Vrijland Festival gaat de sfeer van Roest meenemen naar de Oostpunt

Roest moest de locatie worden waar Vrijland Festival zou uitgroeien tot het grootste en belangrijkste bevrijdingsfestival van Amsterdam. Maar omdat de loodsen waarin het grootste deel van het festival plaatsvond zijn opgekocht door een bedrijf moet het festival uitwijken naar de Oostpunt, waar eerder Magneet Festival ook plaatsvond. Organisator Wytze Dijk is ervan overtuigd dat ze de sfeer van Roest met zich meenemen en ook op een andere locatie uitgroeien tot het grootste bevrijdingsfestival van Amsterdam. Dit jaar is de programmering breder en er is meer aandacht voor Bevrijdingsdag met onder andere een speech van Burgemeester van der Laan. Maar Vrijland vertrekt niet voordat ze een klapper van een afscheidsfeest hebben gegeven: Vrijland Voorspel.

THUMP: Wytze, dit wordt de derde editie van Vrijland en aan het eind van het jaar viert Cartel zijn vijfjarig bestaan. Kun je in het kort vertellen wat er in die vijf jaar gebeurd is?
Wytze Dijk: Ik ben Cartel begonnen in 2010, daar is Daniel Hobbelink in 2011 bijgekomen. In 2011 hadden we ons eerste loodsfeest bij Roest. Het feestje was leuk, maar ook wel een beetje een zootje. Toch hadden we volle bak, was de sfeer fantastisch en waren we echt verliefd geworden op de locatie. In 2012 hadden we het idee voor Vrijland Festival met toenmalig programmeur van Roest, Alexander van der Meer, op een bierviltje uitgetekend. Nu is het ons belangrijkste evenement. Daarnaast hebben we ook veel andere projecten lopen dit jaar. We geven voor het vijfde jaar op rij een feest ism Plak bij Woodstock 69 in Bloemendaal en Cartels resident-avond in Studio 80 verhuist na Koningsdag naar Closure.

Waarom verhuizen jullie?
Omdat ik vind dat we altijd in beweging moeten blijven, dat hebben we altijd gedaan met onze feestjes. We zoeken steeds weer een uitdaging en verrassingselement voor het publiek. Het moet daarom gewoon niet te lang op één plek. Voor Vrijland Festival ligt dat anders. Onze grote droom was om in tien jaar door te groeien naar een festival dat het hele Oosterburgereiland in beslag nam – niet alleen Roest en de hallen, maar ook het ACF-gebouw en de andere delen van het eiland. Dat is heel erg voortijdig tot een einde gekomen. We wilden absoluut niet weg, maar er is zoveel veranderd achter de schermen dat het niet meer kon. Er was te weinig draagvlak bij de gemeente en de eigenaren van de hallen en het terrein om Vrijland op een goede manier te kunnen organiseren. We wilden meer dan er mogelijk was op het eiland en daarom hebben we besloten om ergens anders door te groeien. Een nieuwe plek met meer ruimte en meer vrijheid voor ons om het festival vorm te geven zoals we zelf willen.

Hoe komt die verandering zo ineens?
Geen idee. Op een gegeven moment voelden we nattigheid en toen hebben we gekeken naar een alternatieve locatie. Dat is de locatie geworden op de Oostpunt, waar Magneet Festival ook in voorgaande jaren zat.

Op de Oostpunt moeten jullie alle stages zelf bouwen?
Ja, we hebben de begroting gebaseerd op een festival op het terrein van Roest, waar we die loodsen hadden. Nu moeten we verhuizen naar een terrein waar helemaal niets is. Dat vereist wel een hoop creativiteit in de begroting. We doen daar verder niet zielig over, dat is een risico van het vak en je moet niet piepen. Ik heb het gevoel dat we de sfeer mee gaan nemen. De sfeer van het terrein van Roest is uniek – in Amsterdam, misschien wel in heel Nederland – maar ook op de Oostpunt blijft de ziel van de organisaties achter het festival hetzelfde. Roest blijft mede-organisator, we verhuizen samen.

