In het maken van een album zit veel meer werk dan alleen het schrijven, opnemen en verpakken van een paar liedjes zodat ze op Spotify gegooid kunnen worden. Voordat je een plaat uitbrengt moet je met labels vergaderen over marketingbudgetten, socialmedia-strategieën en andere dingen die niet per se met muziek te maken hebben. Daarnaast moeten je singles meteen succesvol genoeg zijn zodat het label je niet al meteen laat gaan. Eigenlijk zou de kwaliteit van de muziek het belangrijkste moeten zijn in dit proces, maar dat wordt onderweg vaak vergeten.
Als je kijkt naar de kleine lettertjes op bijna elk album van de laatste twintig jaar, zie je een hele zooi songwriters en producers staan bij elk afzonderlijk nummer. Want dat is hoe muziek meestal wordt gemaakt: samen. Vreemd genoeg zijn er puristen die dat geen echte muziek vinden. Mensen zetten al jaren vraagtekens bij het talent van artiesten die misschien niet al hun nummers zelf hebben geschreven.
Justin Tranter (songwriter voor Ariana Grande en Fall Out Boy) snapt daar niks van, zo liet hij onlangs horen in een podcast samen met collega-songwriter Ross Golan. "Meryl Streep won een Oscar met een scenario dat ze niet zelf schreef en daar wordt niemand boos om. Sommige artiesten zijn niet geboren om schrijver te zijn. Ze kunnen gewoon goed een verhaal vertellen. Dat is leuk en dat hebben we nodig", vertelde hij onder meer. Tranter en Golan noemden daarna Selena Gomez, iemand wie ze allebei waarderen als "de beste curator in de industrie". Jamila Scott, A&R bij Method Music, vertelde mij via email: "Curatie betekent het samenbrengen van verschillende elementen (zoals schrijvers, artiesten, samples of wat dan ook) om een specifiek artistiek doel te bereiken."
Advertentie
Volgens de artiesten waarmee Selena Gomez samenwerkte, kan zij dat dus heel goed. Zonder een toon te hoog te zingen kan ze emotie overbrengen zoals niemand anders dat doet. Het maakt niet uit of zij die teksten zelf heeft geschreven. Revival, haar album uit 2015, was een belangrijke les voor wie vooruitdenkende, aanstekelijke pop wil maken die toch tegen de stroom in zwemt. Nummers zoals Good For You (waar Tranter en de 23-jarige Julia Michaels aan meewerkten) en Hands To Myself zijn alles wat goede popmuziek zou moeten zijn. Ze pikten van allerlei genres en tijdperken, en veranderden gaandeweg het radiogeluid. Ze maakten de weg vrij voor onder anderen Zayn Malik en de herboren Britney Spears.
Ook qua inhoud raakt Revival je recht in het hart met liefdesverdriet, seksualiteit en emoties als angst. "Ze is een van de beste vertellers allertijden," zei Tranter toen hij erop wees dat Gomez weet hoe ze wil klinken omdat ze snapt wat cool en vernieuwend is. "Of ze nu iets sexy of iets droevigs zingt, je gelooft het woord voor woord."
Selena speelt zelf geen gitaar of iets dergelijks, maar dat maakt haar muziek niet minder ontroerend. Het betekent ook niet dat ze geen talent heeft. In plaats daarvan neemt ze de rol op van muzikale biochemicus die een brouwsel maakt van de verschillende klanken die producers en songwriters voor haar maken. Zo kan ze haar eigen verhaal vertellen.
"Als je een goede curator bent, word je ook relevanter als artiest", zegt een andere A&R die anoniem wil blijven. "Je muziek overtreft zichzelf. Eerst zijn het een paar albums maar op een bepaald moment ben je de leider van een scene. Alle artiesten rondom jou worden je tweede generatie. Als we er op een zakelijke manier naar kijken, betekent dit dat je cool blijft als je steeds de 'next big thing' onder je vleugels neemt. Zelfs als je eigen muziek oud begint te klinken."
