FYI.

This story is over 5 years old.

Muziek

Behalve problematisch is de nieuwe video van Coldplay en Beyoncé vooral saai

Ze hadden met gemak een veel boeiender en accuraat beeld van India en Mumbai kunnen laten zien.

2016 begon best aardig voor Coldplay, toen ze met hun nieuwe track Hymn For The Weekend nog eens bevestigden dat ze echt wel bestaan. Beyoncé zingt een moppie mee, en de bijgeleverde video is in Mumbai opgenomen – maar zit bomvol clichébeelden uit de Indiase cultuur en dat viel bij weinig mensen in goede aarde.

Na het online komen van de video eind januari ontstond er een kleine maar voorspelbare wervelwind aan opiniestukken over de video en of die nou wel of schuldig was aan culturele toe-eigening. Ik kan je vertellen: er is overduidelijk sprake van culturele toe-eigening, maar nog meer is het een ultrasaaie video. Ik, iemand met Indiase roots, voelde me niet beledigd door de video, ik verveelde me vooral te pletter.

Advertentie

De grootste misstap van Hymn For The Weekend is niet alleen het te veel aan eeuwenoude clichés, het is de manier waarop ze Mumbai en diens cultuur afschilderen en ondertussen laten Coldplay en Beyoncé zien wat ze denken van de popmuziekliefhebbers – en dat is heel erg weinig.

De clip staat bol van de gênante stereotyperingen over India, die we inmiddels helaas maar al te goed kennen. Pauwen, swami en hysterisch gekleurde posters van Beyoncé als Bollywoodster: allemaal tekens van een roomblanke interpretatie van het cultureel erfgoed van India.

Als je nog nooit in Mumbai bent geweest zal je ondertussen denken dat er in de stad een soort apocalyptische kleurenoorlog gaande is, eentje waar wolkenkrabbers, winkelcentra en bioscopen met airco niet bestaan. Ik was twee maand geleden in Mumbai en ik heb welgeteld nul zwevende heiligen op straat gezien.

Het filmpje van vier en een halve minuut speelt zich af tijdens de Holi-lenteviering, het hindoefestival van kleur en liefde. De kijker volgt Chris Martin terwijl hij door een nogal opgeschoond en onherkenbaar Mumbai glijdt in een taxi. Hij stapt even uit om Holi te vieren met willekeurige Indiase kinderen, die een onwaarschijnlijk leuke tijd hebben met de jongens van Coldplay.

Beyoncé’s verschijning als hoofdrol in de Bollywoodfilm Rani (koningin) valt misschien nog wel het meeste op. Aan haar kostuum is zonder overdrijven niets afkomstig uit India, en haar flauwe simpele handbewegingen verklappen dat ze niet eens vijf minuten de moeite heeft genomen om zichzelf wat Bollywood-handbewegingen aan te leren. Vijf minuten – langer heb je niet nodig. En welke regio van India ze vertegenwoordigt met die grote krans op haar hoofd, blijft ook een mysterie. Beyoncé’s aandeel is zeker weten het meest verontrustend. Het is teleurstellend om een zogenaamde feminist met een enorme fanbase dit enorm toegankelijke aspect van de Indiase cultuur te zien degraderen en persifleren.

Advertentie

En toch denk ik niet dat multimiljardenindustrie Bollywood er mee in zit, laat staan echt gevolgen ondervindt van Beyoncé’s mislukte poging om een Indiase filmster na te doen. Ook geloof ik niet dat India zo kwetsbaar is dat het bescherming nodig heeft van de onderdrukkende krachten die westerse muzikanten en artiesten ze opleggen. Het gebruik van ontwikkelingslanden als artistieke achtergrond is niet meer creatief of rebels, en Hymn For The Weekend laat dat maar weer eens goed zien.

Coldplay en Beyoncé kunnen hun enorme budgetten en invloed in de muziekwereld ook anders gebruiken; in de plaats van een interessant beeld te schetsen voelt het aan als een Danny Boyle-film (regisseur van Slumdog Millionaire)op xtc; een trieste mengelmoes van stokoude Indiase stereotypes op een makkelijke beat.

Maar nee, die woekerende stereotypering baart me nog niet eens zo veel zorgen. Wat dit betekent voor jou en mij, daar gaat het mis. Coldplay en Beyoncé hebben ons exact gegeven wat zij denken dat we verdienen. Een video die zo erg leunt op clichés dat alleen de mensen die nog nooit internet hebben gebruikt of nog nooit ook maar iets over sociale wetenschappen hebben gelezen er misschien iets van geloven. Hymn For The Weekend is niet meer dan een schofferende representatie van wat de popindustrie denkt dat het publiek nodig heeft.

Geen zorgen: een stad als Mumbai, die meerdere decennia onder het juk van de Britten heeft overleefd, komt heus ongeschonden uit een racistische video van Coldplay en Beyoncé. Ik denk dat we het beste het advies van Chris Martin zelf kunnen opvolgen, dat hij gaf naar aanleiding van zijn scheiding met Gwyneth Paltrow: ontkoppel jezelf bewust van deze verschrikkelijke puinhoop.

Neha Chandrachud schrijft en woont in Montreal. Volg haar op Twitter.