verdomd goed tijdperk.

Volg Noisey op Facebook en Twitter en mis nooit meer een gouden eeuw.