Op die manier is Gomez de Britney Spears van deze generatie. We gaan het niet hebben over wat er met Britney gebeurde in 2007, maar tijdens die periode bracht ze volgens velen haar beste album uit, Blackout. Producers vertelden over hoe ze eerst aan hun eigen lot werden overgelaten toen ze nummers voor het album maakten. Maar naarmate de plaat vorderde, maakte Britney er iets nieuws van. (Dat was de eerste en enige keer dat ze uitvoerend producent werd van haar muziek.) Haar toenmalige A&R, Teresa LaBarbera Whites, merkte op dat Spears "zeer betrokken was bij het maken van de nummers en hoe ze uiteindelijk klonken." Ze zei: "Haar magie maakte de liedjes tot wat ze nu zijn."
Spears was ooit misschien dé curator in de industrie, maar die titel is nu weggelegd voor Beyoncé. "Zij is een liedjeswetenschapper. Ik heb nog nooit iemand op dezelfde manier zien werken," zei songwriter Diana Gordon, wie meeschreef aan Sorry en Daddy Lessons, over de techniek van Beyoncé. "Ze kan twee nummers luisteren en zeggen 'ik vind deze twee zinnen leuk en de melodie ook. Ik gebruik dat voor een refrein en een brug, en ik schrijf de rest zelf.' Het lijkt meer op een samenwerking. Je weet daarbij nooit wat ze leuk gaat vinden. Ik kwam een keer met een aantal nummers bij haar en ze vertelde me dat ze het leuk vond, maar ze neemt niets aan zoals het is. In elk geval niet van mij."Voor Tom Aspaul, een songwriter van Kylie Minogue, Snakeships en AlunaGeorge, kan alleen iemand met het kaliber van Beyoncé deze versnippermethode aan. "Het is een talent waar bijna niemand het over heeft maar het wordt steeds belangrijker voor artiesten als Beyoncé of Drake," zegt hij. "Ze luisteren naar wat er gebeurt in de wereld en kiezen daaruit wat zij leuk vinden. Het is niet hetzelfde als nummers schrijven maar het is even belangrijk. Als je enkel liedjes schrijft, gaat de muziek zichzelf niet heruitvinden."
Naar mijn mening kan je enkel iets heruitvinden als je zowel naar het verleden als naar de toekomst kijkt. De oude elementen in de muziek van Beyoncé, iklanken of woorden, doen denken aan het werk van Dev Hynes van Blood Orange. Zijn geluid als songwriter, producer en artiest kan je meteen herkennen. Net zoals bij Selena Gomez kruipt zijn ziel in de muziek waardoor je meteen weet dat het van hem is. Als je luistert naar Everything Is Embarrassing van Sky Ferreira of naar Augustine van Blood Orange, weet je dat alleen Hynes die nummers kon maken. All That, zijn samenwerking met Carly Rae Jepsen, maakt meteen duidelijk dat zijn kleurrijke producties door Prince beïnvloed zijn, waarbij hij zijn typische melancholie de toon laat zetten.
"Met curatie toon je je muziekkennis en promoot je mensen wiens werk je waardeert", zegt Jamila Scott. "We leven in een cultuur waarin we alles willen delen, van ontbijtfoto's tot een concertbezoek. We worden aangemoedigd om ons bloot te geven, dus waarom zou dat met de muzieksmaak van een artiest dan anders zijn?"
Journalist Charlotte Runcie schreef een stuk over Britney Spears voor The Telegraph. Zij zei dat de popverovering van Britney weinig te maken had met haar eigen talent. Ze zou een ster zijn, maar over de rug van anderen. Op die manier gooit ze andere artiesten zoals Selena Gomez, en misschien ook Beyoncé, op een hoop en negeert ze het feit dat liedjes schrijven niet het allerbelangrijkste is.
Er komt dus meer bij kijken om een album te maken dat daadwerkelijk innovatief is. Als je naar Lemonade luistert, kon alleen Beyoncé dat uitbrengen, ondanks (of omdat) ze al die andere artiesten aan elkaar lijmt. Net zoals op Revival, wat overduidelijk een album van Selena Gomez is, doordrenkt ze de nummers met emotie, kwetsbaarheid en specifieke identiteit. Oké, ze schreef de refreinen misschien niet zelf, maar dat is nooit het belangrijkste punt geweest in moderne popmuziek. We willen onszelf herkennen in de muziek waarnaar we luisteren. Het moet écht klinken. Als dat je lukt door te cureren, ben je getalenteerd. Er is meer dan één manier om je talent te uiten.