Waarom sommige vrouwen hallucineren na hun bevalling

Ik deed mijn ogen open. Er lag iets op mijn borst dat een luid geluid maakte, een soort hoge scherpe kreetjes. Het had zelfs armpjes en beentjes. Wacht even, was dat een baby?!

Ik schoot met een ruk omhoog, met het kleine ding nog tegen mijn borst geklemd. Het was warm en had een rood gezicht. Opeens dook het gezicht van mijn man op. "Wat gebeurt er?!" schreeuwde ik naar hem en ik gooide het kind in zijn armen. "Ik kan deze baby niet vasthouden."

Ik keek verwilderd om me heen. Waar zijn we? Hoe kan ik ontsnappen? Als mijn buik niet zoveel pijn deed, was ik door het raam geklommen. "Ga zitten," zei mijn man, en hij duwde me terug in bed. Ik lag blijkbaar in het ziekenhuis en was aan het herstellen van een keizersnede na een bevalling van 24 uur.

De baby kwam namelijk niet bepaald van harte. Mijn baarmoeder werkte niet mee, ik had koorts en de baby lag in een benarde positie. Kortom, er was een operatie nodig geweest om allebei onze levens te redden.

Maar op dat moment dacht ik daar niet aan. Ik wist alleen maar dat de muren op me af kwamen, dat ik geen lucht meer kreeg en zo snel mogelijk uit die kamer uit wilde. Na tien minuten diep ademhalen kwam ik weer een beetje terug op aarde: ik was in het ziekenhuis en die baby was mijn zoon.

Pas een uur later stopten de muren met trillen.

Was het normaal om dit soort waanzin mee te maken na een bevalling? En waar kwam het door? Het lag voor de hand om te denken dat het door de medicijnen kwam. Na de keizersnede lag ik aan een infuus van twaalf medicijnen, waaronder morfine. Die morfine slikte ik later ook nog in tabletjes, waarvan ik er eentje had genomen vlak voordat ik ging slapen. Vervolgens was ik wakker geworden in de zojuist beschreven nachtmerrie.

Volgens Dr. Aidan O'Donnell, hoofd verloskunde en anesthesist in het Waikato-ziekenhuis in Nieuw-Zeeland, komt het wel vaker voor dat medicijnen hallucinaties en waanideeën creeëren. Maar het gebeurt niet vaak. De kans op een delirium is minimaal als er een infuus wordt gebruikt, aangezien de patiënt zelf de hoeveelheid kan reguleren met een speciale afstandsbediening. Je drukt simpelweg op een knopje en je krijgt een stoot verdoving.

Als je baby in een oud vrouwtje verandert, gaat dat te ver.

"Maar jij bent overgestapt op tabletten dus waarschijnlijk kreeg je daardoor een nogal overdreven dosis," vertelt O'Donnell. "Met morfinetabletten kun je minder goed doseren.Ziekenhuizen proberen de juiste dosis af te stemmen, maar dat lukt niet altijd." Ze is lid van de Obsteric Aneathestitst Association, een organisatie die zich bezighoudt met verdovingsmiddelen voor bevallingen.

Vrouwen die eerder hallucinerende drugs hebben gebruikt, zoals paddo's of LSD, zijn gevoeliger voor waanzinsverschijnselen na de bevalling, vertelt O'Donnell. Toch blijft het meestal bij bijverschijnselen als jeuk, misselijkheid, slaperigheid of verstopping.

Allie (34) had ook op dergelijke bijverschijnselen gerekend bij haar keizersnede, maar de volgende dag, na weinig slaap en veel medicijnen, herkende ze haar eigen baby niet meer terug.

"Haar gezicht veranderde in het gezicht van een oud vrouwtje. Het werd helemaal rimpelig. Er liepen beestjes over de muren als een soort kleurige vlekjes. Ik keek uit het raam en zag een groot scherm waar allemaal mensen op dansten, alsof er een groot feest gaande was. Ik dacht echt: wow, ik ben flink aan het trippen," vertelt ze.

"Ik zei: 'Wat er ook in mijn infuus zit, ik wil het niet. Haal het eruit.' Je wil natuurlijk geen pijn voelen, maar als je baby in een oud vrouwtje verandert, gaat dat te ver. Ik kon er wel mee omgaan omdat ik wist dat ik onder invloed was, maar voor nieuwe moeders zonder enige drugservaring zou het heel eng zijn geweest."

