Mannen in gekke hoedjes runnen nog steeds de wereld

Archiefbeelden ter beschikking gesteld door Adam Parfrey

Wat leuke aandenkens die het belang illustreren van (met de klok mee) rituele afranseling, verdrinking en door midden gezaagd worden, om zo de loyaliteit aan de vrijmetselaars te bewijzen.

Mijn relatie met de vrijmetselarij begon op de dag dat ik werd geboren. Het was een erfstuk van mijn opa. Hij was ooit vrijmetselaar in Liverpool, maar keerde het genootschap en zijn activiteiten uiteindelijk de rug toe. De belangrijkste reden voor zijn vertrek was mijn oma. Als vrouw zijnde was het voor haar verboden iets te weten over wat er tijdens de bijeenkomsten gebeurde. Omdat een stel familieleden van mijn opa nog wel omgingen met de vrijmetselaars, vervreemden zijn vrouw en hij van die kant van de familie en spraken ze hen nooit meer. Ik heb dus veel familie die ik nooit heb ontmoet.

Zou ik gelukkiger en succesvoller geweest zijn als ik ze had gekend? Waarschijnlijk niet. Volgens mij kwamen ze uit de Wirral, een deel van Liverpool waarvan ik de inwoners toch al nooit leuk heb gevonden. Wat ik het mooist vind aan dit verhaal is dat mijn opa de liefde van zijn vrouw verkoos boven het drinken en skeletten knuffelen met agenten en advocaten met gekke hoedjes, of wat het dan ook was dat ze deden om hun supergeheime club wat gewicht te geven. (Dat, of zijn doodsangst voor de woede-uitbarstingen van mijn oma, die nogal hevig konden zijn.)

De grote loyaliteit, waardoor zelfs familieleden worden vermeden, en de andere rare regels die je moet volgen om bij de vrijmetselarij en vergelijkbare geheime genootschappen te horen, hebben me altijd gefascineerd. Mijn interesseniveau komt echter niet eens in de buurt van dat van de Amerikaanse uitgever en schrijver Adam Parfrey. Als oprichter en eigenaar van de uitgeverij Feral House heeft Adam de afgelopen twintig jaar besteed aan het verzamelen van een enorme collectie kaarten, postzegels, foto’s en ander papierwerk dat in het teken staat van de vrijmetselarij. Samen met zijn co-auteur Craig Heimbichner heeft hij onlangs de dikke pil Ritual America: Secret Brotherhoods and their Influence on American Society voltooid. Wij hadden het geluk een voorproefje van de beste afbeeldingen in het boek te bemachtigen en Adam te mogen interviewen over zijn obsessie met de vrijmetselarij en vergelijkbare gezelschappen.

VICE: In je nieuwe boek stel je dat op het hoogtepunt van de populariteit van geheime genootschappen één op de drie Amerikanen lid was van een genootschap. Dat klinkt bizar. Hoe hoog is dat cijfer tegenwoordig?

Adam Parfrey: Dat getal is gebaseerd op twee bronnen. Eén was een boek uit 1898, een encyclopedie over genootschappen, en de andere was een recenter boek genaamd Fraternal Organizations. Het klinkt bizar, maar dat is het niet. Deze genootschappen verschaften namelijk belangrijke dingen aan de mensen in die tijd, zoals een ziektekostenverzekering, een sociaal netwerk, vermaak en een plek om even te ontsnappen aan je gezin en lekker te zuipen.

Heb je zelf ooit tot een geheim genootschap behoord? 

Een vriend van mij uit Texas heeft met zijn vrouw een galerie die bestaat uit een heleboel spullen van geheime genootschappen. Die hebben ze meestal gekocht van vrijmetselaarsloges nadat die opgedoekt werden. Die vriend, Bruce Webb, haalde me over om lid te worden van de Odd Fellows, dus onderging ik de inwijdingsceremonie in hun loge in Waxahatchie, Texas. Ik moet bekennen dat ik het geheime wachtwoord en de handdruk vergeten ben.

Wat moest je doen om lid te worden van de Odd Fellows?