Je hebt nu de nieuwe locatie, hoe gaat de invulling in zijn werk?
We zijn natuurlijk begonnen als een dance-achtig evenement, maar vinden dat we als Bevrijdingsfestival gedragen moeten worden door een brede groep Amsterdammers en Nederlanders. Dan moeten we muzikaal ook breder gaan. Daarom is er dit jaar voor het eerst een live-stage. Die verbreding in het muzikale programma hebben we gezocht en gevonden. We proberen ook inhoudelijk wat meer stappen te maken. We hebben natuurlijk vanaf dag één gepretendeerd dat we een bevrijdingsfestival zijn en hebben daar invulling aan proberen te geven, maar nog niet genoeg. We hebben ieder jaar een vrijheidsspeech en die wordt dit jaar door de burgemeester gehouden. Dat vind ik heel cool, dat hij op een drukke dag als Bevrijdingsdag even tijd voor ons maakt. Het geeft een hoop geloofwaardigheid. We werken samen met Vrij Nederland die doen iets in een apart tentje en THUMP draagt zijn steentje bij. Verder hebben we een creatieve randprogrammering gericht op Bevrijdingsdag. We hebben volledige ondersteuning van het 4, 5 mei comité. Die zien ook in dat het waardevol is om met ons samen te werken.

Ook zijn we een petitie gestart om van 5 mei een nationale vrije dag te maken vanaf 2017. We vinden het best wel raar, vroeger was het wel een nationale vrije dag. Bevrijdingsdag moet weer een nationale vrije dag worden. Vrijheid is het grootste goed wat er bestaat en dat nemen we voor lief, en daarom vind ik dat we er een keer per jaar stil bij moeten staan. Feestjes geven is daar ook een onderdeel van.

Wat versta je onder vrijheid?
Dat je kan doen, laten en denken wat je wil onder alle omstandigheden, dat je nooit een blad voor de mond hoeft te nemen. Alles uiteraard binnen de grenzen van de wet. Ik ben een ultra-liberaal.

Wat is het moment op Vrijland Festival waar je het meeste naar uitkijkt?
De toespraak van Van der Laan, daar verwacht ik veel van. Het is iemand die ik hoog heb zitten. Ik vind hem goed voor de stad, erg betrokken, iemand die staat voor wat die zegt. Iemand die ook niet bang is om dingen te zeggen die mensen niet per se willen horen. Ik heb daar wel bewondering voor.

Jullie hebben nu een verbreding van jullie muzikale programmering, maar ik heb wel het gevoel dat jullie een bepaalde sound vertegenwoordigen met Cartel en Vrijland.
Mijn compagnon Daniel heeft het een keer mooi omschreven als 'spierballen house met een zwarte ziel.' Ik weet nog steeds niet precies wat dat betekent, maar het klinkt heel lekker en het klopt ook wel. Ik denk in de toekomst wat breder gaan en dat ook terug komt in de programmering van Vrijland Festival. Daniel heeft de programmering in samenwerking met Aldo Bruining gedaan, die sinds vorig jaar de programmering doet van Roest en die zit in een andere hoek. Dat is goed voor Vrijland. We willen uiteindelijk breder en groter worden. Het uitgangspunt en de droom blijft om het belangrijkste, toonaangevendste, grootste Bevrijdingsfestival van Amsterdam te worden.

Maar wat gaan jullie precies doen op Vrijland Voorspel?
We nemen in de loods van Roest afscheid van ons voormalig festivalterrein. Vrijland Voorspel is onderdeel van De Laatste Loodsjes, een maand waar in Roest afscheid neemt van haar vertrouwde hal 3 in de van Gendthallen en waarschijnlijk verhuist naar een andere hal in hetzelfde complex. De muzikale richting is hetzelfde als op Bevrijdingsdag en we hebben ook een randprogrammering, met onder andere een aftrek-cursus. Dat wordt meteen het voorspel voor 5 mei. Het wordt een soort Vrijland Festival in het klein.

Op vrijdag 24 april vindt Vrijland Voorspel - De Laatste Loodsjes plaats op het Amsterdamse Roest-terrein met artiesten als Space Dimension Controller en Session Victim. Op dinsdag 5 mei vindt Vrijland Festival plaats op de Oostpunt in Amsterdam; vergeet daar de THUMP-stage niet te bezoeken.