"Ik weet nog goed dat ik dacht: als ik dit zo ervaar, heeft mijn baby dit dan ook? Is zij ook high? Ik vind dat ze mensen van tevoren moeten waarschuwen voor dit soort bijverschijnselen."

"Dit soort hallucinaties hebben vaak een fysieke oorsprong [zoals medicijnen of een infectie]," legt O'Donnel uit. "Maar voor patiënten is het erg verontrustend want ze denken dat ze gek aan het worden zijn. Maar goed, het gebeurt niet vaak en we kunnen het meestal voorkomen."

Sommige experts geloven dat dit soort verwarrende ervaringen na een bevalling niet altijd te maken hebben met medicijnen. Zij denken dat het door de shock van de bevalling zelf komt.

Onderzoeker Elizabeth Mary Skinner, voormalig vroedvrouw in het leger en zuster op de eerste hulp, weet hoe shock eruit ziet. Voor haar proefschrift onderzocht ze letsel bij moeders en sprak met veertig vrouwen over hun traumatische bevallingen en de nasleep daarvan.

Skinner ontdekte dat de meerderheid van die vrouwen leed aan een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Deze stoornis komt voornamelijk voor onder oorlogsveteranen of slachtoffers van een auto-ongeluk.

Sophie (36) denkt dat deze stoornis ervoor zorgde dat ze vlak na de bevalling het idee had dat ze een paardje vasthield, in plaats van haar pasgeboren zoontje,. "Ik was er heilig van overtuigd dat er een volmaakt glanzend zwart paardje in mijn armen lag," herinnert ze zich. "Er zat een klein paardje bij mij op schoot en ik was daar volkomen tevreden mee."

Sophie kreeg drie uur entonox [lachgas] toegediend tijdens haar bevalling. Ze voelde zich licht in haar hoofd, was uitgeput en denkt dat ze gewoon nog niet klaar was voor het idee van het zien van haar baby. De bevalling zelf was een waas: het duurde uiteindelijk dertig uur, het grootste deel zonder verdoving en op sommige momenten klopte het hartje van de baby zelfs niet meer.

"Op zo'n moment denk je dat jij en je baby doodgaan," vertelt Sophie. "Ik wilde helemaal nog niks denken aan een eventuele baby. Ik was dertig uur in de hel geweest, het voelde alsof ik mijn lichaam eruit had geperst en dan leggen ze ineens een kind in je armen waar je plotseling van moet houden."

"Ik kon dat niet op dat moment. Maar zo'n perfect zwart paardje, daar was ik ontzettend blij mee. Het was zo raar, ik kan me dat paardje nog zo goed herinneren."

Het is mogelijk dat Sophie een paardje zag in plaats van een baby om het trauma beter te kunnen verwerken, zegt Skinner. De dissociatie en verdoving die Sophie en ik allebei voelden na onze bevalling past bij het verwerken van trauma.

Vrouwen verwachten geen dramatische bevallingen of keizersnedes, maar de kans hierop wordt nogal onderschat, vertelt Skinner. Volgens de meest recente zwangerschapsdata uit Nieuw-Zeeland ondergaat maar een op de drie vrouwen een normale vaginale bevalling. Bij de rest komt er een ingreep aan te pas. Dat kan het inleiden van de bevalling zijn, een keizersnede of een episiotomie – het inknippen van de vagina om de bevalling sneller te laten verlopen.

Skinner werkt nu samen met een groep van medische experts die samen pleiten voor betere informatie over de risico's van vaginale bevalling en een keizersnede. Die informatie moet volgens hen beschikbaar zijn voordat de bevalling begint. Vrouwen moeten zich beter bewust zijn van de grimmige risico's van een bevalling in plaats van zich alleen bezig houden met klasjes over middagdutjes en muziek voor tijdens de bevalling.

Er ligt tegenwoordig vaak veel druk op vrouwen om zo natuurlijk mogelijk te bevallen. Soms kan een bevalling anders lopen dan gepland, waardoor de vrouw flink in de war kan raken, vertelt Skinner.

"We moeten deze vrouwen behandelen als volwassen," zegt ze. "Dit is niet de negentiende eeuw; ze kunnen het wel aan. We moeten ze alleen wel informeren dat er van alles mis kan gaan en dat moet op het moment dat ze nog helder kunnen nadenken. We willen niet dat ze zich dat pas beseffen op het moment dat ze in het ziekenhuis liggen. Mocht er dan toch iets misgaan, zijn ze er in ieder geval op voorbereid."

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.