Tijdens het ritueel moest je naar een knullig skelet in een doodskist staren om herinnerd te worden aan de weinige dagen die je nog hebt op deze aarde. Dus dat je je maar beter kunt aansluiten bij een genootschap dat om je geeft.

Je bent in het verleden in aanraking gekomen met de satanskerk door je vriendschap met wijlen Anton LaVey. Is de satanskerk te vergelijken met de vrijmetselaarsgenootschappen? 

Anton zei dat de satanskerk gedeeltelijk gebaseerd was op ideeën en rituelen van de vrijmetselarij. Maar in de tijd dat ik hem kende leidde Anton nooit een ceremonie; hij speelde alleen soms urenlang op een orgel en synthesizer. Je moet beseffen dat de vrijmetselarij in feite de basis was voor honderden genootschappen, net zoals het twaalfstappenprogramma wordt gebruikt om allerlei soorten verslavingen te behandelen.

Dit schilderij van een inwijdingsritueel is waarschijnlijk geen goede weergave van de huidige rituelen van de vrijmetselarij.

Wat is de positie van deze mannen met gekke hoeden en schorten in de huidige maatschappij?

Vrijmetselarij is nog steeds erg belangrijk voor sommige politie- en militaire organisaties, maar minder voor de gewone burger. Mijn co-auteur Craig Heimbichner en ik speculeren dat de vrijmetselarij zo diep geworteld is in de Amerikaanse cultuur dat het bijna niet meer nodig is om de oude rituelen te ondergaan en de moeite te doen om lid te worden.

Zijn het tegenwoordig niet de Illuminati die de macht hebben in de wereld?

De Illuminati waren een anti-katholieke, anti-koninklijke organisatie in een tijd waarin je voor zulke gedachten de strop kon krijgen. Ik heb respect voor de oorspronkelijke, door Adam Weishaupt gestichte organisatie. Maar vandaag de dag wordt verondersteld dat de Illuminati een geheim, duivels stel moordende dieven zijn die eeuwenlang hebben gepaard met buitenaardse reptielen.

Wat bracht je ertoe dit boek juist nu te schrijven? Meestal zijn de achterliggende verhalen net zo interessant als het boek zelf, misschien wel nog interessanter. 

Duistere complottheorieën hebben me altijd geïnteresseerd. Je weet wel, de Process Church, Charles Manson en dat soort dingen. Ik was benieuwd naar de vrijmetselaars en andere genootschappen en ook hoe het precies zit met dat uiterlijk vertoon en die rare verkleedpartijtjes. Ik begon de complotliteratuur te lezen en de officiële berichten van de genootschappen zelf. Wat ik ontdekte was dat de realiteit nog vreemder is dan wat je verwacht.

Visueel is het fantastisch. Waar komt al het beeldmateriaal vandaan?

Het komt allemaal uit mijn verzameling. Ze komen voornamelijk van eBbay, maar ook van verkopers van tweedehands boeken en van vrienden. Ik ben twee decennia lang aan het verzamelen geweest. Het was een lang productieproces want het is een enorm boek. Natuurlijk moest ik aanzienlijk bijsnoeien.

Welke zijn je favorieten?

Ik ben veel bezig geweest met de obsessie van de Shriners (een variant van vrijmetselarij) voor kreupele kinderen. Zij maakten duizenden PR-foto’s van Shriner-clowns die kinderen bang maakten in ziekenhuizen. Ook de rituelen van de Ku Klux Klan en de nazi-afbeeldingen die de vrijmetselarij linken aan de Joden in “een schandalige samenzwering” zijn favoriet. Ik heb meer dan tien jaar aan het boek gewerkt. Mijn obsessie leidde tot het verzamelen van allerlei soorten shit. Maar toen kwamen die fucking Dan Brown-romans uit waardoor uitgevers ineens duizenden boeken tegelijk uitgaven over geheime genootschappen. Wat me echt gefocust hield op dit boek was alle troep die uitgeverijen produceerden.

Ritual America: Secret Brotherhood and their Influence on American Society is nu uit bij Feral House.